Türkiye'nin askerî harcamaları 2022’de üst üste üçüncü kez düşerek 10,6 milyar dolar seviyesine geriledi ve 2003'ten bu yana en düşük seviyeyi gördü. Bu rakam, 2021'e göre %26'lık bir düşüşe işaret etti. Böylece Türkiye, geçtiğimiz yıl en fazla askerî harcama yapan ülkeler arasında 23'üncü sırada yer aldı. Türkiye’deki askerî harcamalar düşerken, küresel askerî harcamalar ise 2022'de 2,24 trilyon dolarla rekor seviyeye ulaştı.Bir adım geriden: Türkiye'nin askerî harcamaları 2019'da 20,4 milyar dolarla rekor seviyeye yükselmişti. Bu yıldan itibaren her yıl gerileme kaydeden harcamalar, 2020'de 17,5 milyar dolar seviyesine, 2021'de ise 15,6 milyar dolara düştü.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Türkiye'nin askerî harcamaları 2003 yılında 10,3 milyar dolarla ilk kez çift haneli seviyelere yükselmiş, o dönemden sonra harcamalarda yükseliş ivmesi kaydedilmişti.</li></ul>Dahası: Merkezi Stockholm'de bulunan bağımsız araştırma kuruluşu <a fr-original-style="" href="https://www.sipri.org/media/press-release/2023/world-military-expenditure-reaches-new-record-high-european-spending-surges" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI) verilerine göre</a>, Türkiye'nin askerî harcamalarının millî gelire oranı da geriledi.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">2022 itibarıyla Türkiye'nin askerî harcamalarının gayrisafi yurt içi hasılaya (GSYH) oranı %1,2 olarak gerçekleşirken, &nbsp;bu oran 1960'tan bu yana görülen en düşük seviye oldu.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Türkiye'nin askerî harcamalarının GSYH’ye oranı 1975 yılında %5,1 ile rekor seviyeye yükselmişti.</li></ul>Öte yandan: Küresel askerî harcamalar, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin etkisiyle 2022'de %3,7 reel artışla 2,24 trilyon dolar ile tüm zamanların en yüksek seviyesini gördü.Detaylar: Avrupa'da askerî harcamalar, %13 büyüyerek 345 milyar dolara ulaştı ve ilk kez 1989'da Soğuk Savaş’ın bittiği dönemdeki harcamayı geçti. Avrupa'da Finlandiya'nın askerî harcamaları %36, Litvanya'nın %27, İsveç'in %12 ve Polonya'nın %11 arttı.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Rusya'nın&nbsp;askerî harcamaları ise 2022'de bir önceki yıla göre %9,2 artışla 86,4 milyar dolar oldu ve ülkenin GSYH'sinin %4,1'ini oluşturdu.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ukrayna'nın&nbsp;askerî harcamaları, 44 milyar dolarla SIPRI kayıtlarındaki en yüksek yıllık harcama olarak hesaplandı ve bir önceki yıla göre %640 artış gösterdi. Ukrayna ekonomisinin savaş nedeniyle aldığı hasar sonucu bu miktar, ülkenin 2022'deki GSYH'sinin %34'ünü oluşturdu.</li></ul>Bununla birlikte: Dünyada en çok askerî harcamayı yapan ve küresel askerî harcamanın %39’unu oluşturan ABD’de&nbsp;ise askerî harcamalar geçtiğimiz yıl artan enflasyona rağmen %0,7 artışla 877 milyar dolar oldu.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">ABD, 2022 yılında askerî operasyonlar ve bakım için 295 milyar dolar; tedarik, araştırma ve geliştirme için 264 milyar dolar; ve askerî personel için 167 milyar dolar ayırdı.</li></ul>Yorumlar: SIPRI Askerî Harcamalar ve Silah Üretim Programı Kıdemli Araştırmacısı Dr. Nan Tian, ABD'nin 2022'de askerî harcamalarındaki artışın büyük ölçüde Ukrayna'ya sağladığı 19,9 milyar dolarlık finansal askerî destekten kaynaklandığını belirtti.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bu miktar, Soğuk Savaş'tan bu yana herhangi bir yılda bir ülke tarafından tek bir ülkeye verilen en büyük askerî yardım olmasına rağmen, ABD'nin toplam askerî harcamalarının yalnızca %2,3'ünü temsil etti.</li></ul>Dahası: Orta ve Batı Avrupa'da en yüksek askerî harcama yapan ülke 68,5 milyar dolarla Birleşik Krallık oldu. Bu rakamın tahmini 2,5 milyar dolarını Ukrayna'ya sağlanan finansal askerî destek oluşturdu.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bu dönemde NATO üyelerinin toplam askerî harcamaları da %0,9 artışla 1,23 trilyon dolara ulaştı.</li></ul>Öte yandan: Asya bölgesinde ise Çin ve Japonya en çok askerî harcamayı yapan ülkeler oldu.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Dünyanın en büyük ikinci askerî harcama yapan ülkesi konumundaki Çin, geçtiğimiz yıl askerî harcamalara bir önceki yıla göre %4,2 artışla 292 milyar dolar ayırdı. Böylece Çin’in askerî harcamaları 28 yıldır üst üste büyüme gösterdi.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Japonya ise 2022'de bir önceki yıldan %5,9 artışla 46 milyar dolarlık askerî harcama gerçekleştirdi. Bu rakam, Japonya'nın GSYH'sinin %1,1'ini oluşturdu ve 1960'dan beri görülen en yüksek seviye olarak kayıtlara geçti.</li></ul>Arka plan: Japonya, 2022'de yayınlanan yeni ulusal güvenlik stratejisi ile, Çin, Kuzey Kore ve Rusya'dan algılanan artan tehditlere yanıt olarak önümüzdeki on yıl içinde askerî kapasitesini büyük ölçüde artırmayı planlıyor.Geniş açı: Hindistan, 81,4 milyar dolarla 2022'de en fazla askerî harcama yapan dördüncü ülke oldu. Hindistan'ın bu alandaki harcamaları bir önceki yıla göre %6 arttı.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Suudi Arabistan ise 75 milyar dolarlık askerî harcamayla beşinci sırada yer aldı.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Nijerya'nın&nbsp;askerî harcamaları ise 2021 yılında görülen %56'lık artışın ardından, geçtiğimiz yıl %38 azalarak 3,1 milyar dolara geriledi.</li></ul>Yorumlar: SIPRI Kıdemli Araştırmacısı Nan Tian, küresel askerî harcamalardaki artışı "giderek daha güvensiz olan bir dünyada yaşadığımızın işareti" olarak değerlendirdi.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ülkelerin kötüleşen güvenlik ortamına karşı askerî harcamalarını artırdığını belirten Tian, "Ülkeler yakın gelecekte bu ortamın iyileşeceğini öngörmüyor" ifadesini kullandı.</li></ul>

SIPRI ile ilgili hikayeler