🔥 Neye heyecanlanıyoruz?&nbsp;Paris 2024 Olimpiyat Oyunları'nın meşalesinin antik Olimpiyat'ın doğum yeri Olimpia'da düzenlenen özel törenle yakılması sonrası <a fr-original-style="" href="https://www.youtube.com/watch?v=ud_57WgRP2w" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Paris'e doğru yola çıkışına</a>.

Aposto Gündem

<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp;Paris 2024 Olimpiyat Oyunları Güreş Avrupa Kıtası Elemeleri’nde, kadınlar 76 kiloda millî güreşçi Yasemin Adar Yiğit, Avusturyalı rakibi Martina Kuenz’i yarı finalde 6-2 yenerek Olimpiyat Oyunları’nda yarışma hakkı kazandı.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Dahası: Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi ve Türkiye Olimpiyat Takımı, millî güreşçi Yasemin Adar Yiğit'in 3. kez Olimpiyat Oyunları’nda yarışma hakkı kazandığını duyurdu.</li></ul>

• Paris metrosunu 200 km uzatarak 4 yeni hat ve 68 yeni istasyon ekleyecek yenileme çalışmalarında Paris Orly Havalimanı bağlantısının 2024 Olimpiyat Oyunları'na yetişeceği açıklandı.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bu arada: Hattın sürücüsüz bir trenle yapılan ilk deneme sürüşü önceki hafta başarıyla tamamlandı.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Geniş açı: 2016'da başlayan ve şehir merkezine uzak banliyöleri daha ulaşılabilir kılması hedeflenen çalışmaların 2025 sonundan önce tamamlanamayacağı bildirildi.</li></ul>

Türkiye’de 2012 yılından beri cimnastik alanında ciddi gelişmeler oluyor ve uluslararası başarıların sürdürülebilirliğini izliyoruz. Yorumcu ve anlatıcı olarak neler gözlemliyorsun?Gözlemim, yükselen başarı grafiğinin tesadüf olmadığı. Bazen, bir sporda ekol olmayan ülkelerden bir yıldız çıkabiliyor, ardından eski sessizliğine gömülüyor o ülke. Ancak Türkiye’de durum bu değil. 2012’de Göksu Üçtaş Şanlı ile katılmıştık olimpiyata, o bir öncü oldu. 2016’da iki sporcumuz, Tutya Yılmaz ve Ferhat Arıcan performansları ve kişilikleriyle tüm ülkeye bu sporu sevdirdi.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2022/6/5/1658488702348.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" alt="Göksu Üçtaş Şanlı" ratio="1.51" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">2020 Artistik Cimnastik Avrupa Şampiyonası alet finallerinde, Göksu Üçtaş Şanlı yer aletinde gümüş madalyanın sahibi&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.youtube.com/watch?v=ZkvVWxCqCvM&t=94s" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">olmuştu.</a>2020 Tokyo’ya 5 sporcuyla katıldık ve ilk madalyamızı aldık. İbrahim Çolak’ın dünya şampiyonluğu, Avrupa şampiyonlukları… 15-20 yıl önce hayalini kuramadığımız başarılar, doğru bir sürecin ve istikrarın meyveleri. Bir spor spikeri olarak cimnastiğe ülkece duyulan ilgi ve saygının arttığını gözlemliyorum. Aynı zamanda, dünya cimnastiğinde de daha saygı duyulan bir pozisyona geldiğimizi görüyorum. Tüm ülkelerde yayınlanan Olimpiyat Oyunları'nda bir iki sporcusu anlık ekrana gelince öylesine bahsedilen bir ülkeyken;&nbsp;finallerde sporcuları olan, cimnastikte yükselen bir güç ve madalya adayı olarak bahsedilen bir ülke haline geldik. Bu da hem Türkiye’deki cimnastik algısının, hem de dünyadaki Türkiye cimnastiği algısının değiştiğini gösteriyor.Diğer ülkelerin (ABD, Rusya, Çin) ekollerine baktığımızda dikkatini çeken detaylar neler?Bu üç ülke de farklı ekoller. ABD’de&nbsp;sistemi Romanya göçmeni Karolyi Ailesi kurdu ve bu sistem yakın zamanda büyük bir değişimden geçti. Hala da değişim devam ediyor. Rusya’da her zaman çok başarılı sporcular çıktı. Ancak ülkedeki doping skandalları, prestijini sarstı. Çin,&nbsp;diğerlerine göre daha kapalı bir ülke, o yüzden sistemi analiz etmek kolay değil. Cimnastikte ve spor dünyasında eski yöntemler artık sorgulanıyor, yeni kurulan düzenlerde sporcuların mental sağlığı önemli bir yere sahip olacak gibi görünüyor.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2022/6/6/1658563400215.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.82" width="550" alt="Ayşe Begüm Onbaşı" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Ayşe Begüm Onbaşı, bu sene dünya ikincisi olduğu Aerobik Cimnastik Dünya Şampiyonası'nda 2021 yılında altın madalya kazanmıştı. Bunca yıllık başarı getiren sistemlerin ortak özellikleri de mevcut. Bunlardan biri, sporcunun küçük yaştan itibaren antrenmanı/yarışmaları ile eğitiminin dengeli şekilde ilerleyebiliyor olması. Örneğin; ABD’de profesyonel öğrenciler için akşam eğitim yapan okullar var. Bu sistem, ders kaçırma stresini azaltıyor. Dahası,&nbsp;bu ülkelerde tecrübeli ve birikimli antrenörlerin çokluğu, cimnastiğe ilginin ve desteğin Türkiye’ye kıyasla yüksek olmasını önemli detaylar olarak sayabiliriz.

