Libya'dan aldığı göçmenleri İtalya'ya götürmek üzere yola çıkan bir balıkçı teknesi, Çarşamba sabahı Yunanistan'ın Mora Yarımadası açıklarındaki uluslararası sularda alabora oldu. Olayın ardından Yunanistan’da 3 gün ulusal yas ilan edildi.Geçtiğimiz hafta içinde veya bu yazının yayımlandığı tarihte medyada yer alan başlıklara bakarsanız, yaşanan faciada 79 göçmenin öldüğü bilgisiyle karşılaşmanız çok olası. Bu ifade, yanlış olmamakla birlikte; Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen'in deyişiyle düzensiz göçe karşı “Avrupa’nın kalkanı” konumundaki Yunanistan’ı çok daha kötü gösterecek bazı bilgileri arka plana itiyor.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Umutlar tükendi</h2>Tekneden kurtarılan 104 kişinin ifadeleri, Yunanistan Sahil Güvenlik Teşkilatı’nın ve bu konuda uzman sivil toplum kuruluşlarının tahminleri alabora olan teknede yaklaşık 750 göçmen olduğu yönünde. Derinliği 5 kilometreyi bulan Akdeniz’in en derin sularında alabora olan tekneden, henüz ulaşılamayan kazazedeler için ise canlı kurtarılma umutları büyük oranda tükendi.Birleşmiş Milletler’e bağlı Uluslararası Göç Örgütü (IOM), kurtarılan göçmenlerle yaptığı görüşmelere dayandırdığı açıklamasında, teknedekiler arasında en az 40 da çocuk olduğunu belirtti. Gemiden kurtarılanların ise tamamı yetişkin ve genç erkeklerden oluşuyor. Bu durumun nedeni, yüksek olasılıkla teknedeki kadınların ve küçük çocukların tekne alabora olurken ‘güvenlikleri için’ kapatıldıkları ambarda mahsur kalmaları olarak görülüyor.Teknede olduğu düşünülen bazı göçmenlerin Avrupa ülkelerindeki yakınları, ailelerini ve akrabalarını kurtarılanlar arasında bulmak umuduyla Kalamata Limanı’na geldi.&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://apnews.com/article/greece-italy-libya-migration-ship-sinking-c38cb83f7b85c29b0516aea2509b5878" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Associated Press’in</a>, Yunanistan’ın Kalamata Limanı’nda tutulan göçmenler ve teknede olduğu düşünülen göçmenlerin yakınları ile gerçekleştirdiği röportajlarda, göçmenlerin tekneye binebilmek için kişi başı 5 ila 6 bin dolar arasında meblağlar ödediği öğrenildi. Bazı göçmen yakınları, kendilerine teknede 500 göçmenin bulunacağının söylendiğini iletti.Ailesinin gemideki göçmenler arasında olduğunu fark ettiğinde ilk uçakla Yunanistan'a geldiğini belirten 34 yaşındaki Suriyeli mülteci Kasım Ebu Zeyd, 21 yaşındaki eşi Esra ve 19 yaşındaki kayınbiraderi Abdullah'ın Almanya'da yanına katılmak için yasal bir yol bulamayınca Libya'dan İtalya'ya tehlikeli bir geçişi göze aldıklarını söyledi.Ebu Zeyd’in eşinin, kıyıdan yaklaşık 75 kilometre açıkta batan tekneden sağ kurtulma ihtimali düşük. Kurtarılanların hiçbiri kadın değildi. Ebu Zeyd, en azından kayınbiraderi Abdullah'ın geçici olarak Kalamata'daki bir depoda tutulan ya da hipotermi nedeniyle hastanede tedavi gören Suriye, Mısır, Pakistan ve Filistin asıllı erkekler arasında olabileceğini umuyor.Yunanistan Sahil Güvenlik Teşkilatı, Perşembe günü geç saatlerde yaptığı açıklamada, yolculuğu düzenleyen kaçakçılık çetesine mensup oldukları şüphesiyle hayatta kalan dokuz kişiyi tutukladığını duyurdu. Devlet televizyonu ERT, şüphelilerin hepsinin Mısır asıllı olduğunu ve geminin Mısır'daki bir limandan Libya'nın doğusundaki Tobruk bölgesine gitmek üzere 10 ayrıldığını ve göçmenleri buradan aldığını belirtti.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Göçmenler boğuldu, sahil güvenlik izledi</h2>Salı sabah saatlerinde teknenin varlığından haberdar edildiğini ve 18.00 sularında helikopterle teknenin “sabit bir rotada seyrettiğinin” gözlemlendiğini belirten Yunanistan Sahil Güvenlik Teşkilatı (Hellenic Coast Guard&nbsp;- HCG), teknenin batmadan kısa bir süre öncesine kadar normal seyrettiğini ve defalarca yapılan kurtarma tekliflerini reddettiğini söyledi.Kısa bir süre sonra HCG arama-kurtarma ekipleri, uydu telefonuyla gemideki bir kişiye ulaştı ve bu kişi yolcuların yiyecek ve suya ihtiyaç duyduklarını ancak İtalya'ya devam etmek istediklerini tekrarladı. Çarşamba sabahı erken saatlere kadar tekneye erzak ulaştıran sivil gemilere, uydu telefonu kullanıcısından bu saatlerde motorda bir sorun olduğu bilgisi aktarıldı. HCG’nin açıklamasına göre, yaklaşık 40 dakika sonra göçmen teknesi şiddetli bir şekilde sallanmaya başladı ve alabora olarak