🧐 Bugün neler okuduk?<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://aposto.com/s/iphone-15-ve-daha-fazlasi-apple-wonderlust" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Quando</a> | iPhone 15 ve daha fazlası: Apple Wonderlust</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://aposto.com/s/vejetaryen-urunlerde-ete-dair-terimlerin-kullanimi-yasaklaniyor" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">apéro</a> | Fransa bitkisel ürünlerde ete dair terimlerin kullanımını yasaklıyor</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.karar.com/yazarlar/akif-beki/verginin-zammi-halka-tesviki-muteahhitlere-1597524" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Akif Beki</a> | Verginin zammı halka, teşviki müteahhitlere</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.birgun.net/amp/makale/enflasyonun-nedeni-kredi-kartlari-mi-468379" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Ozan Gündoğdu</a> | Enflasyonun nedeni kredi kartları mı: Kartla ödemelerde en sert artış kamu ve vergi ödemelerinde</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.ekonomim.com/kose-yazisi/yuksek-enflasyon-iktidarin-bilincli-tercihidir/707921" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Alaattin Aktaş</a> | Yüksek enflasyon bilinçli bir tercih mi?</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://t24.com.tr/yazarlar/mehmet-y-yilmaz/dilin-altindaki-bakla-laikligi-cikarmak,41499" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Mehmet Y. Yılmaz</a> | Dilin altındaki bakla: Laikliği çıkarmak</li></ul><h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">🗣 Sosyal medyada neler konuşuldu?</h3><a fr-original-style="" href="https://twitter.com/ismailari_/status/1701969895112491080" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank"><img src="https://images.aposto.com/2023/8/4/1694693294563.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.43" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a><a fr-original-style="" href="https://twitter.com/avaligul/status/1702034763467420134" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank"><img src="https://images.aposto.com/2023/8/4/1694694449449.png" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.74" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a>

Aposto Gündem

<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">🧐 Bugün neler okuduk?</h3><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://aposto.com/s/64d309d43acc0200072a2a5b" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">müstehcen mecmua</a> | aşk ve onay</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://aposto.com/i/gelecegin-21-ik-isi" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Fütürist Bülten</a> | Geleceğin 21 İK işi</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://t24.com.tr/yazarlar/mehmet-y-yilmaz/eski-dogu-bloku-gibi-olduk,41079" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Mehmet Y. Yılmaz</a> | Eski Doğu Bloku gibi olduk</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://journo.com.tr/google-yerel-haber-siteler" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Journo</a> | Google, yerel medyayı haber aramalarının %11'inde öneriyor</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://journo.com.tr/secim-haberleri-google" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Journo</a> | Google, %81 ‘iktidar medyasını’ öne çıkarıyor</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://journo.com.tr/iktidar-medya-google-seo-deprem" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Journo</a> | Google, SEO hileleriyle deprem haberlerinden bile ‘iktidar medyasına’ para kazandırıyor</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.economist.com/leaders/2023/08/09/can-china-escape-deflation" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">The Economist</a> | Can China escape deflation?