Punto 

Nihan Cabbaroğlu ile cimnastikteki gelişmelerin sürdürülebilirliğini konuştuk.

Nihan Cabbaroğlu: Bir spor spikeri olarak cimnastiğe ülkece duyulan ilgi ve saygının arttığını gözlemliyorum

🚨 Olimpiyat Oyunları ve dünya şampiyonu atlet “Sir” Mo Farah, “The Real Mo Farah” adlı BBC belgeselinde çocuk yaşta Somali’den İngiltere’ye yasadışı yollarla kaçırıldığını ve gerçek isminin “Hussein Abdi Kahin” olduğunu <a fr-original-style="" href="https://www.youtube.com/watch?v=dF88no82zTM" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">açıkladı</a>.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Peki ya şimdi? İngiltere Polis Teşkilatı, 39 yaşındaki Britanyalı sporcunun paylaştığı bilgiler hakkında soruşturma başlattı.</li></ul>

<blockquote fr-original-style="" style="margin: 0px 0px 1em; border-left: 2px solid rgb(94, 53, 177); padding-left: 5px; color: rgb(94, 53, 177); box-sizing: border-box;">Olimpiyat’ın en yeni sporlarından 7’li rugby’de, en köklü kültüre sahip ülkelerin başında&nbsp;Okyanusya’da yer alan takımada ülkesi Fiji geliyor. Fiji’de 15’li rugby’nin popülerliğini 7’li formata bırakması ise dikkate değer bir serüvene sahip.</blockquote>Rugby ekolüne sahip ülkeler denince akla ilk gelen kuşkusuz Yeni Zelanda’dır. Erkeklerde üç, kadınlarda ise beş şampiyonlukla en fazla Dünya Kupası’na sahip ülke olan Yeni Zelanda, oluşturduğu kültürle rugby’de bütün takımların hedefindeki sisteme sahip; hem mağlup etmek için hem de seviyelerine ulaşmak için. Ancak özellikle 7’li rugby’nin Olimpiyat Oyunları’nda arz-ı endam ettiği 2016’dan bu yana sporun bir süper gücü daha dünya gündemine girdi: Fiji.7’li Rugby Dünya Kupası’nı iki kere, World Rugby Sevens Series’i ise dört kere kazanan Fiji, rugby union’ın bu hızlı ve ölçeği bir nebze küçültülmüş formunun zirvesindeki ülke. Yer aldığı Okyanusya’nın geri kalan ülkelerinin aksine Fiji’nin, 7’li rugby’yi 15’li rugby’ye tercih etmesinin ise kaydadeğer bir öyküsü var.OVAL TOP TAKIMADA’YA ULAŞIYORFiji, Pasifik Okyanusu’nun güneyinde, yaklaşık 330 adanın oluşturduğu bir takımada ülkesi. Yaklaşık 110 adasında yerleşimin bulunduğu bu takımada, doğudan batıya 1000 kilometrelik bir genişliğe ulaşıyor. İlk yerleşimlerin milattan önce 3500 ile 1000 yılları arasında yapıldığı tahmin edilen Fiji’de, daha sonra Batı Pasifik’in Melanezya kültürü hâkim olsa da özellikle komşu takımadalarla ticaret ilişkilerinden dolayı Polinezya kültürü de baskın bir şekilde hissediliyordu. 16. yüzyılda Avrupalıların Fiji’ye varması ve daha sonra takımadayı kolonileştirmesiyle birlikte ise Fiji kültürüne ait pek çok unsur baskı altına alındı ve dönüşüme uğradı.Fiji’nin bilinen ilk Avrupalı ziyaretçisi, Hollandalı denizci Abel Tasman’ın takımadaları 1643’te gördüğü biliniyor. Takımadanın haritalarda yer alması ise koloni yöneticisi William Bligh’ın meşhur HMS Bounty gemisiyle bugünün Endonezya’sına yaptığı yolculukla 1789’u buldu. 19. yüzyılın ilk yarısı ise Avrupalı güçlerin ve ABD’nin ülkeyi kontrol etme çabalarıyla geçti. Amerikan İç Savaşı’ndan sonra artan pamuk fiyatları nedeniyle takımadaya toprak satın alıp pamuk yetiştirmek üzere, çoğunluğu Avustralya’dan olmak üzere birçok göçmen gelmeye başladı.Böylelikle adalardaki Britanyalı nüfusu artarken, ABD Donanması’ndan gelen saldırı tehditlerine karşı, 1871’de çoğunluğu Avrupalılardan oluşan bir hükümetin yönettiği bir anayasal monarşi kuruldu. Australian Polynesia Company şirketiyle, Fiji’nin borçlarını üstlenmesi karşılığında kurulan hükümetin ömrü fazla uzun olmadı. Bir yıl sonra, 1872’de, yeni rejimin çökmesinin ardından Fiji lideri, Ratusu, Seru Epenisa Cakobau’nun ülkenin kontrolünü Britanyalılara verme önerisi Birleşik Krallık tarafından kabul edildi ve 1874’te Fiji resmen Britanya sömürgesi oldu.Sömürge yönetiminin ağır sonuçlarının yanı sıra, takımadada devam etmekte olan kültürel dönüşümler de bundan etkilendi. Fransız sosyolog Jacques Defrance’ın da altını çizdiği gibi, modern sporun dünyaya yayılmasının hız ve süreklilik kazanmasındaki en önemli etkenlerden biri, Britanya’da doğan sporların sömürge yönetimleri aracılığıyla çeşitli coğrafyalarda oynanmaya başlanmasıydı. Fiji ve rugby için de bu durum geçerliydi.