<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Facebook Papers ve Bazı Önemli Sorular</h2>Bu hafta bültende Facebook’a yer vermemin sebebi perşembe akşamı yaptıkları <a fr-original-style="" href="https://www.vice.com/en/article/qjb485/zuckerberg-facebook-new-name-meta-metaverse-presentation" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">absürt ve distopik şaka</a> değil, WSJ’ın “the Facebook Files” serisiyle başlayan ve birçok yayının da dahil olmasıyla büyüyen “Facebook Papers” adıyla anılan sızıntılar serisi.Giderek sayısı artan ve <a fr-original-style="" href="https://techpolicy.press/the-facebook-papers-an-anthology/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">takip edilmesi zorlaşan</a> bu sızıntılar, Facebook’un ne kadar tehlikeli bir şekilde yönetildiğini ve büyüdüğünü görmemizi sağlıyor. Dünyanın <a fr-original-style="" href="https://restofworld.org/2021/facebook-papers-reveal-staggering-failures-in-global-south/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">büyük kısmındaki</a> kullanıcıların sorunlarını <a fr-original-style="" href="https://www.platformer.news/p/-the-tier-list-how-facebook-decides" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">önemsiz gören</a>, ülkede engellenmemek için <a fr-original-style="" href="https://www.rollingstone.com/politics/politics-news/facebook-vietnam-censorship-1247323/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">sansüre izin veren</a> ve daha fazla etkileşim için “öfkeli” tepki vermeyi beğenmeden beş kat <a fr-original-style="" href="https://www.washingtonpost.com/technology/2021/10/26/facebook-angry-emoji-algorithm/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">daha önemli sayan</a> bir platform ve şirketten bahsediyoruz. Bütün bunlar şirketin geleceğe dair çizgi film tadındaki planlarını suya düşürebilecek <a fr-original-style="" href="https://www.theguardian.com/commentisfree/2021/oct/26/why-the-writing-is-on-the-wall-for-facebook" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">güce sahip</a>.Her ne kadar bu sızıntılar çok önemli bilgilere erişmemizi sağlasa da, bu dosyaların gazetecilere sunulması ve haberleştirilmesi konusunda da <a fr-original-style="" href="https://www.cjr.org/the_media_today/on-the-facebook-papers-media-strategy.php" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kimi sıkıntılar var</a>. Gazeteci Alex Kantrowitz bu sorunları anlattığı yazısında dosyaların düzenlenip kamuya açılması gerektiğini <a fr-original-style="" href="https://www.niemanlab.org/2021/10/im-in-the-consortium-possessing-the-leaked-facebook-documents-lets-dissolve-it/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">söylüyor</a>. <a fr-original-style="" href="https://www.nytimes.com/2021/10/24/business/media/facebook-leak-frances-haugen.html" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Ben Smith</a> ve <a fr-original-style="" href="https://nymag.com/intelligencer/2021/10/why-zuckerbergs-days-as-ceo-might-be-numbered.html" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Kara Swisher</a> da dosyaları sızdıran Haugen’ın gazetecilerin erişimi konusunda çok fazla kontrole sahip olmasını eleştirip Haugen’ın gündemi yönlendirmeye çalışıp çalışmadığını soruyor.&nbsp;Panama Papers ve Snowden sızıntıları ile kıyasladığımızda da bu sorunların gazeteciliğin yapılma şeklini ve kalitesini nasıl etkilediğini daha iyi görmek mümkün. Umarım mevcut yöntemden vazgeçilir ve bizler de bu sızıntılardaki bilgilere daha iyi bir şekilde erişebiliriz.