</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.forbes.com/sites/emilymason/2023/08/10/fintech-and-crypto-firms-stew-and-sue-as-fed-moves-into-21st-centurywithout-them/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Forbes</a> | Fintech and crypto firms stew and sue as Fed moves into 21st century–without them</li></ul>💡 İpucu: Chrome kullanıcıları, alan adı çubuğunun sol başında yer alan "site ayarları" sekmesinden JavaScript'i engelleyerek Economist içeriklerine ücretsiz olarak ulaşabilir.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">🗣 Sosyal medyada neler konuşuldu?</h3><a data-type="embed" fr-original-style="" href="https://twitter.com/nacigorur/status/1689712268584329222" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank"><img src="https://embed.apos.to/assets/2023/7/2023-08-10T21:27:31.266Z.png" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a><a data-type="embed" fr-original-style="" href="https://twitter.com/AtillaYesilada1/status/1689548293125099520" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank"><img src="https://embed.apos.to/assets/2023/7/2023-08-10T10:45:55.212Z.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.48" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a><a data-type="embed" fr-original-style="" href="https://twitter.com/e507/status/1689593709526999040" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(64, 169, 255); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: 0px; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank"><img src="https://embed.apos.to/assets/2023/7/2023-08-10T12:19:22.019Z.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.80" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a>

👓 Bugün neler okuduk?<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://aposto.com/s/twitter-katili-ile-bir-hafta" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Quando</a> |“Twitter katili” ile bir hafta</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.sozcu.com.tr/2023/yazarlar/ismail-saymaz/polis-mi-sehir-eskiyasi-mi-7741589/amp/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">İsmail Saymaz</a> | Polis mi, şehir eşkıyası mı?</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://t24.com.tr/amp/yazarlar/mehmet-y-yilmaz/15-temmuz-darbe-girisimi-kislada-onlenebilir-miydi,40770" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Mehmet Y. Yılmaz</a> | 15 Temmuz darbe girişimi, kışlada önlenebilir miydi?</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.bloomberght.com/bitcoin-enflasyon-rallisini-neden-kacirdi-2334552-amp" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">BloombergHT</a> | Bitcoin ‘enflasyon rallisini’ neden kaçırdı?</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.bbc.com/turkce/articles/cqvyl2zpx6xo.amp" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">BBC Türkçe</a> | Menzil Cemaati: Kökeni, yapısı, siyasetle ilişkisi, ekonomik faaliyetleri</li></ul>🗣 Twitter’da neler konuşuldu?<a data-type="embed" fr-original-style="" href="https://twitter.com/hasanarslan_1/status/1679353745123975168" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank"><img src="https://embed.apos.to/assets/2023/6/2023-07-13T13:05:44.446Z.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.53" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a>