&nbsp;Mevcut kurallarının temelleri atılarak ilk defa 1823’te oynandığı tahmin edilen rugby, yüzyılın ikinci yarısında Okyanusya’ya ulaşmış, 1860 ve 1870’lerde ise bölgede bulunan İngiliz askeri birliklerinin de etkisiyle Yeni Zelanda’da popüler hale gelmeye başlamıştı. Fiji’nin en büyük adası olan Viti Levu’da Britanyalı, Yeni Zelandalı ve Fijili askerlerin 1884’te yaptıkları maç, takımadada kayıtlara geçen ilk rugby maçı oldu. Rugby, aynı zamanda Fiji’de Hristiyanlığı yaymak ve yerel dinleri baskı altına almak için uzun süredir çaba gösteren İngiltere için de önemli bir araç olmuştu. Victoria İngiltere’sinin, dini pratikleri fiziksellik ve maskülenite vurgusu ile bir araya getiren yaygın kültürlerinden, ‘Kaslı Hristiyanlık’ (Muscular Christianity) Fiji kıyılarına rugby ile vurmuştu. Fiji, resmen rugby ile tanışmıştı.<img src="https://images.aposto.com/2022/4/5/1652429262148.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.40" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><figure fr-original-style="" style="margin: 0px 0px 1em; box-sizing: border-box;"><figcaption fr-original-style="text-align: center;" style="text-align: center; font-style: italic; box-sizing: border-box;">Fiji erkek rugby milli takımı, 1939</figcaption><figcaption fr-original-style="text-align: center;" style="text-align: center; font-style: italic; box-sizing: border-box;">Kaynak: Wikimedia Commons</figcaption></figure>DARBE VE DÜNYA KUPASI20. yüzyılın başında rugby, Fiji’deki en popüler spor olmuştu bile. 1913’te Fiji’nin ilk rugby kulübü ve Rugby Federasyonu, Yeni Zelandalı PJ Sheehan tarafından kuruldu. Federasyon yönetiminin ve ilk milli takımın neredeyse tamamı Avrupalılardan oluşurken, yerliler arasında da sporun yaygınlaşmasıyla 1914’te Fiji Yerli Rugby Federasyonu (Fiji Native Union), Fiji Rugby Federasyonu ile birleşti ve milli takıma oyuncu vermeye başladı.Fiji, ilk uluslararası maçını 1924’te bir başka Okyanusya ada ülkesi olan Samoa’ya karşı oynadı. Maç, Fijili oyuncular daha sonra Tonga’ya gideceği, Samoalı oyuncuların ise işe gitmesi gerektiği için sabah 7’de oynanmıştı. Misafir takım maçı 6-0 kazandı ve Fiji’yi rugby’nin dünya haritasına yerleştirdi.Fiji, rugby’nin elit ülkeleri arasında üst sıralarda yer almasa da, 1960’lardan itibaren Avrupa turnelerine başladı ve 20. Yüzyıl boyunca kaydadeğer sonuçlar elde eden bir ülke oldu. 1970’te yaklaşık 100 yıl süren Britanya yönetiminin son bulması ve ülkenin bağımsızlığını kazanmasının ardından, özellikle yerliler arasında iyiden iyiye popülerlik kazanmış olan rugby’de uluslararası alanda önemli başarılar da gelmeye başladı.1977’de İngiltere, İskoçya, Galler ve İrlanda’nın seçkin oyuncularından oluşan British &amp; Irish Lions takımını mağlup eden Fiji, 1982’de ise 15 maçlık bir galibiyet serisi yakaladı. Bu sonuçlarla birlikte, 1987’de ilk defa düzenlenen erkekler Rugby Dünya Kupası’na, Uluslararası Rugby Federasyonu (International Rugby Football Board, IRFB) tarafından davet edilen dokuz ülkeden biri oldu. Coğrafi olarak çok yakın oldukları Yeni Zelanda ve Avustralya’da düzenlenen turnuvaya katılımları ise oldukça meşakkatli olacaktı.Fiji’nin sahip olduğu coğrafi genişlik ve irili ufaklı adalardan oluşan yapısı ülke içerisinde ve ülkenin dünyanın geri kalanıyla iletişimini oldukça zorlaştırıyordu. Örneğin, milli takım koçları takıma bir rugby oyuncusu almak istediklerinde, önce oyuncunun bulunduğu adadaki polis merkezini arıyor, polis merkezinden birisi bisikletle oyuncunun köyüne gidiyor ve -eğer bulabilirse- takıma çağrıldığını haber veriyordu. Telefon hattının olmadığı yerlerde ise mektup yazılıyordu.