n okuyoruz|

(Görsel: The Guardian)<a fr-original-style="" href="https://tr.wikipedia.org/wiki/WikiLeaks" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Wikileaks</a> sonrasında dünyanın en kapsamlı veri gazeteciliği çalışmalarından biri olan Panama Papers ile tüm dünyaya adını duyuran Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu (ICIJ) çok daha büyük bir çalışmaya imza attı. Pandora Papers&nbsp;adlı soruşturma ile 117 ülkeden altı yüzden fazla gazeteci, 12 milyon belgeye dayalı şekilde vergi cennetleri&nbsp;(tax havens) sisteminin nasıl çalıştığını ve yolsuzluğa imkan sağladığını hiç olmadığı kadar açık bir şekilde gözler önüne serdi. <a fr-original-style="" href="https://www.icij.org/investigations/pandora-papers/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Pandora Papers</a>; son yedi yıldaki bir dizi sızıntının (<a fr-original-style="" href="https://www.icij.org/investigations/fincen-files/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">FinCen Files</a>, <a fr-original-style="" href="https://www.icij.org/investigations/paradise-papers/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Paradise Papers</a>, <a fr-original-style="" href="https://www.icij.org/investigations/panama-papers/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Panama Papers</a> vd.) en sonuncusu ve açık ara en kapsamlısı.Belgelerde 35 dünya liderinin, 330'u aşkın politikacı ve kamu görevlisinin, küresel dolandırıcılık ve suç şebekelerinin mali sırları yer alıyor. Aslında erişime gizli olan ve tam da bu yüzden şeffaflık&nbsp;tartışmalarını beraberinde getiren söz konusu belgelerde; Ürdün Kralı'nın, Ukrayna, Kenya ve Ekvador cumhurbaşkanlarının, Çekya başbakanı ile eski İngiltere Başbakanı Tony Blair'in denizaşırı ilişkileri de yer alıyor. Ayrıca Rusya, ABD, Türkiye ve diğer ülkelerden 130'dan fazla milyarderin hem etik hem de yasal açıdan tartışmaya açık finansal işlemlerini <a fr-original-style="" href="https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-58784081" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">detaylandırılıyor</a>.Küresel anlamda vergi kaçırmak, hadi yasal haliyle söyleyelim vergiden sakınmak&nbsp;için başvurulan finansal arayışlar ile kurulan şirket sayısı yaklaşık 29 bin. Bundan 5 yıl önce Panama Papers&nbsp;soruşturması ortaya çıktığında yine benzer tartışmalar yaşanmış; ancak görevdeki bazı politikacıların istifasına dek uzanan skandal Mossack Fonseca&nbsp;adlı bir danışmanlık firmasının deyim yerindeyse çürük yumurta&nbsp;ilan edilmesiyle büyük ölçüde kapatılmıştı. Aradan geçen beş yılda işin aslının pek de öyle olmadığı bkimi mecralarda hep dillendirildi. Kaldı ki Pandora belgelerinde adı geçen 14 yeni danışmanlık firması&nbsp;sayısız işleme imza atmış, uluslararası bankalardan ve prestijli hukuk firmalarından danışmanlık almış <a fr-original-style="" href="https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-58784086" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">durumdadır</a>. Oysa ki bu sorun, her şeyden evvel bir şirketin nihai faydalanıcısının&nbsp;(ultimate beneficial owner) kimliğini ve finansal varlıklarını bildirme yükümlülüğü bulunmayan vergi cennetleri&nbsp;sisteminin kendisinden kaynaklanmaktadır. Yasal boşluklar, şahısların vergi cennetlerinde şirket kurarak veya parasını orada açtıkları hesaplara göndererek vergiden kaçınmalarına olanak sağlasa bile; bu davranış kesinlikle etik dışı&nbsp;olarak