14 Mayıs’taki seçimin sonucunda, Cumhurbaşkanı Erdoğan %49,25 ile pek çok araştırma şirketinin ve kamuoyundaki yaygın görüşün aksine birinci sırada yer almayı, %45,06 oranında oy alan rakibi Kemal Kılıçdaroğlu’na iki milyon oydan fazla fark atmayı başardı.&nbsp;Kılıçdaroğlu’nun aday olduğu süreçle ilgili söylemek istediğim çok şey var ancak bunları ilkesel olarak 28 Mayıs’tan sonra söylemeyi daha uygun buluyorum.Daha önce Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kaldırılmasından yana olduğunu açıkladığı, MHP lideri Devlet Bahçeli’nin ise “demokratik meşruiyetin temeli” olarak nitelendirdiği ilk turda %50’den bir oy fazlasının gerekmesi şartı sonucu seçim ikinci tura kaldı. Bahçeli, bu çıkışıyla partisinin belirleyiciliğini koruyordu.&nbsp;Kılıçdaroğlu’nun birinci sırada yer aldığı bir senaryoyla ikinci tura gidileceğini ya da Kılıçdaroğlu’nun ilk turda seçimi kazanacağını düşünenler olarak hepimiz yanıldık Bu yanılgının neticesinde ayıp bir şekilde “cahil halk” anlatısına sarılanlar oldu, hatta deprem bölgesinde Erdoğan’ın önde olması sebebiyle depremzedelere hakkını helal etmediğini ifade edenler oldu.Gazeteci Mehmet Y. Yılmaz, Aposto Gündem’in Serbest Kürsü köşesinde seçimden bir gün önce “<a fr-original-style="" href="https://aposto.com/s/645e3d01ded8fb0006e99789" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Ben değilsem kim, şimdi değilse ne zaman?</a>” diyerek vatandaşları oy vermeye davet etmişti.Seçimden sonra ise T24’te “Hepimiz beş yıl öncesine göre daha fakiriz. Beş yıl öncesine göre geleceğe daha çok kuşkuyla bakar hale geldik. Gelir dağılımındaki bozulma, orta sınıfı neredeyse yok olma noktasına getirdi. Aç yatan, okula aç gitmek zorunda kalan çocukların sayısı utançla başımızı önümüze eğmemizi gerektirecek düzeyde. Deprem, orman yangınları, sel felaketlerinde idarenin ihmal ve liyakatsizliklerinden kaynaklanan can ve mal kayıpları. Bunların önemli olduğunu zannediyordum ancak halkımızın çoğunluğu için bunların o kadar da önemli olmadığını öğrenmiş oldum.” diyerek yanıldığını ve yazılarına ara verdiğini <a fr-original-style="" href="https://t24.com.tr/yazarlar/mehmet-y-yilmaz/adam-kazandi,40008" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">duyurdu</a>.Tüm bunlar seçmenin dikkatinden kaçmadı aslında. Beklenen ölçüde olmasa da AK Parti’ye bir tepki gösterildi. Cumhur İttifakı parlamento çoğunluğunu elde etse de AK Parti, %35,31 oranında oy aldı. Yani bir diğer deyişle seçmenin %64,69’u AK Parti’ye oy vermedi. Bu, Kasım 2015’ten sonraki her genel seçimde oyu %7 azalan iktidar partisinin, %34,3 oy aldığı 2002’den sonraki ikinci en düşük oy oranıydı.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Türk milliyetçiliğinin yükselişi&nbsp;</h2>AK Parti’nin düşüşünün karşısında Türk milliyetçiliği yükseldi. Muhalefet lehine olacağı öngörülen "dip dalga", milliyetçi bir dalga olarak belirdi. Türk milliyetçileri, seçimin ve Türkiye’nin kaderini belirleme gücünü ellerine aldı. Milliyetçi partilere oy veren seçmenlerin çoğunluğu ilk turda Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı, bir kısmı da Kılıçdaroğlu ve Sinan Oğan’ı tercih etti.Muhalif kamuoyu, seçimden önceki tüm uyarılara karşın milliyetçilerin birinci önceliğinin Erdoğan’ı yenmek olmamasını sonuçların açıklanmasının ardından şaşkınlıkla ve kızgınlıkla karşıladı. Oysa HDP’nin belirleyici parti olması ihtimalini engellemek, savunma sanayisi yatırımlarına sahip çıkmak, Türkiye’nin Suriye ve Libya’daki askeri varlığını sürdürmek, terörle mücadelede taviz vermemek gibi konular milliyetçilerin kararını etkiledi. Kimi milliyetçi endişeler, Erdoğan'ı tercih edilebilir hâle getirdi.