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><figure fr-original-style="" style="margin: 0px 0px 1em; box-sizing: border-box;"><blockquote fr-original-style="" style="margin: 0px 0px 1em; border-left: 2px solid rgb(94, 53, 177); padding-left: 5px; color: rgb(94, 53, 177); box-sizing: border-box;">Tekne ayda bir adaları dolaşıp yiyecek götürüyordu, bu nedenle oyunculara ulaşmanın tek yolu mektubu tekneye verip doğru kişiye ulaşmasını ve oyuncunun da cevap yazıp yeniden tekneyle gönderebileceğini ummaktı.</blockquote></figure><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Bütün bu koşullar altında, milli takım koçu George Simpkin önderliğinde Fiji’nin Rugby Dünya Kupası hazırlıkları başladı. Ancak turnuvanın başlamasına yaklaşık bir hafta kala, 14 Mayıs 1987 günü, o yıl ülkede gerçekleşecek iki askeri darbeden ilki başladı. Yarbay Sitiveni Rabuka’nın öncülük ettiği on asker, Fiji Temsilciler Meclisi’ne girdi ve Başbakan Timoci Bavadra ile yasama üyelerinin meclisi boşaltmasını istedi. Talepleri direnişle karşılaşmadan kabul edildikten sonra, Rabuka, Britanya monarkının ülkedeki temsilcisi Genel-Vali (Governor-General) ile görüşerek ülkedeki yerlilerin karşılaştığı ayrımcılıkla ilgili kaygılarını dile getirdi, Vali’den bununla ilgili bir komisyon kurulacağı ve kendisi için af çıkarılacağı güvencesini aldı ve parlamento feshedildi. İronik bir şekilde, bundan dört ay sonra yapılacak olan ikinci darbeyle birlikte Genel-Valilik pozisyonu feshedilecek, Kraliçe İkinci Elizabeth’in devlet başkanı olduğu ibaresi anayasadan çıkarılacak ve cumhuriyet ilan edilecekti.Bütün bunlar olurken Başkent Suva’daki ordu kışlasında, Fiji erkek rugby milli takımı antrenmanlarına devam ediyordu. Radyoda darbe bildirisi okunmasına karşın Simpkin ve oyuncuların darbeden haberi yoktu. Koç kışlada hareketliliği fark etmiş, yedek birliklerin getirildiği haberini almıştı. Ancak yedek birliklere neden ihtiyaç olduğu sorusu kafasına dank ettiğinde darbeden haberdar olmuşlardı.Bu esnada Yeni Zelanda’da kaygı ve telaş hakimdi. Darbe haber alındığında Dünya Kupası organizasyon yönetimi Fiji Rugby Federasyonu’na ulaşmaya çalışmıştı ancak telefon hatları kesilmişti. Fiji yerine Samoa’nın davet edilmesi ciddi bir olasılık olarak tartışılıyordu. Simpkin de kupaya gidip gidemeycekleri konusunda benzer endişeler içindeydi. Arkadaşı olan subaylarla konuştuğunda Yarbay Rabuka’nın özel olarak kendilerini kupaya götürecek bir uçağa bineceklerinin teminatını verdiğini öğrenmişti.Fiji Times gazetesinin spor editörü Sri Krishnamurthi, Samoa’nın Dünya Kupası’nda Fiji’nin yerini alabileceği haberlerini duymuştu. Takımın kamp yaptığı kışlaya giderek Simpkin’i buldu ve katılıp katılmayacaklarını sordu. Kendinden emin bir evet cevabı alınca “[IRFB’ye] haber verme işini bana bırakın. Ben hallederim.” dedi ve Auckland’daki Rugby News’te çalışan arkadaşı Dean McLachlan’ı aradı. Telefonda uluslararası hat bulamayınca operatörü aradı ve acilen Yeni Zelanda ile konuşması gerektiğini söyleyerek hat açtırdı. Fiji’nin çeyrek finale yükselerek noktalayacağı ilk Rugby Dünya Kupası macerası başlamıştı.<img src="https://images.aposto.com/2022/4/5/1652429347888.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.48" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><figure fr-original-style="" style="margin: 0px 0px 1em; box-sizing: border-box;"><figcaption fr-original-style="text-align: center;" style="text-align: center; font-style: italic; box-sizing: border-box;">Fiji, ikonik beyaz formasıyla 1987 Rugby Dünya Kupası’nda. Kaynak: Rugby World</figcaption></figure><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://serbestatis.co/hic-sunt-vitienses/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">YAZININ DEVAMINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ</a><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">