görülmelidir. Zira bunun için tek yapmanız gereken, mahremiyete önem veren ülkelerden birinde bir paravan şirket açmak... Bu şirketin ofisi veya çalışanı bulunmayacak, sadece kağıt üzerinde var olacaktır.Pandora Papers&nbsp;ile ifşa edilenlerin arasında öne çıkan bazı <a fr-original-style="" href="https://www.bianet.org/bianet/siyaset/251243-pandora-papers-dunya-liderlerinin-gizli-serveti-ve-iliskileri" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">örnekler</a> şunlar:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev&nbsp;ve ailesi İngiltere'de 400 milyon sterlinden fazla değere sahip emlak anlaşmalarına gizlice dahil oldu. 11 yaşındaki oğlu için Londra'da 33 milyon sterlin değerinden bir ofis bloğu dahil olmak üzere 17 mülk satın aldı.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ürdün Kralı II. Abdullah, ABD'de Malibu ve Washington'daki lüks evlerin yanı sıra, İngiltere genelinde sekiz mülk satın aldı.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Eski İngiltere Başbakanı Tony Blair&nbsp;offshore bir şirketin aracılığıyla Londra'da bir ofis satın alarak, damga vergisinden 312 bin sterlin tasarruf etti.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yolsuzlukla mücadele sloganıyla iktidara gelen Çekya Başbakanı Andrej Babiš, Fransa'nın güneyinde 12 milyon sterline iki villa satın aldı ancak hiçbir vergi ödemedi.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kenya Devlet Başkanı Uhuru Kenyatta&nbsp;ve ailesinin altı üyesi, birisi 30 milyon dolar değerinde olmak üzere toplamda 11 ayrı şirketi kapsayan gizli bir offshore şirketler ağına sahip.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Pakistan Başbakanı İmran Khan'ın kabinesinde yer alan bakanlar ve onların aileleri dahil olmak üzere yakın çevresi, milyonlarca dolarlık şirketlerin sahibi durumunda.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kıbrıs Cumhurbaşkanı Nikos Anastasiadis&nbsp;tarafından kurulan bir hukuk firması, zimmetine para geçirmekle suçlanan eski bir Rus politikacıyı gizlemek adına sahte sahiplikler yaratmış.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, 2019 seçimlerini kazanmadan hemen önce gizli bir offshore şirketindeki hisselerini devretmiş.</li></ul>Vergi cenneti denilince ilk akla gelenler palmiye ağaçları, kum ve denizler olmasına rağmen aslında ilgili yasal düzenlemeler ile hemen her bölge bu kimliğe bürünebilir. Bu açıdan belgelerde yer aldığı gibi; Hollanda, İrlanda, Singapur, Hong Kong, Malta, Lüksemburg veya ABD'nin South Dakota ve Delaware gibi bazı eyaletleri bu statüde olabiliyor.ABD merkezli düşünce kuruluşu Küresel Finansal Dürüstlük (<a fr-original-style="" href="https://gfintegrity.org/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">GFI</a>) ağından Lakshmi Kumar, bu kişilerin "hortumladıkları paraları saklayabildiğini" bunu da genellikle sahipliği belirsiz anonim şirketler&nbsp;üzerinden yaptığının altını çiziyor. Kesin olarak söylemek mümkün değilse bile, tahminler ile 5,6 trilyon dolar&nbsp;ile 32 trilyon dolar&nbsp;arasında bir servetin vergi cennetlerinde tutulduğunu belirtiliyor. Uluslararası Para Fonu (IMF) ise vergi cennetleri sisteminin dünya çapında her yıl en az 600 milyar dolarlık&nbsp;vergi kaybına mal olduğunun altını çiziyor.

Uluslararası gazetecilik ağı ICIJ tarafından gerçekleştirilen Pandora Papers adlı soruşturma ile dünya liderlerinin gizli serveti ve karanlık ilişkileri bir kez daha ortalığa saçıldı.