battı.Uzmanlar, geminin yakıtının bitmiş ya da motorunda sorun yaşanmış olabileceğini; yolcuların hareketinin de teknenin yana yatmasına ve alabora olmasına neden olduğunu düşünüyor.Ancak Akdeniz’de kurtarma operasyonlarını destekleyen bir bilgilendirme ağı işleten ve yardıma ihtiyacı olan mültecileri tespit ederek en yakındaki yetkili bilimleri uyaran savunuculuk grubu&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://alarmphone.org/en/2023/06/14/europes-shield/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Alarm Phone</a>, aynı süre zarfında tekneden defalarca&nbsp;‘mayday’&nbsp;çağrısı aldıklarını söyledi. Gemideki sorunların günün çok daha erken saatlerinde başladığını belirten grup, Salı günü saat 14.00'te gemide bulunan ve “sabahı göremeyeceklerini” söyleyen göçmenler tarafından arandığını açıkladı.Alarm Phone, daha fazla bilgi için uzun bir süre tekneye ulaşamayınca saat 17.00’de Yunan yetkilileri, hemen sonrasında ise İtalya ve Malta yetkililerini teknenin bulunduğu tehlikeden haberdar ettiğini belirtti. Alarm Phone ayrıca, Salı akşamı saat 18.20 civarında tekneden ulaşan bir sonraki mesajda geminin durduğunu ve kaptanın küçük bir botla tekneden ayrıldığını yazdı. Associated Press bu iddiaları bağımsız kaynaklardan doğrulayamadığını bildirdi.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">“Sorumlu Yunanistan”</h2>Deniz hukuku uzmanları ise, yolcuların talep edip etmediğine bakılmaksızın, Yunan yetkililerin tekne güvenli değilse kurtarma girişiminde bulunmasını gerektirdiğini söyledi. Yunan yetkililer tarafından yayımlanan ve gemiyi izleyen bir helikopterden çekilen fotoğraflar, geminin güvertesinde “balık istifi” gibi sıkışmış birçok insan olduğunu ve bu kişilerin çoğunun can yeleği giymediğini gösteriyor.Emekli İtalyan sahil güvenlik Amirali Vittorio Alessandro, konuya ilişkin&nbsp;“Arama ve kurtarma iki yönlü bir sözleşme değildir. Rızaya ihtiyacınız yoktur”&nbsp;ifadelerini kullandı. Alessandro, teknenin aşırı kalabalıkla yüklenmiş olması, can yeleklerinin olmaması ya da gemide bir kaptanın bulunmamasının müdahale için geçerli nedenler olabileceğini söyledi.Oslo Üniversitesi Özel Hukuk Enstitüsü'nden Profesör Erik Røsæg, teknenin durumu göz önüne alındığında, Yunan yetkililerin kesinlikle “kurtarma prosedürlerini başlatma görevi olduğunu” belirtti. Røsæg, geminin kaptanı yardımı reddetse bile bu reddin “mantıksız bulunması” hâlinde, sahil güvenliğin müdahale yetkisi ve sorumluluğu olduğunu ifade etti.Yunanistan'da geçici hükümetin Sivil Savunma Bakanı Evangelos Tournas, sahil güvenliğin davranışını savunarak uluslararası sularda isteksiz bir gemiye müdahale edemeyeceğini söyledi. Tournas,&nbsp;“Sahil güvenliğin müdahalesinin aşırı yüklü bir gemiyi tehlikeye atabileceğini ve bunun sonucunda alabora olabileceğinin de göz önünde bulundurulması gerektiğini”&nbsp;belirtti.İnsan hakları grupları ise, Avrupa Birliği'nin göç karşıtı politikalarının ve kaçakçılığa karşı yürüttüğü baskının insanları güvenli ülkelere ulaşmak için daha uzun ve daha tehlikeli rotaları kullanmaya zorladığını söylüyor.Uluslararası Af Örgütü göç araştırmacısı&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.reuters.com/world/europe/how-migrant-tragedy-unfolded-high-seas-off-greece-2023-06-15/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Adriana Tidona</a>, örgütün Yunanistan'ın olayla ilgili net bir açıklama yapmamasından derin endişe duyduğunu söyledi. Tidona,&nbsp;“Yunan hükümetinin, açıkça tehlike altında olan gemideki her yolcuya karşı belirli sorumlulukları vardı”&nbsp;sözlerini kullandı.Göçmen teknesi motor arızası bildirdiğinde, tekneyi takip eden bir sahil güvenlik gemisi tekneye yaklaştı. Sahil güvenlik görevlileri, 25 dakika boyunca teknenin keskin bir şekilde sağa sola yalpaladığını gördü. Tekne, sonraki 10 ila 15 dakika içinde Akdeniz’in en derin noktalarından birinde batarak gözden kayboldu.Alarm Phone, konuya ilişkin yayımladığı yazıda, “Denizdeki insanlar Yunan sahil güvenliğinden neden bu kadar korkuyor? Çünkü göçmenler, Avrupa Birliği tarafından onaylanan ve Yunan yetkililer tarafından yürütülen korkunç ve sistematik uygulamaları biliyor. Avrupalı yetkililer kurtarma için vakit kaybetmeden yeterli müdahalede bulunabilirdi. Ancak düzensiz göçü engelleme arzusu, yüzlerce canı kurtarma ihtiyacından daha güçlüydü” ifadelerini kullandı.