Hic sunt Vitienses

Genç yaşında elde ettiği başarılarla dikkat çeken Ewa Swoboda, sakatlık ve koronavirüs nedeniyle sekteye uğrayan kariyerini şu sıralar yeniden inşa ediyor. Hedefiyse Avrupa Salon Atletizm Şampiyonası’nda altın madalya kazanmak. 2022 yılı salon sezonuna damga vuran isimlerden biri hiç kuşku yok ki Ewa Swobada oldu. Aslında bu biraz gecikmiş bir başarı hikayesi. 2015 yılından itibaren, henüz 18 yaşında yıldız ışığını çok güçlü bir şekilde atletizm dünyasını saçmıştı Polonyalı sprinter. Ne var ki sakatlıklar ve koronavirüs salgınının başarılı atlette yarattığı tahribat, onu bir süre pistlerden uzak bıraktı. Şimdi hikayesini yeniden yazmak için Belgrad’daki Avrupa Salon Atletizm Şampiyonası’nı dört gözle bekliyor.&nbsp;Polonya, Avrupa’nın en önde gelen atletizm ülkelerinden biri. Doğu Avrupa ülkesi, orta mesafe ve atmalarda olduğu kadar sprintte de yıldız atletler yetiştirmesiyle biliniyor. Sprintteki son yıldızlarından biri de Ewa Swoboda. 2015 U20 Avrupa Şampiyonası’nda ilk kez ismini duyuran Polonyalı atlet, İsveç’teki şampiyonada 100 metreyi 11.52 ile koşarak kürsünün en üst basamağında yer almıştı. Çok geçmeden 2017 yılında henüz 20 yaşında bu kez Belgrad’daki Avrupa Salon Atletizm şampiyonasında 60 metreyi 7.10 ile tamamlamış ve gümüş madalyayı boynuna takmıştı. Son uluslararası başarısına 2019 yılında Glasgow’da düzenlenen Avrupa Salon Atletizm Şampiyonası’nda 60 metredeki altın madalyasıyla ulaşan genç sprinter, burada derecesini 7.09’a çekmeyi başarmıştı.&nbsp;2019 yılından 2022 yılına kadar geçen sürede, yaşadığı sakatlıklar ve COVID-19 salgının Polonyalı atlette yarattığı tahribat, onu görkemli dereceler elde ederek yıldızlaştığı günlerden mahrum bıraktı. Başarılı atlet, bu süreçte Tokyo’da düzenlenen Olimpiyat Oyunları’nı ve geçtiğimiz yıl düzenlenen Avrupa Salon Atletizm Şampiyonası’nı kaçırdı. Yine de yaşadığı zorlu süreçlerden sonra bu yıl Belgrad’da düzenlenecek Dünya Salon Atletizm Şampiyonası’na hazırlık niteliği taşıyan salon yarışlarında yeniden doğduğunu herkese gösterdi.&nbsp;Polonya’nın Lodz kentinde 7.00 koşarak ulusal rekoru kıran Ewa Swoboda, Polonya Ulusal Şampiyonası’nda derecesini 6.99’a çekerek, 60 metreyi 7 saniyenin altında koşan üçüncü Avrupalı atlet olmayı başardı. Bunu başaran diğer iki atletin Irina Privalova (6.92) ve , Ekaterini Thanou (6.96) olduğunu belirtelim. Salon sezonundaki bir diğer etkileyici performansını Copernicus Cup’ta sergileyen Ewa Swoboda, bu yarışta da geçtiğimiz yıla damga vuran Elaine Thopmson-Herah’ı geçerek birinciliğe uzandı ve rakiplerine çok önemli bir mesaj vermiş oldu.&nbsp;Avrupa Salon Şampiyonaları’nda kazandığı madalyalar ve mevcut formuyla &nbsp;şu an kıtanın en formda atleti olan Ewa Swoboda artık gözünü Dünya Şampiyonaları’ndaki madalyalara dikmiş durumda. Bunu başarmak için Belgrad, hiç de fena bir başlangıç olmayacak.&nbsp;