Pandora'nın kutusu açıldı

Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu'nun ve 117 ülkede 140 medya organizasyonundan 600'ü aşkın gazetecinin 14 kaynaktan sızdırılan 2,9 terabaytlık dokümanı inceleyerek duyurduğu Pandora Papers, 90 ülkeden 330'u aşkın politikacının da aralarında bulunduğu kişilerin offshore şirketler aracılığıyla servetlerini sakladığını, kazançlarını vergi cenneti ülkelerde barındırdığını, para akladığını ve vergiden kaçındıklarını ortaya koyuyor.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Offshore nedir?</h2>Cayman Adaları, Britanya Virjin Adaları, İsviçre, Singapur gibi yerler "vergi cenneti" olarak adlandırılıyor. Offshore ülkeler; şirket kurmanın kolay olduğu, kurumlar vergisinin düşük olduğu ya da hiç olmadığı, şirket sahiplerinin kimliklerine erişmenin zor olduğu ülkeleri tanımlıyor.&nbsp;Örneğin bir kişi Birleşik Krallık'taki bir gayrimenkulü offshore ülkelerde kurduğu şirket üzerinden satın alabiliyor. Bu sayede aslında yasal boşluğu kullanmış oluyor. Kazancın elde edildiği ülkede gelir vergisi ödemek yerine bu miktarı offshore ülkelere transfer etmek vergiden kaçınmak anlamına geliyor. Offshore ülkelerde varlık sahibi olmak yasa dışı olmasa da karmaşık gizli şirket ağları kullanarak bu çeşit transferler yapmak, bir yandan da yasa dışı elde edilen gelirleri gizlemenin yolu olarak görülüyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bir adım geriden: Pandora Papers bu gibi sızıntıların ilki değil. 2016'da yayımlanan ve bu karmaşık ağları ortaya çıkaran Panama Papers; İzlanda ve Pakistan başbakanının istifasına yol açmıştı. 2013 tarihli Offshore Leaks ya da 2017 tarihli Paradise Papers da bu gibi sızıntılar arasında yer alıyor.</li></ul><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Neler var?&nbsp;</h2>Pandora Papers'ta 35 mevcut ya da eski ülke liderinin ismi geçiyor.&nbsp;Ürdün&nbsp;Kralı II. Abdullah’ın Birleşik Krallık ve ABD'deki 70 milyon sterlin değerindeki mülklerini gizlediği,Rusya&nbsp;Devlet Başkanı Putin'in Monako'da gizli varlıkları olduğu,Çekya&nbsp;Başbakanı Andrej Babiš'in bir offshore şirket aracılığıyla Fransa'nın güneyinde 12 milyon sterline iki villa satın aldığı,Azerbaycan&nbsp;Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in ailesinin Londra'da 17 mülk sahibi olduğu,Kenya&nbsp;Devlet Başkanı Uhuru Kenyatta ve ailesinden altı üyenin bir offshore şirket ağına sahip olduğu,Pakistan&nbsp;Başbakanı İmran Han'ın kabinesinden ve ailelerinden yakın çevresinin şirket sahibi oldukları,Ukrayna&nbsp;Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski'nin 2019 seçimlerinden önce bir offshore şirketindeki hissesini devrettiği,&nbsp;Eski Birleşik Krallık Başbakanı Tony Blair ve eşinin Londra'da satın aldıkları ofis için 312 bin sterlinlik damga vergisinden kaçındığı öne sürülüyor.&nbsp;Bahreyn, Dubai, Katar, Brezilya, Hollanda, Fransa, Kongo, Kolombiya, Peru gibi ülkelerden siyasetçilerin isimlerinin de yer aldığı belgelerde Elton John, Shakira, Claudia Schiffer, Julio Iglesias gibi popüler isimlerden de söz ediliyor.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İlk yanıtlar&nbsp;</h2>Pakistan,&nbsp;belgelerde adı geçen yetkililerin soruşturulacağını söyledi. Hindistan da Pandora Papers dosyasının araştırılacağını duyurdu. Rusya,&nbsp;belgelerin Putin'in çevresindeki kişilerin gizli servetlerini sızdırdığına dair bir kanıt göremediğini belirtti. Çekya&nbsp;Başbakanı Babiš "yanlış ya da yasa dışı bir şey yapmadığını" savundu. Kenya Devlet Başkanı Kenyatta, yurt dışı ziyaretinden sonra iddialara kapsamlı yanıt vereceğini ifade etti. Hollanda'da&nbsp;muhalefet Maliye Bakanı Wopke Hoekstra'nın Virjin Adaları'ndaki şirkete yıllarca yatırım yaptığına ilişkin iddiaların tartışılmasını isterken Hoekstra "yatırımın kâr amacı taşımadığını, hiçbir zaman temettü almadığını ve 12 yıl önce şirketin nerede olduğunu bilmediğini" söyledi.