&nbsp;MHP, Sinan Ateş cinayetinin yarattığı etkiye rağmen çok büyük bir sürpriz yaparak %9,96 oranında oy aldı. Ayrı liste kararıyla Cumhur İttifakı’na vekil kaybettireceği düşünülen MHP, AK Parti’ye tepki göstermek isteyen seçmenlere kendi listesiyle bir alternatif yarattı ve bu stratejisinde başarılı oldu. Büyük Birlik Partisi de oyların %1,1’ini aldı.Aday belirleme sürecinde tabanının Kılıçdaroğlu’nu istemediğini açıkça ifade eden İYİ Parti, %9,69 ile 2018’deki oy oranını neredeyse tamamen korudu. Şehirli, seküler, genç milliyetçilerin Erdoğan’ı değiştirme iradesini temsil eden ve merkez sağdaki boşluğu doldurma iddiası da taşıyan parti, özellikle genç seçmeninin değişim baskısıyla masaya dönmüştü. Geniş tabanının ikna olmadığı bir Cumhurbaşkanı adayını destekledi, %15’lerin üstünde olduğu düşünülen potansiyel oy oranının altında kaldı.Sığınmacı karşıtlığını, HÜDA-PAR'ın AK Parti listesinden seçime girmesini ve HDP’nin Kılıçdaroğlu’na desteğini merkeze alan ATA İttifakı da %2,48 oranında destek buldu. Üstelik bu insanlar, ittifakın %7’lik barajı geçemeyeceğini bilseler de iki tarafa da tepkilerini göstermek üzere oy verdi. İttifakın Cumhurbaşkanı adayı Sinan Oğan, %5,28 ile ittifakın oyunun iki katından da fazla bir desteğe ulaştı.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Türk milliyetçiliğinin geleceği</h2>Milliyetçi olduğunu ifade eden partilerin toplam oyunun %23’ü aşması, üstelik AK Parti’nin ve CHP’nin içinde de milliyetçi hassasiyete sahip seçmenlerin varlığının bilinmesi, yani toplam potansiyelin daha da yüksek olması Türkiye’nin yakın geleceğinde milliyetçi bir birleşmeyi-toparlanmayı gündeme getirebilir.Seçimden önce Kılıçdaroğlu’nu desteklemek istemediği için İYİ Parti’den istifa eden Yavuz Ağıralioğlu, “Bu seçim başka seçimler doğuracak, milliyetçilerinin birbirini boğazladığı son seçim olacak.” diyerek milliyetçi toparlanma hedefini beyan etmişti.AK Parti’nin Ankara 1’inci bölge 1’inci sıra adayı, Alparslan Türkeş’in oğlu Tuğrul Türkeş de seçimin hemen ardından yayımladığı yazıda “niş yapılara verilen tavizler” diyerek partisinin HÜDA-PAR ile birlikte seçime katılmasına tepki gösterdi. "Cumhurbaşkanı adayı Sinan Oğan’ın aldığı oylar veriliş gerekçeleri ve verenler açısından dikkat çekicidir. Keza; Milliyetçi Hareket Partisi ve İyi Parti’ye giden oylar da yapılan bütün hatalara ve dikkat eksikliklerine rağmen buralarda toplanmıştır. Netice olarak bu seçimin tek ve gerçek galibi Türk Milliyetçiliğidir. Bu resmetmeye çalıştığımız yapılar derlenip toparlanabilirlerse ki, bu örneğin bir 'Lig' çatısı altında olabilir, bundan sonraki seçimlerde birinci parti ve seçimin galibi Türk Milliyetçiliğine değer veren, önemseyen ve onun temiz kadrolarına imkân sağlayan yapı olacaktır. Velhasıl bir sonraki seçimin galibi Türk Milliyetçiliğidir."&nbsp;diyerek bir milliyetçi birleşmenin işaretini verdi. Bu tweeti Sinan Oğan da retweet etti.AK Parti’nin anayasa değiştirecek çoğunluğa ulaşamaması, özellikle anayasal değişiklikler gündeme geldikçe yeni yapılanmaların ve ittifakların gündeme gelebileceğini düşündürüyor. Mart 2024’te yapılacak yerel seçim de yeni ittifaklar doğurma potansiyeli taşıyor.Devlet yönetiminde alarm veren Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminden yeniden parlamenter sisteme geçilmeyecekse bile devletin kurumsal hafızasını canlı tutacak, devleti çevikleştirecek, güç paylaşımını artıracak ve sistemi demokratikleştirecek anayasal adımlar atılması gerekiyor. AK Parti’ye yakın kaynaklar, kaldırılan müsteşarlık sisteminin geri getirileceğini konuşuyor örneğin.Öte yandan, MHP’deki liderlik kavgasının milliyetçi liderleri dağıttığı biliniyor. Devlet Bahçeli, liderliğe oynayan Tuğrul Türkeş, Sinan Oğan, Ümit Özdağ ve Meral Akşener’i partiden uzaklaştırmıştı. Özdağ, Akşener liderliğindeki İYİ Parti’den de oldukça kavgalı bir şekilde ayrılmıştı. Bahçeli’nin varlığı ve Erdoğan’a koşulsuz şartsız desteğinin yanı sıra liderlerin kendi aralarındaki anlaşmazlıkları milliyetçilerin birleşme iradesinin önüne taş koyacağa benziyor.Bu noktada MHP teşkilatlarının ve tabanının Cumhur İttifakı’nın seyri konusundaki düşüncesinin yanı sıra, İYİ Parti’nin seküler, milliyetçi ve demokrat bir merkez sağ partisi olma yolunda devam etme konusunda ne kadar iradeli olacağı da önem kazanıyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İkinci tur için Kılıçdaroğlu’nun şansı var mı?