KASIRGA

Küresel ısınma en geç 20. yüzyılın son onyılından bu yana dünyanın önündeki en acil gündemlerden biri. Dünya sıcaklığındaki artış seviyesinin; deniz seviyelerinin yükselmesi, su sorunu ve yangınlar gibi sonuçlarla kendini göstermesi ve bunların yol açtığı göçler, gıda krizleri ve can kayıplarıyla birlikte iklim değişikliğini konuşmadığımız bir alan neredeyse kalmadı. Bu alanlardan, diğerlerine göre nispeten daha tali olan ancak gelinen noktayı çarpıcı bir şekilde gözler önüne seren biri ise spor. Kanada’daki Waterloo Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırmaya göre, eğer karbon salınımları azaltılmazsa, dünyanın ısısındaki artış seviyesinin bu hızda ilerlemesiyle birlikte bu yüzyılın sonunda Kış Olimpiyatları’na ev sahipliği yapan 21 şehirden yalnızca Sapporo yeniden bu organizasyonu düzenleyebilecek.Buna göre, Kuzey Yarımküre’de kış mevsiminin niteliklerinin git gide değişmesi, 1924’te ilk Kış Olimpiyatları’na ev sahipliği yapan Chamonix, 1936 Kış Olimpiyatları’nın düzenlendiği Garmisch-Partenkirschen, 1960 Oyunları’nın ev sahibi Squaw Valley ve yalnızca sekiz yıl önce organizasyonun gerçekleştirildiği Sochi, halihazırda yükselen sıcaklık ve ıslak kar koşulları nedeniyle bir daha Kış Olimpiyatları’nı düzenleyemeyecek durumda. Bu yıl Kış Olimpiyatları’nın düzenlendiği Beijing ise düşük kar yağışı nedeniyle risk listesinde.Olimpiyat Oyunları’nın kendisinin de iklim krizi konusunda en önemli sorumlulardan biri olduğunu söylemek gerek. Oyunları kentsel rant ve ekonomik büyüme için bir itici güç olarak kullanan iktidarlar, bunun yarattığı yoksullaşma, emek sömürüsü ve yerinden edilme gibi sonuçların yanında ekolojik yıkımı ve doğal yaşamın tahribatını da geri dönüşü olmayan boyutlara taşıyor.Olimpiyat Oyunları, sorumlusu olduğu bu ekolojik tahribattan kaçınılmaz olarak kendisi de etkileniyor. 2010 Kış Olimpiyatları’nda Vancouver, o zamana dek kayıtlara geçen en sıcak kışlarından birini yaşadı ve kayak pistlerinin seviyesini yükseltmek için doğal ve yapay karın bir karışımıyla kaplanmış saman balyaları kullanmak zorunda kaldı. 2014 Sochi, kar sporları için tesisleri hazır edebilmek amacıyla önceki yıllarda yağan karları depoladı. Buz sporları içinse tesisleri soğutmak için kullanılan teknolojiler çevreye verilen zararı daha da artırıyor.En son 2015 ve 2021’de Paris ve Glasgow’da toplanan iki büyük uluslararası konferansın da aralarında olduğu çeşitli uluslararası arayışları tetikleyen bu krize henüz gerçek sorumluları hesap verebilir kılan bir çözüm bulunabilmiş değil. Çokuluslu şirketlerin ve küresel Kuzey’deki ülkelerin iklim krizindeki rolleri orantısında sorumluluk almaktan ve eyleme geçmekten kaçınan, üstüne üstlük çözümü bireysel sorumluluklara indirgeyen ve alt sınıflar ile gelişmekte olan ülkeleri kendileriyle eşit taahhütlere zorlayan tavrı da bunu güçleştiriyor. Bütün bunlarla birlikte yine bu aktörlerin zenginliğine zenginlik katan Olimpiyat Oyunları da bundan etkilenirken, ortaya çıkan zararı telafi etmekse iklim krizini derinleştiriyor. Oyunlar “sürdürülebirlik” ve “çevre dostu olmak” gibi gösterişli kavramları benimsese de sorunun kökenini hedef almayan bir çözüm yalnızca çözümsüzlüğü ilerletiyor.Ancak her ne kadar Olimpiyat hep egemen siyasetlerin hegemonya kurmak için araçsallaştırdığı bir organizasyon olsa da, buna direnişin de her zaman var olduğu bir mekan sunuyor. İklim krizi, küresel protestoların da gündeminde bir süredir üst sıralarda yer almakta. Kim bilir, belki yakın zamanda Kış Olimpiyatları da sermayenin yarattığı doğa yıkımına karşı insan merkezli olmayan, her anlamda eşitlikçi bir bakış açısıyla ortaya konulan bir karşı çıkışa sahne olur.

     