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Türkiye bu konunun neresinde?&nbsp;</h2>Çalışmaya Türkçe basından katılan DW Türkçe'nin yayımladığı&nbsp;"'Saray'dan gelen paralar vergi cennetinde" başlıklı haberde Şehir Hastaneleri'nin beşinin yapımını da üstlendiği bilinen Rönesans Holding'in kamu projelerinden elde ettiği kârların bir kısmını Britanya Virjin Adaları'na aktardığı öne sürülüyor.&nbsp;DW Türkçe'nin ulaştığını söylediği belgelere göre Rönesans Holding kurucusu Erman Ilıcak'ın annesi Ayşe Ilıcak'ın, Panama'da kurulu hukuk ve danışmanlık firması Alcogal aracılığıyla Dolmine International Ltd. ve Cover Trading Ltd. isimli iki şirket kurduğu belirtiliyor. İsviçre'de faaliyet göstereceği belirtilen bu şirketlerin hesaplarına 2015’te "bağış" başlığıyla 105'er milyon dolar aktarıldığı görülüyor. DW Türkçe, iki şirketin hesaplarında da 2016 ve 2017 yıllarında başka bir ekonomik aktivite olmadığını söylüyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Rönesans Holding’den açıklama: DW Türkçe'nin iddiaları üzerine bir kamuoyu duyurusu yayımlayan Rönesans Holding; açıklamada iddiaları "Rönesans'ın, 75 bin çalışanının, hissedarlarının, iş ortaklarının ve tüm ilişkili tarafların itibarını zedeleyen, asılsız, mesnetsiz ve spekülatif" olarak niteleyerek şu ifadelere yer verdi: "Rönesans, hiçbir zaman yurt içinden yurt dışına yerel ya da uluslararası mevzuata aykırı herhangi bir fon transferi yapmamıştır. Bu konularla ilgili tüm beyan, bildirim ve açıklamalar ilgili yerel ve uluslararası mevzuata uygun olarak ilgili makamlara yapılmıştır."</li></ul>

Aposto Gündem

Pandora Papers: Tarihin en büyük offshore veri sızıntısı

• 150 medya kuruluşunun iki yıllık çalışmalarının sonucu olan araştırmacı gazetecilik ürünü Pandora Papers, 330'dan fazla politikacı ve yüksek kamu görevlisinin vergi cennetlerinde şirketler açtığını iddia ediyor. Belgelere göre Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy, Lübnan Başbakanı Necib Mikati, Azerbaycan Devlet Başkanı İlham Aliyev'in ailesi, Çekya Başbakanı Andrej Babiš gibi isimler; vergileri yüksek ülkelerde elde edilen kazançları vergi cenneti ülkelere transfer ediyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İlk yanıtlar:&nbsp;Pakistan Başbakanı İmran Han belgelerde adı geçen tüm Pakistan vatandaşlarının araştırılacağını ifade etti. Çekya Başbakanı Babiš, herhangi bir yasayı çiğnemediğini söyledi.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Türkiye: Araştırmaya Türkiye'den katılan <a fr-original-style="" href="https://www.dw.com/tr/pandora-papers-offshoreun-s%C4%B1r-kutusunu-a%C3%A7%C4%B1yor/a-59391820" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">DW Türkçe'nin</a> aktardığına göre Pandora Papers belgelerinde Türkiye'den 220'den fazla isim yer alıyor.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bir adım geriden:&nbsp;DW Türkçe'nin aktardığına göre 2016'da yine bir Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyomu projesi olarak sunulan Panama Papers; ülkelerde offshore konusunda düzenlemeler yapılmasını sağlamış ve Pakistan ve İzlanda gibi ülkelerin başbakanlarının istifasına neden olmuştu.</li></ul>

🇲🇹 Malta, Panama Papers araştırmasında ortaya çıkan yolsuzluklar ardından öldürülen gazeteci Daphne Caruana Galizia’nın ölümünde sorumluluğu olduğunu <a fr-original-style="" href="https://www.theguardian.com/world/2021/jul/29/malta-government-journalist-inquiry-daphne-caruana-galizia" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kabul etti</a>.