</h2>Yurtdışında kurulan sandıklarda Kılıçdaroğlu’nun önde olduğu ABD ve Kanada gibi yerlerde oy verme süresinin iki gün, Erdoğan’ın önde olduğu yerlerde ise daha uzun olması için girişimde bulunulmasının iktidar tarafının hala çok da rahat olmadığını gösteriyor.Kılıçdaroğlu, iki hafta içinde ilk turda kendisine oy veren seçmenin bozulan moralini toparlayarak ikinci turda da sandığa gitmelerini sağlamalı. Bu kesin. Ama yapması gereken daha zor şey, bunu yaparken bir miktar Türk milliyetçisinin ve bir miktar ilk turda sandığa gitmeyen seçmenin desteğini kazanarak oylarını artırmak. Kılıçdaroğlu, bir miktar Erdoğan seçmenini de en azından sandığa gitmemeye ikna etmeli. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın elinden toplumda karşılık bulan “milli beka ve güvenlik” kozlarını alabilmeli. Bu çok zor, ancak imkânsız değil.Bunu yapmak için Sinan Oğan’ın desteği oldukça önemli. Bunun farkında olan Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın şu yorumda bulundu:&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9);" style="color: rgb(9, 9, 9); margin: 0px 0px 1em; border-left: 2px solid rgb(94, 53, 177); padding-left: 5px; box-sizing: border-box;">"Sinan Bey'in aldığı oy kıymetli. Seçmenimizin yüzde 5.2'si Sinan Oğan'a verdi. Ortada yeni bir dinamik var. Sinan Bey'in geldiği siyasi geleneğe baktığınızda pozisyon Cumhur İttifakı'na daha yakın olduğunu biliyorum. Kendisiyle şahsi tanışıklığım da vardır. Güzel de bir kampanya yaptı. Kendi tezlerini dile getirdi. Terörle mücadele ve sığınmacılar gibi. Devletin beraberliği açısından terör gruplarına karşı tavrını açık bir şekilde gördük.İkinci tur adına tercihleri ne olur onu bilemeyiz. Türkiye'nin milli menfaatleri söz konusu olduğunda kimlerin karşısında olmamız gerektiği açık bir şekilde gösterdiğini düşünüyorum."&nbsp;</blockquote>Ancak Bahçeli’nin Oğan karşısındaki tutumu, HÜDA-PAR konusu ve Erdoğan’ın sığınmacıların geri dönüşüne karşı çıkışı, Oğan’ın Cumhur İttifakı ile anlaşmasını engelliyor.İktidarın milliyetçilere karşı yumuşak karnı HÜDA-PAR ve sığınmacılar. Daha önce iki yıl içerisinde sığınmacıları ülkelerine göndermeyi vadeden Kılıçdaroğlu, 28 Mayıs’a dek kampanyasının merkezine bu konuyu yerleştirir, bu konuda yetkili tek kişinin de Sinan Oğan olacağını açıklarsa, HÜDA-PAR’ın laik ve üniter anayasal düzene nasıl tehdit oluşturduğunu işlemeye devam ederse ve anayasanın değiştirilemez maddelerini savunursa milliyetçilerin Erdoğan’ın yanında konsolide olmasını engelleyebilir. Özellikle sığınmacıların giderek kalıcı hale gelerek demografik yapıyı değiştirmesi, ekonomik krize etkisi gibi konuların, Cumhur İttifakı seçmenlerinde de endişe ve tepki yarattığı biliniyor. Kılıçdaroğlu'nun seçimin ikinci turunu "Sığınmacılar gitsin mi kalsın mı?" referandumuna dönüştürebilmesi gerekiyor.&nbsp;Bu yönteme Millet İttifakı’nın içinden, özellikle DEVA Partisi ve Gelecek Partisi’nin itiraz etmesi beklenebilir. Seçimden sonra ittifaka katkıları tartışılan ve Kılıçdaroğlu’nun stratejisi sonucunda verdikleri katkıya oranla çok fazla parlamento sandalyesi kazandığı ifade edilen bu partilerin itirazı halinde ya da Oğan’ın bunu dayatması sonucunda Kılıçdaroğlu çok daha radikal adımlar atabilir, kuracağı hükümetteki Cumhurbaşkanı Yardımcılığı yapısını dahi değiştirebilir. Kurulacak hükümet, merkez sağ-merkez sol-muhafazakar koalisyonundansa merkez sol-merkez sağ-milliyetçi koalisyonu niteliği taşıyabilir.Bu, bir miktar Yeşil Sol Parti seçmenini boykota yönlendirse de Oğan’dan, ortaya çıkan milliyetçi dinamik neticesinde seçime katılmayan vatandaşlardan ve Cumhur İttifakı seçmenlerinden gelecek oylar, Kılıçdaroğlu’nu ikinci turda %50’nin üstüne taşıyabilir. Oldukça zor, ama imkânsız değil.

Spektrum

Kılıçdaroğlu'nun hâlâ kazanma şansı var. Peki nasıl?