İKLİM KRİZİNİN GÖLGESİNDE OLİMPİYATLAR

Özellikle 2016’dan bu yana atlet aktivizminin yeni bir formda giderek daha fazla görünür olmasıyla sporda “organizasyonlardan çekilme” ve “müsabakaya çıkmama” gibi konular daha fazla konuşulmaya başlandı. Bunun en önemli dönüm noktası da 2020 yazında, Jacob Blake adında genç bir adamın polis tarafından vurularak ağır yaralanmasının ardından NBA takımı Milwaukee Bucks’ın maça çıkmayı reddetmesi oldu. Bunun ardından diğer spor dallarında da atletler ve takımlar birer birer sahaya çıkmama kararı alırken, sosyal medyada da bu yapılanın adının nasıl konulması gerektiğine dair bir tartışma başlamıştı.Spor dünyası, yapılanın bir boykot olmadığında, bunun bir tüketim protestosu olmadığı ve politik bir amaç için emek gücünün geri çekilmesi nedeniyle grev olarak adlandırılması konusunda hemfikir olmuşlardı. Amerika Birleşik Devletleri, Büyük Britanya ve Avustralya gibi ülkelerin Pekin’de düzenlenecek olan 2022 Kış Olimpiyatları’nda uygulayacaklarını duyurdukları diplomatik boykotun konuşulduğu bugünlerde, bu ayrımın altını çizmek yeniden önem taşıyor.&nbsp;Her ne kadar uluslararası boykotlar tanım itibarıyla yukarıda bahsi geçen boykotlardan farklı olsa da,&nbsp;politik gerekçelerle Olimpiyat Oyunları gibi organizasyonlara katılmama veya katılımı sınırlı tutma kararları arasında da ayrım yapmak gerekiyor. Bu yazı, her ne kadar gerekçesi Çin’deki insan hakları ihlalleri olarak gösterilse de ABD’nin Çin ile arasındaki ekonomik gerilimle çok daha alakalı olan bu diplomatik boykot tartışılırken, 85 yıl öncesinden alternatif bir Olimpiyat’ın hikayesi.<img src="https://images.aposto.com/2021/11/5/1639121030282.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.75" width="550" alt="Olimpiada Popular" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Kaynak: Elpais<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Barcelona'da Başka Bir Olimpiyat Fikri</h3>Almanya’da 1933’te iktidara gelen Nazi Partisi, üç yıl önce ülkeye verilen Kış ve Yaz Olimpiyat Oyunları’nı düzenleme sorumluluğunu elinde bulmuştu. Nazi Partisi aslında Olimpiyat düzenleme fikrine pek sıcak bakmasa da, Goebbels bunun ülkenin uluslararası imajı için faydalı olacağına Hitler’i ikna etmiş ve Garmisch-Partenkirshcen’deki Kış ve Berlin’deki Yaz Olimpiyat Oyunları Nazi Almanyası’nın propagandasına dönüşmüştü.1936’da İspanya’da iktidara gelen ve içinde İspanya Komünist Partisi’nin (PCE) de bulunduğu Halk Cephesi (Frente Popular) iktidarı ise Olimpiyat’ı boykot kararı almıştı. Ancak boykot bununla da kalmadı ve bir alternatifin, Halk Olimpiyatı’nın (Olimpiada Popular) doğmasını sağladı.Olimpiyat Oyunları’na katılmayan Sovyetler Birliği’nin ve Komünist Enternasyonal’in desteğiyle, alternatif bir Olimpiyat düzenlenmesi planlandı. Buna göre Halk Olimpiyatı’na Barcelona ev sahipliği yapacak, 1929 Dünya Fuarı için inşa edilen oteller de Olimpiyat Köyü olarak kullanılacaktı.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2021/11/5/1639121516590.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.74" width="550" alt="1932 Barcelona Olimpiyatı bileti" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Kaynak: Olympic ticket collector22 ülkeden, çoğu sendikaların kulüplerine üye 6000’den fazla atlet Olimpiyat’a katılmak için Barcelona’ya geldi. Bunların arasında mülteci atletler de vardı. Ancak açılış töreninden bir gün önce,&nbsp;18 Temmuz 1936 günü, General Franco’nun darbesinin başlaması Halk Olimpiyatı’nı başlamadan bitirdi.&nbsp;Buna rağmen İspanya’dan ayrılmayan yaklaşık 200 atlet, Cumhuriyetçi orduya katılarak İspanya İç Savaşı’nda savaştı. Halk Olimpiyatı hiç gerçekleşmese de, politik nedenlerle yapılan bir boykotun nasıl olması gerektiği ve kâr odaklı olmaktan uzak bir Olimpiyat’ın yapılabileceğine dair dünyaya bir alternatif sundu.