Malta'da 2017 yılında araştırmacı gazeteci <a fr-original-style="" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3NvdXJjZT13ZWImbmV3c2xldHRlcj02MDNkMTQyOTZhOTM4MDAwMDdmNTA3M2QmaXNzdWU9NjA0NTEwMDU2YTkzODAwMDA3MGI4YjY3JnN1YnNjcmliZXI9bnVsbCZzdG9yeT02MDRkZWQ3ZWE2MGYzMzAwMDdkMzlmZTgmYXV0aG9yPTYwM2QxMWM0NmE5MzgwMDAwN2Y1MDQ3OSZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ0ci53aWtpcGVkaWEub3JnJTI1MkZ3aWtpJTI1MkZEYXBobmVfQ2FydWFuYV9HYWxpemlh" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Daphne Caruana Galizia</a>'yı öldürmekle suçlanan üç kişiden biri olan Vincent Muscat, suçunu kabul etmişti. Bugünlerde yargılamasına devam edilen Muscat, Galizia'yı öldürme planının detaylı açıklamasını sundu ve gazetecinin arabasına bomba yerleştirilmesinin nasıl gerçekleştiğini <a fr-original-style="" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3NvdXJjZT13ZWImbmV3c2xldHRlcj02MDNkMTQyOTZhOTM4MDAwMDdmNTA3M2QmaXNzdWU9NjA0NTEwMDU2YTkzODAwMDA3MGI4YjY3JnN1YnNjcmliZXI9bnVsbCZzdG9yeT02MDRkZWQ3ZWE2MGYzMzAwMDdkMzlmZTgmYXV0aG9yPTYwM2QxMWM0NmE5MzgwMDAwN2Y1MDQ3OSZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cudGhlZ3VhcmRpYW4uY29tJTI1MkZ3b3JsZCUyNTJGMjAyMSUyNTJGbWFyJTI1MkYxMSUyNTJGZGFwaG5lLWNhcnVhbmEtZ2FsaXppYS1raWxsZXItbGF5cy1vdXQtcGxvdC1pbi1jb3VydA==" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">anlattı</a>. Muscat, 2017'de bombayı yerleştirip tetiklemeden önce, gazetecinin hareketlerini günler boyu takip etmek için dürbün ve bir teleskop kullandığını söyledi.Başkent Valletta’daki duruşmada konuşan Muscat, Alfred Degiorgio'nun ona gelerek "iyi bir iş olduğunu söylediğini, işin Caruana Galizia'yı öldürmek olduğunu ve karşılığında 150.000 euro ücretin kabul edildiğini" aktardı. Muscat ayrıca, bombanın paslanmaz çelik yüzeye, çalışma düzeneğinin de sim kart takılabilir bir aparata sahip olduğunu belirtti. Muscat cinayet öncesinde Alfred Degiorgio'yu eski ekonomi bakanı Chris Cardona ile görüşmeye götürdüğünü ve Cardona'nın Aralık 2017'de tutuklanmadan önce adamlara ihbar verdiğini iddia etti. Muscat gibi 50'li yaşlarda olan diğer iki zanlı George ve Alfred Degiorgio suçsuz olduklarını savunuyor."