<a fr-original-style="" href="https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Tuketici-Fiyat-Endeksi-Eylul-2022-45798&dil=1" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Türkiye İstatistik Kurumu</a> (TÜİK) merakla beklenen eylül ayı enflasyon verilerini açıkladı. Manşet enflasyon olarak da adlandırılan TÜFE, aylık %3,1; yıllık bazda ise %83,5&nbsp;olarak gerçekleşti.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Detaylar bize neler söylüyor?</h2>Bir önceki yılın aralık ayına göre %52,4 oranında artış gösteren endeksin alt kalemlerine baktığımızda, ana harcama gruplarında yıllık bazda en yüksek artışın ulaştırma kaleminde olduğunu görüyoruz. %117,7 seviyesindeki artışın temel sebebi şüphesiz ki akaryakıt fiyatlarındaki sıçrama. Endekste yer alan 12 ana harcama grubunda ulaştırmayı gıda (%93,1) ve ev eşyaları takip (%89,7) ediyor. Yıllık bazda fiyat artışları en düşük olan üçlü ise haberleşme (%30,8) , eğitim (%36,7) ve giyim (%40,3) oldu.Verilere aylık bazda&nbsp;bakıldığında ise konjonktürel etkiler&nbsp;göze çarpıyor. Bu dönemde yatay seyreden enerji fiyatlarının da etkisiyle ulaştırmada aylık enflasyon %0,9 olurken, okul sezonunun açılmasının etkisiyle eğitim grubundaki aylık enflasyon %7,0&nbsp;seviyesinde gerçekleşti. Aylık bazda en yüksek artış ise %10,0 ile konut grubunda.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Diğer endekslerde durum ne?&nbsp;</h2><a fr-original-style="" href="https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Yurt-Ici-Uretici-Fiyat-Endeksi-Eylul-2022-45858&dil=1" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi</a>'nde (ÜFE) aylık artış oranı %4,8; yıllık artış oranı ise %151,5 olarak gerçekleşti. Ana sanayi gruplarında yıllık ÜFE enerjide %347,4 olarak gerçekleşti. Sektörel bazda ise elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme sektörü yıllık %416,6 ile lider konumda. Bu kırılımda en düşük artış, %70,4 ile diğer ulaşım araçları sektöründe.Enerji, gıda, alkolsüz içecekler, alkollü içecekler ve tütün ürünleri hariç TÜFE yani çekirdek enflasyon&nbsp;yıllık bazda %68,1&nbsp;ile yüksek seyrini sürdürüyor. Çekirdek enflasyonda artış eğilimi yavaşlamaya devam etmekle birlikte, özellikle hizmetler enflasyonundaki yükseliş trendi endeksi yukarıda tutuyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Cep bilgisi: TÜİK, farklı etki ve dinamiklerin gözlemlenebilmesi adına Özel kapsamlı TÜFE göstergeleri adı altında altı alt endeks&nbsp;daha yayımlıyor. A ile F arasında harflerle gruplandırılan bu alt endekslerden en önemlisi olan çekirdek enflasyon (C) haricinde mevsimlik ürünler hariç ve &nbsp;yönetilen-yönlendirilen fiyatlar hariç gibi gruplar da yer alıyor. Bu göstergeler eylül ayı itibarıyla yıllık bazda %68,1 ile %87,7 aralığında bulunuyor.</li></ul><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Birkaç not</h2>Tam bir yıl önce %19,6 olan manşet enflasyon, 16 aydır yükselmeye devam ediyor.TÜİK tarafından açıklanan gıda enflasyonu, öncü kabul edilen Türk-İş ve İTO verilerinin altında kalmış durumda. ÜFE-TÜFE yıllık enflasyon farkı 6.800 baz puan ile en yüksek seviyesine çıktı.Politika faizi ile manşet enflasyon arasındaki fark da 7.150 baz puan ile yeni bir rekor kırdı.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Sonuç olarak…</h2>Veri, genele yaygın ve artış eğilimindeki trendin güçlü seyrinin (ivmesi azalmakla birlikte) devam ettiğini gösteriyor. Manşet enflasyonda, aralık ayındaki güçlü baz etkisi ile yıl sonunda bir miktar düşüş göreceğimiz gerçeği bir yana, tek haneli değerlere ulaşmak beklenenden daha uzun zaman alacak.&nbsp;Bu noktada, enflasyondaki düşünün fiyatlarda düşüş anlamına gelmediği ve alım gücünü artırmayacağını akılda tutmak gerekiyor. Enflasyondaki düşüş, fiyatlar genel seviyesindeki artış hızının azalması&nbsp;anlamına geliyor ve bu dezenflasyon ile kesinlikle karıştırılmaması&nbsp;gereken bir olgu.&nbsp;İvme, enflasyonda tepe noktasını %90’lara yakın değerlerde kasım ayında görebileceğimizi gösteriyor. Sonrasında ise %13’lük aylık enflasyon verisinin yerine gelecek yeni aylık enflasyonla yılı %70-75 bandında kapatmamız olası.Stabil enerji fiyatları ile kurların yanında normalleşmeye başlayan talep ivmeyi sınırlandırmakla birlikte, mevcut para politikası, seçim döneminde benimsenebilecek genişletici maliye politikaları ve enerji fiyatlarında (savaş ve OPEC bağlantılı) olası artışlar gibi riskler&nbsp;görünüm üzerinde baskı yaratmaya&nbsp;devam ediyor.

EXANTE

Enflasyon beklendiği gibi…

• TÜİK eylül ayı tüketici güven endeksi verilerini <a fr-original-style="" href="https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Tuketici-Guven-Endeksi-Eylul-2022-45809&dil=1" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">yayımladı</a>. Yayımlanan verilere göre eylül ayında tüketici güven endeksi 72,2 puandan 72,4 puana yükseldi. Endeksin alt kalemlerinde maddi durum ve beklentileri negatif olmakla birlikte ekonomik durum beklentisi ve dayanıklı tüketim mallarına harcama yapma düşüncesi pozitif.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Cep bilgisi: Tüketici güven endeksi 200 puan üzerinden hesaplanan bir endekstir. Endekste 100 puanın üzerindeki değerler tüketici güveninde iyileşmeye işaret ederken, 100 puanın altındaki değerler ise tüketici güveninde kötüleşmeye işaret eder.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Hatırlatma dozu: Nisan 2014’te 97,4 ile tarihi zirvesini gören endeks, içeriği sebebiyle tarihsel olarak diğer güven endekslerine kıyasla daha düşük seyretme eğilimindedir.</li></ul>

Tuketici ile ilgili hikayeler