Aposto Gündem

750 düzensiz göçmeni taşıdığı düşünülen tekne, Yunanistan açıklarında battı. Yunan sahil güvenliği müdahale etmedi.

“Avrupa'nın kalkanı” Yunanistan

• Yunanistan'ın Mora Yarımadası'nda batan göçmen teknesinde bulunan 79 kişinin hayatını kaybetmesinin ardından ülkede üç gün ulusal yas ilan edildi.

Türkiye, ABD, Rusya, İtalya, İspanya ve Yunanistan gibi ülkeler başta olmak üzere, dünyanın birçok ülkesi orman yangınlarıyla mücadele ediyor. Yangınların ana tetikleyicisi iklim krizinin neden olduğu aşırı yüksek sıcak hava dalgası olarak öne çıkarken insani hatalar ve hükümetlerin çevre felaketlerine karşı tutumları da uluslararası gündemin odağında.&nbsp;Yunanistan Sivil Koruma ve Kriz Yönetimi Bakan Yardımcısı Nikos Hardalias, hafta sonu boyunca 48 saatte <a fr-original-style="" href="https://timesofmalta.com/articles/view/greece-fights-fires-during-worst-heatwave-since-1987.890899" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">116</a> yangın çıktığını bildirdi. Hardalias, 2019'da 953, 2021’in sadece temmuz ayında ise 1.584 yangın çıktığını belirtti.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yunanistan Başbakanı Kiriakos Miçotakis ise 1987’den beri en sıcak günlerin yaşandığını söyledi.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Avrupa Orman Yangını Bilgi Sistemi’ne (EFFIS) göre, pazar günü itibarıyla yaklaşık 15 bin hektar alan yandı.&nbsp;</li></ul>İtalya’da&nbsp;ise hafta sonu Sicilya'da 250, Puglia ve Kalabriya'da 130, Lazio'da 90 ve Campania'da 70 olmak üzere 800’den fazla yangın çıktı. Ülkede hem karadan hem havadan müdahale yapılıyor.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sivil Savunma Genel Müdürü Fabrizio Curcio, "15 Haziran'dan bugüne kadar bölgelerden 558 yangın söndürme konusunda yardım talebi aldık. Geçtiğimiz yıl bu sayı 160'tı. Bu taleplerin %33’ü son bir haftada geldi" dedi.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">EFFIS verilerine göre, İtalya’nın yanı sıra Fransa ve Romanya’daki yangınlar AB’nin 2008-2020 ortalamasını geçti. </li></ul>Türkiye’de, Bekir Pakdemirli'nin 5 Ağustos 13.07 paylaşımına göre Türkiye'de son 9 günde 38 ilde 180 yangın kontrol altına alındı, 5 ilde 12 yangın devam ediyordu.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Nasıl mücadele ediliyor?&nbsp;</h2>Yunanistan, Akdeniz’in en geniş yangın söndürme uçak filolarından birine sahip. Filo, CL-415, CL-215, PZL M18B, ve Grumman G-164’ü <a fr-original-style="" href="https://www.haf.gr/en/mission/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">içeren</a> 20 uçaktan oluşuyor. Eski uçakların ülkede geliştirilerek uçuş ve su bırakma kapasiteleri <a fr-original-style="" href="https://www.airmedandrescue.com/latest/long-read/aerial-firefighting-greece" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">artırılıyor</a>.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ülkenin Rodos Adası’nda süren yangınına 20 araç, üç uçak ve altı helikopter ve 100'den fazla itfaiyeci gönderildi. Mora Yarımadası’ndaki Zeria ve Ahaia bölgeleri için ise yaklaşık 145 itfaiyeci, 50 araç, 8 itfaiye uçağı ve helikopter seferber edildi. Yangın bölgelerinde yaşayanlar tahliye edilirken can kaybı yaşanmadı.