<a fr-original-style="" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3NvdXJjZT13ZWImbmV3c2xldHRlcj02MDNkMTQyOTZhOTM4MDAwMDdmNTA3M2QmaXNzdWU9NjA0NTEwMDU2YTkzODAwMDA3MGI4YjY3JnN1YnNjcmliZXI9bnVsbCZzdG9yeT02MDRkZWQ3ZWE2MGYzMzAwMDdkMzlmZTgmYXV0aG9yPTYwM2QxMWM0NmE5MzgwMDAwN2Y1MDQ3OSZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cucG9saXRpY28uZXUlMjUyRmxpc3QlMjUyRnBvbGl0aWNvLTI4LWNsYXNzLW9mLTIwMTctcmFua2luZyUyNTJGZGFwaG5lLWNhcnVhbmEtZ2FsaXppYSUyNTJG" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Tek kişilik Wikileaks</a>" şeklinde anılan Caruana Galizia, Malta'daki yolsuzluk ağlarını ortaya çıkarmış ancak 8 ay sonra, 16 Ekim 2017'de otomobiline yerleştirilen zaman ayarlı bombanın patlaması sonucu hayatını kaybetmişti. Öldürüldüğünde 53 yaşında olan Galizia’nın ölümü Avrupa’da öfkeyle karşılanmış ve iktidardaki İşçi Partisinin adı, 2019’da başbakanın istifasına yol açan bir siyasi skandala karışmıştı. Yargılanan Vincent Muscat ile bir aile bağı olmayan eski Başbakan Joseph Muscat ise yolsuzluk suçlamalarını reddetmiş fakat yakınındaki kişilerin cinayette parmağı olabileceğini ima eden bir savcılık soruşturmasının ardından istifa etmişti. Zira Galizia, Nisan 2017'de kamuoyunda "Panama Papers" olarak bilinen skandalın Malta ayağında, Başbakan Muscat'ın Özel Kalem Müdürü Keith Schembri ve dönemin Enerji Bakanı Konrad Mizzi'nin Panama'da gizli offshore şirketleri olduğunu ve bunlara Dubai merkezli "17 Black" şirketince para aktarıldığı iddialarını gündeme getirmişti.<a fr-original-style="" href="https://www.theguardian.com/world/ng-interactive/2020/oct/15/justice-on-trial-three-years-after-murder-daphne-caruana-galizia" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank"><img data-fr-image-pasted="true" src="https://images.aposto.com/2021/2/2021-03-14T11:06:34.021Z_sm.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a>Soruşturma kapsamında bugüne dek yedi kişi cinayet ile suçlandı. Bunlar arasında cinayeti yönetmekle suçlanan işadamı Yorgen Fenech ve cinayet olayında aracı olduğunu kendisi bildiren taksi şoförü Melvin Theuma da yer alıyor. Theuma, Kasım 2019'da Galizia cinayetinde aracı olduğunu ifade ederek devletle işbirliği yapmış ve bildiklerini anlatması karşılığında Cumhurbaşkanlığı tarafından affedilmişti. İddiaları, 2019 yılında yatıyla Malta'dan ayrılmaya çalışırken yakalanan Fenech'i işaret ederken, Kasım 2019'da Malta'dan yatla ayrılmaya çalışırken yakalanan Fenech ise suçlamaları reddediyor. Bu noktada en dikkat çekici ifşa ise polis soruşturmasının sabote edildiği iddialarına dayanıyor. Zira Fenech, soruşturma boyunca hassas gelişmelerden eski başbakan Joseph Muscat’ın Özel Kalem Müdürü tarafından sürekli olarak haberdar edildiğini ve Joseph Muscat'ın da bu işin içinde olduğunu öne sürüyor.

Panama Papers ile ilgili hikayeler