Halkın Olimpiyatı: Barcelona 1936

Tek pota, ampul, sokak. Okul bahçesinde ve parklarda basketbolla ilişkimizi tanımlayan bu birkaç kelime artık Olimpiyat Oyunları’nın bir parçası. Televizyonda, bazen sabahın ilk ışıklarına kadar uyanık kalarak bazen de parkede Euroleague logosuyla izlediğimiz sporu sokağa uyarlama biçimimiz bu yıl ilk defa Tokyo’da Olimpiyat Oyunları’nın madalya podyumunda kendisine yer buldu.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2021/10/3/1637181871947.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.50" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Kaynak: Red BullSokaktan kurumsala:&nbsp;Uluslararası Olimpiyat Komitesi’nin (IOC) yaptırdığı bir <a fr-original-style="" href="https://fiba3x3.com/en/faq.html" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">araştırmaya</a> göre dünyadaki kent sporları arasında en popüler takım oyunu olan sokak basketbolunun kurallarının Uluslararası Basketbol Federasyonu (FIBA) tarafından tanımlanması ve resmi turnuvaların ortaya çıkmasıysa yaklaşık 15 yıl öncesine dayanıyor.&nbsp;FIBA’nın 2007’de evrensel kurallarını ilan ettiği ve sahada sınırladığı oyuncu sayısıyla isimlendirdiği 3x3 basketbolun kendisine profesyonel olarak yer bulduğu ilk resmi uluslararası turnuva 2010’da Singapur’da düzenlenen Dünya Gençlik Oyunları oldu. Bundan bir yıl sonra, 2011’de ise FIBA tarafından düzenlenen ilk millî takım etkinliği olan U18 Dünya Şampiyonası düzenlendi. Bu organizasyonların gördüğü ilgiyi göz ardı etmeyen FIBA, 2012’de takımların şehirleri temsil ettiği ve para ödülü kazandığı FIBA 3x3 Dünya Turu’nun lansmanını yaptı. 3x3 basketbolun popülaritesi git gide artıyordu.2010’ların ikinci yarısıyla birlikte 3x3 basketbol artık IOC’nin de radarına girmişti. Özellikle gençlerin Olimpiyat Oyunları’na olan ilgisini artırmak için yeni sporları dahil etme arayışı içinde olan Komite süre olarak daha kısa olan, daha fazla hareketin olduğu ve gençler arasında daha popüler olan branşlara yöneliyordu. Rio’da düzenlenen 2016 Yaz Olimpiyatları’nda ilk kez düzenlenen 7’li rugby turnuvasının gördüğü ilgiyle birlikte bu sporların Olimpiyat’a dahil olma şansı daha da arttı. 3x3 basketbol da bu trendin etkisiyle 2017’de Olimpiyat Oyunları programına dahil edildi.<img src="https://images.aposto.com/2021/10/5/1637308126357.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.50" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Kaynak: Red Bull<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(15, 224, 199); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(15, 224, 199); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;"><h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Kuralsızlığın ve mevkisizliğin özgürlüğü var. - Kıvanç Dinler, Alsancak Premium</h3></blockquote>3x3: basketbolun başka hali:&nbsp;3x3 basketbol, salonda oynanan basketboldan sadece kurallar ve oyuncu sayısıyla ayrılmıyor. Oyuncuların deneyimleri de oldukça farklı. Örneğin salon basketbolunda oyuncuların parkede bağlı kalmak zorunda olduğu mevkilerin 3x3 basketbolda olmayışı yaratıcılık için daha çok alan sağlıyor. Oyunun spontane ruhu, antrenman saatlerinin olmayışı gibi özellikler de 3x3 basketbolu oynayanların salon basketbolu oyuncularına göre kendilerini daha özgür hissetmelerini sağlayan önemli faktörlerden.<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(15, 224, 199); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(15, 224, 199); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;"><h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Kaybetmenin insanı bir yere taşıma potansiyeli her zaman kazanmaktan fazla. - Furkan Yılmaz, 3x3 basketbol oyuncusu</h3></blockquote>Sokak basketbolunda kaybetmek: Kaybetmenin deneyimlenmesi çoğu insan için değişkenlik gösterse de sokak basketbolunda kaybetmeyi eğlenceli bir deneyim olarak görmenin rahatlığı var. Kaybetmeye karşı önyargıların yıkılmasını sağlayan ve oyunun her koşuluna odaklanan bir organizasyon. Kaybetmenin insanı bir yere taşıma potansiyeli her zaman kazanmaktan fazla.&nbsp;3x3 basketbol anlatmak:&nbsp;Basketbol spikeri Buğra Balaban ve Nihan Cabaroğlu'na sorduk.Salon basketbolu ve 3x3 basketbolu, iki spor dalını da anlatıyorsunuz. Anlatırken değişen dinamikler neler, teknik kurallar dışında siz anlatıcı olarak nasıl farklılıklar gözlemlediniz?Buğra Balaban: Anlatıcı tarafında iki disiplin arasındaki ana fark tempo. 5x5 basketbolda takımlar topu rakip sahaya taşırken geçen süre, spikerler için de soluklanma fırsatı yaratır. Öte yandan 3x3 basketbolda bir basketi takip eden birkaç saniyede sıkça diğer takımın şuta kalktığını görüyoruz. 30’ar saniyelik birer mola ve serbest atışlar hariç hiç durmayan bir aksiyondan bahsediyoruz, algılarımız her daim açık olmak zorunda.FIBA’nın sıkça altını çizdiği kapsayıcılık mevzusu da ana farklardan biri. Bugün 5x5 basketbolda hâlâ bir erkek maçında kadın hakem görünce şaşırabiliyorken uluslararası 3x3 turnuvalarında DJ’lerden hakemlere, müsabakaya katılan takım sayılarından anonsörlere kadın-erkek sayısı eşit tutulmaya çalışılıyor.Sokak basketbolunun kurumsallaşması 2010 yılı Gençlik Oyunlarına dahil edilmesiyle ile resmi olarak başladı ve bu sene Tokyo olimpiyatlarında izledik. Bu kurumsallaşma süreci sokak kültürüyle olan bağını nasıl etkiledi?Nihan Cabbaroğlu: Kurumsallaşma sürecine giden her bir spor bir anlamda ticari bir boyut kazanıyor tabii ki. Markaların ve kurumların bir ekonomik potansiyel görmesi, bir branşa ne kadar yatırım yapılacağını etkiliyor. Bu markalaşmanın etkisini görmek için henüz erken, biraz daha zamana ihtiyaç var. Diğer taraftan Tokyo 2020’ye dahil edilen yeni sporlar 3x3, tırmanış ve kaykay konusunda herkes farklı fikirlere sahip, ama tek bir gerçek var, bu sporlar kitlelere ulaştı ve milyonlar tarafından konuşuldu. Ben, bu sporların bu sahnede yer almasının, sokakta oynayan gençlere saygıyı arttırdığını düşünüyorum.&nbsp;Şehrin göbeğinde doğup büyüyen bu aktiviteler artık olimpik bir spor, bu nedenle sokakta kaykay yapan çocuklara, basketbol sahasında tek pota oynayan gençlere bakışlar bir ölçüde değişiyor. Marjinal görünen bu branşların artık ciddiye alınıp yatırım yapılan bir “spor dalı” olarak görülmesi, bu sporları yapanlar için büyük bir değişiklik olmasa da, şehirde yaşayıp potaların yanından geçenler için bir farklılık yaratacaktır.

Olimpiyat Oyunları ile ilgili hikayeler