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Atina yakınlarındaki yangında, Rusya'dan kiralanan Beriev Be-200 amfibi uçağı da dâhil olmak üzere, 7 uçak ve 9 helikopter <a fr-original-style="" href="https://apnews.com/article/europe-middle-east-environment-and-nature-greece-heat-waves-97c0c2210aad78d84cfcbd7968d159b7" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kullanıldı</a>.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yangınların ardından Miçotakis ve koruma bakanlıkları eylem planı açıkladı. İtfaiyenin yanı sıra polislerin de orman ve yeşillik alanları gözeteceği ve Ulusal Sağlık Servisi’nin, "alarm’ durumuna geçirildiği belirtildi. İşverenlere çalışanları aşırı hava koşullarından koruma zorunluluğu getirildi.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yangınların nedenlerini ortaya çıkarmak için çalışmalar devam ederken kundaklama şüpheleri de araştırılıyor. Yasalara göre ülkede kundaklama eyleminde bulunanlara 10 yıla kadar hapis cezası öngörülüyor.</li></ul>İtalya'nın&nbsp;ise yangınlarla mücadelede kullanılmak üzere ülke genelinde 16 farklı üste konuşlanmış 30 yangın söndürme uçağına <a fr-original-style="" href="https://apnews.com/article/europe-fires-environment-and-nature-sicily-wildfires-c1f03088bde590086fc88f9615e7ec07" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">sahip</a> olduğu biliniyor. İtfaiye Teşkilatı, İtalya'nın 15 Canadair’den oluşan filosunun tamamının çalıştığını açıkladı.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Başbakan Mario Draghi, Sicilya adası için sivil savunma imkânlarının seferber edilmesine yönelik bir kararname imzaladı.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Söndürme çalışmaları için Fransa ve Yunanistan’dan İtalya’ya dört yangın söndürme uçağı <a fr-original-style="" href="https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/ip_21_3881" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">gönderdi</a>.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İtalya Sivil Savunma Ajansı, Sicilya Bölge Valisi Nello Musumeci, bazı yangınların kundaklama nedeniyle çıktığını söyledi. İtalya’da kundakçılara verilen ceza 6 ay ile 1 yıl arasında değişiyor. Musumeci, ise cezanın müebbet olarak değiştirilmesi gerektiğini savundu.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yangınların devam ettiği Avrupa&nbsp;ülkelerinden Fransa’nın filosunda 29 uçak var. İspanya’da ise 17 uçaktan oluşan bir Canadair filosu bulunuyor.&nbsp;</li></ul>Türkiye’de muhalefet, hükümetin afetlerde hazırlıksız olduğunun bir kez daha ortaya çıktığını savunuyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın dün gece yaptığı açıklamaya göre Türkiye'de yangınlara müdahale eden uçak sayısı bugün 20'ye çıkıyor. 2019’dan bu yana Türkiye, yalnızca Rusya'dan kiraladığı 3 uçağa sahip. Azerbaycan, İran, Rusya, Hırvatistan, İspanya ve Ukrayna'dan toplamda 18 hava aracı destek verirken bunlardan 16'sı ücretsiz katkı sağlıyor.