Dip dalga milliyetçilik ve Kılıçdaroğlu'nun kazanma şansı

<a fr-original-style="" href="https://twitter.com/mehmettyyilmaz" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Mehmet Y. Yılmaz</a>&nbsp;Bugün bildiğimiz anlamda bir seçime çok benzemiyor olsa da bu topraklarda ilk seçimi 1877 yılında yaptık.Benim için ilginç bir tesadüf eseri ilk kez oy kullandığım seçim de bundan tam 100 yıl sonrasına denk geliyor: 5 Haziran 1977’de yapılan genel seçim!O günden beri de her seçimde oy kullandım, tatile gittiysem oy kullanmak için döndüm.14 Mayıs 2023 günü yapılacak seçim, oy kullanacağım kaçıncı seçim olacak diye merak ettim, üşenmedim ve saydım.Bugüne kadar 12 genel seçim, iki Cumhurbaşkanı seçimi, 6 referandum, 7 yerel seçimde oy kullanmışım.Fena bir rekor gibi durmuyor ve sanırım daha çok seçim göreceğim.Seçimlere katılım Türkiye’de genellikle %85’ler civarında oluyor.Siyasi ortamın çok gerildiği dönemlerde bunun biraz üstüne çıkıyor.Batı demokrasileriyle karşılaştırdığımızda bu katılım çok yüksek.Mesela Fransa’da son cumhurbaşkanı seçiminin birinci turunda katılım oranı %33,9, ikinci turunda katılım oranı %34,3 olmuştu.Demokratik bir rejime sahip olmayan Rusya Federasyonu’nda da genel seçimlere katılım %68’i hiç geçmedi. İran’da bu oran %70.Bunun çok nedeni var.Batı demokrasilerinde vatandaşların ülkenin yönetimine, siyasi katılımına olanak veren çok seçenek var.Sivil toplum kuruluşlarında, yerel yönetimlerde, sokak ve mahalle konseylerinde siyasi katılım mümkün ve daha da önemlisi vatandaşlar iktidar değişiminin temel haklarına zarar vermeyeceğinden eminler.Anayasal haklar güvence altında, yargı bağımsız, bireysel özgürlükler her şeyin üzerinde ve seçimler, bu temel hakları tehdit edecek sonuçlar&nbsp;yaratmıyor.Batılı demokrasilerin tam tersinde yer alan Rusya Federasyonu’nda ya da İran’da katılımın düşük olmasının nedeni de esasen bu.Rusya’da ya da İran’da vatandaşlar biliyorlar ki seçimler, hayatlarını değiştirmeyecek. Çünkü kimlerin seçime katılacağı zaten önceden bir “seçime tabi tutuluyor”.Rejimin istemediği adayların seçime girmesi engelleniyor, Anayasa, demokratik bir seçim düzeni kurulmasına zemin yaratmıyor, yargı yürütmenin bir uzantısı gibi çalışıyor, bağımsız değil.Birbirlerine bu kadar uzak rejimler ve ancak seçime katılımın az olmasının temel nedeni birbirine benziyor.Ve Türkiye de zaten bu&nbsp;iki tür rejimin ortalarında bir yerde&nbsp;bulunuyor.Ne Batılı bir demokrasi sayılabiliriz ne de Rusya, İran gibi otokratik, diktatoryal bir rejim altında yaşıyoruz.Bazı yönlerimizle Batılı bir demokrasiye benzerken bazı yönlerimizle otokratik bir rejim olarak tanımlanabiliyoruz.14 Mayıs Pazar günü yapacağımız seçim de zaten bu kararsız durumumuz nedeniyle önemli.“Kararsız durum” dememin nedeni, ülkemizdeki siyasi rejimin Batılı bir demokrasiye evrilmesinin kolayca mümkün olabilmesi kadar tersinin de kolayca mümkün olabilmesinden kaynaklanıyor.Seçim sonucu bizi Batılı bir demokrasiye de yaklaştırabilir, İran, Rusya gibi otokratik, diktatoryal bir rejime de.Türkiye çok sıkıntılı bir dönemden geçiyor.İktidar liderlerinin konuşmalarına bakacak olursak bu seçimde ülkenin geleceğine karar vereceğiz.