Spektrum

Orman yangınları dünya genelinde devam ederken ülkelerin mücadele yöntemleri farklılık gösteriyor. 

Dünya yanıyor, ülkeler nasıl mücadele ediyor?

•<a fr-original-style="" href="https://www.reuters.com/article/israel-greece-defence-int/israel-and-greece-sign-their-biggest-defense-deal-ever-idUSKBN2C504I" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">&nbsp;İsrail ve Yunanistan,</a> Mora Yarımadası'nın güneyinde bir uçuş eğitim merkezi kurulması için 1,65 milyar dolar değerinde 22 yıllık bir sözleşmeyi kapsayan, şimdiye kadarki en büyük savunma tedarik anlaşmasını imzaladı.

• Avrupa Komisyonu, üye ülkelere göç ve iltica anlaşmasının yeni <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmNmI1ZDEyZmU3NWNiMDAwODY1NjViNCZ1c2VyPTVlNWJlOWZmMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4YiZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cudGhlZ3VhcmRpYW4uY29tJTI1MkZ3b3JsZCUyNTJGMjAyMCUyNTJGc2VwJTI1MkYyMyUyNTJGZXUtcHJvcG9zZXMtdG8tZGl0Y2gtcmVmdWdlZS1xdW90YXMtZm9yLW1lbWJlci1zdGF0ZXM="">versiyonunu</a> önerdi. Buna göre göçmenlerin yerleştirildiği ülkelere Birlik bütçesinden kişi başı 10 bin ila 12 bin avro ödeme yapılacak.<ul><li>Neden önemli? Dört yıldan uzun bir süredir AB'yi çıkmaza sokan ve Brexit sürecini hızlandıran iltica ve göç anlaşmasının şart koştuğu zorunlu mülteci kotası belki de kaldırılabilir. Tabii öncelikle AB Parlamentosu ve Konseyinden onay çıkması gerekiyor. Ancak AB tarihi, olası değişikliğin son hâlini alana kadar daha çok şekil değiştirebileceğine işaret ediyor.</li></ul><figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2020-09-23T14:35:14.999Z.jpeg" alt="Mora Yarımadası'nda mülteciler ve göçmenler - Reuters"><figcaption>Mora Yarımadası'ndaki sığınmacılar - Reuters</figcaption></figure>

Mora Yarımadası ile ilgili hikayeler