Öyle bir gelecek tablosu çiziyorlar ki ya cennette olacağız ya da cehennem zebanileri bizi bekliyor olacak.Muhalefet de böyle bir tablo çiziyor, ama tersinden.Ya iktidar değişecek bahar gelecek ya da otokratikleşme yolunda son derece hızla yol alan rejim bir diktatörlüğe dönüşecek.Sokak röportajlarında izlediğimiz insanlar da benzer şeyler söylüyorlar.Gerçekten böyle olabilir mi? Bir ülke, böylesine keskin bir köprünün üzerinde olabilir mi?Merak etmeyin, ikisi de gerçek değil.Bu seçim son seçim olmayacak, bu seçimde muhalefet kazanırsa ülke bölünüp, işgal edilmeyecek. İktidar kazanırsa başımıza bir diktatör seçmiş olmayacağız.Ancak şunu söylemem mümkün:Demokrasinin bizden giderek uzaklaşmakta olan bir tren olduğunu görüyoruz.Geleneksel medya diye bir şey ortada kalmadı.Bir demokrasinin olmaz ise olmazı sayılması lazım gelen özgür medyanın sesi kısıldı.Bir yandan ceza tehditleri, diğer yandan maddi olanaksızlıklara rağmen teknolojinin gelişmesi sayesinde sesimizi duyurabiliyoruz. Ama bu yeterli değil, iktidar güdümündeki televizyonların yarattığı dezenformasyonla mücadele etmek kolay olmuyor.Onun için de medyanın önemli bölümü artık bizim günlük meselelerimizle de ilgili değil, demokrasi-insan hakları gibi konularla da.Bir ümitsizliğin bir sis bulutu gibi giderek yayıldığını görüyorum.Birçok insan yurtdışına gitmekten söz ediyor. Türkler geçen yıl, yurt dışında “emlak yatırımı yapıp, oturma izni alma” konusunda dünya rekoru kırdı.Özellikle eğitimli genç nüfus için bir Batı ülkesinde iş ve yaşama olanağına kavuşmak, önemli bir hedef hâline geldi.Bunun nedeni içinde yaşadığımız rejim.Müzik festivallerinin yerel tarikatların baskısıyla yasaklanması, sanatın devlet tarafından baskıcı bir kontrol altında tutulmak istenmesi, kanun önünde eşit olması lazım gelen vatandaşların cinsel yönelimlerine ya da dinî inançlarına göre ötekileştirilmesi, bir bira içti diye vatandaşlara alkolik muamelesi yapılması gibi faktörler nedeniyle yaşam biçimimizi tehdit altında hissediyoruz.Cumhurbaşkanı, cami avlusuna kurulmuş kürsülerde siyasi propaganda yapıyor.Kendisine oy vermeyenlerin “kitapsız, kıblesiz” olduğunu söyleyebiliyor.Kadına karşı şiddeti önlemek için çıkarılmış kanunun, seçim hesaplarıyla tarikatları ve Hizbullahçı ve şeriatçı partiyi memnun edebilmek amacıyla değiştirilmesi gündeme gelebiliyor.18 yaşına gelmemiş kız çocuklarının evlendirilmesi meşru hâle getirilmek isteniyor.Eğitimi dinî temellere oturtma çabasının sonucu imam hatiplerin yaygınlaştırılması oldu.Türkiye’de sınıf atlamanın en garantili yolu olan iyi eğitime ulaşabilmek artık sadece bazı ayrıcalıklı ailelerin çocukları için mümkün.Okullarımızda ne bir yabancı dili doğru dürüst öğretebiliyoruz ne de geleceğin meslekleri için donanımlı insan yetiştirebiliyoruz.Türkçeyi bile öğretemeyen bir eğitim sistemimiz var ve bu kötü okullarda okuyan çocuklar, gelecekte değişen dünyadaki akranlarıyla nasıl rekabet edebilecekler, bu aklımıza bile gelmiyor.Başlıktaki soruyu, Talmud’dan aktardım. Yanıtını siz vereceksiniz.Ben değilsem kim yapacak?Şimdi yapmayacaksam ne zaman yapacağım?Oysa her şeyi değiştirmek bizim elimizde.Siyasetten memnun değilsek, onu değiştirmek de. Ülkenin bu hâlinden mutsuzsak ülkeyi değiştirmek de!Kim değiştirecek?Bunu da sizin adınıza başka birisinin yapmasını mı bekleyeceksiniz, yoksa harekete mi geçeceksiniz?Harekete geçelim diyorsanız, başlamak için 14 Mayıs Pazar günü sandığa gidip oy kullanmak&nbsp;ilk adım&nbsp;olacaktır.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Not: Serbest Kürsü'de yer alan tüm görüşler yazarlara ait olup, Aposto'nun editoryal bakış açısını yansıtmamaktadır. &nbsp;

Mehmet Y. Yılmaz ile ilgili hikayeler