• <a fr-original-style="" href="https://www.haberturk.com/bm-den-libya-da-secim-surecini-hizlandirin-cagrisi-3473095" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Birleşmiş Milletler,</a> Libya'da taraflara, uzun süredir beklenen seçimlerin yapılabilmesi için sorunları çözme ve süreci hızlandırma çağrısında bulundu.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ne olmuştu? Libya'da BM öncülüğündeki toplantılarda devlet başkanlığı ve parlamento seçimlerinin 24 Aralık 2021'de yapılmasına karar verilmiş; ancak seçimler iptal edilmişti. Temsilciler Meclisi, mevcut Ulusal Birlik Hükümeti'nin görev süresinin dolduğu gerekçesiyle Fethi Başağa'yı başbakan seçmiş, Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe ise görevinin başında olduğunu ve görevi ancak seçilmiş bir hükümete teslim edeceğini söylemişti.</li></ul>

Aposto Gündem

•&nbsp;Libya&nbsp;Temsilciler Meclisi'nde 113 milletvekilinden 89'u, Abdulhamid Dibeybe başkanlığındaki BM destekli Ulusal Birlik Hükümeti'ne sundukları güvenoyunu geri çekti. Devlet Yüksek Konseyi bu eylemin geçersiz olduğunu ifade etti. Bu durum aralık ayı için planlanan seçim sürecini daha da karmaşıklaştırdı.

17 Ekim 2019’da yolsuzluk, kamu hizmetlerinin yetersizliği, 90 milyar doları bulan dış borç ve artan hayat pahalılığı sebebiyle Müstakbel Hareketi’nin lideri Saad Hariri’nin başbakanlık yaptığı koalisyona karşı başlayan eylemler, 30 üyeli Ulusal Birlik Hükümeti’nin istifasıyla sonuçlanmıştı. 21 Ocak 2020’de Hizbullah desteğiyle kurulan Hasan Diab hükümeti ise krizden çıkış için çözüm yolları, yapısal reformlar ve 10 milyar dolarlık kredi için IMF ile müzakere vadetse de atılan adımlardan <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.aa.com.tr/tr/dunya/lubnanda-protestolar-esliginde-kurulan-kurtarma-hukumetinin-vadesi-doldu-mu/1903418">henüz sonuç alınamadı.</a> Görüşmeler çıkmaza sürüklenirken Lübnan lirasının dolar karşısında %80’den fazla değer kaybetmesiyle ülke nüfusunun yaklaşık %60’ı yoksulluk sınırının altında yaşamaya başladı, ithalata dayalı Lübnan ekonomisi çöküşün eşiğine geldi. Pek çok temel gıda <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.bbc.com/news/world-middle-east-52756418">karaborsaya düştü.</a><ul><li>Hizbullah etkisi: 1975-1990 yılları arasında yaşanan iç savaşın ardından şekillenen Lübnan parlamenter sistemi mezhep temelli bir yapıya sahip; 128 sandalyeli parlamentoda Şii ve Alevi milletvekillerine ayrılan 29 sandalyenin tamamı Amal ve Hizbullah arasında paylaşılıyor. 2018 yılında gerçekleşen seçimde aday gösterdiği 13 adayın tamamının parlamentoda yer almasını sağlayan Hasan Nasrallah liderliğindeki Hizbullah, Hariri ve Diab döneminde iktidar ortağı olsa da genç Lübnan nüfusu tarafından <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.arabnews.com/node/1701336">ağır şekilde eleştiriliyor.</a> İran’a yakınlığıyla bilinen Hizbullah, Lübnan-İsrail savaşına sebebiyet vermekle, Suriye iç savaşında Beşar Esad’a destek olmakla, yolsuzlukla ve gelir kaynaklarının israfıyla suçlanıyor. IMF ile yapılan görüşmelerden sonuç alınamaması ise Hizbullah’ın Rusya, Çin ve İran’a yakın politikalarına <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.dw.com/en/lebanon-faces-its-worst-crisis-since-the-civil-war/a-54094075">atfediliyor.</a> &nbsp;</li><li>Bir adım ötesi: Son 15 yıldır sabit kur uygulamasıyla 1 doların 1515 Lübnan lirasına karşılık geldiği ve görece stabil bir ekonomiye sahip olan Lübnan, artan dış borçları sebebiyle döviz rezervlerinin büyük kısmını yitirdi. Kötüleşen ekonomik koşullar sebebiyle dövize olan talep hızla artarken kur, bankalar için 3900 Lübnan lirasına çekildi. Marketlerde temel gıdalar dışında pek fazla ürünün bulunmadığı Beyrut’ta karaborsada 1 dolar 9000 Lübnan lirasına <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.middleeasteye.net/news/lebanon-economic-crisis-food-shortage-price-hike">denk geliyor.</a> Ekonomik krizin Covid-19 pandemisiyle eş zamanlı gerçekleşmesiyle ekonomik etkinin 15 yıllık iç savaştan daha vahim olabileceği tahmin ediliyor; asgari ücretin 450 dolar seviyesinden 75 dolara kadar gerilediği Levant ülkesinde nüfusun %20’si için ekmek bulmak dahi zor, şehirlere 6 saatten fazla elektrik verilemiyor ve sübvansiyonların en fazla 1 ay daha devam edebileceği <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.aa.com.tr/tr/dunya/lubnanda-ekonomik-kriz-halkin-yarisini-yoksullukla-tehdit-ediyor/1902156">öngörülüyor.</a> &nbsp;</li><li>Hikâyenin öteki tarafı: 7 milyon insanın yaşadığı Lübnan’da 1,5 milyon Suriyeli ve 500 bin Filistinli mülteci yaşıyor. Hafız Esad ve Beşar Esad dönemindeki tehditkâr Suriye politikaları, Filistinli mücahitlerin ve Suriye’nin iç savaştaki rolleri ve Lübnan’ın Refik Hariri suikastine kadar deyim yerindeyse bir “uydu devlete” dönüşmesi Lübnan’da mülteci karşıtı akımların karşılık görmesine sebep oluyor. Lübnan’a giriş, yerleşim ve ülkede iş gücüne katılım mülteciler için oldukça zor, önlerinde pek çok yasal bariyer bulunuyor. Hâl böyle olunca, Lübnan’da mesleklerini icra edemeyen mülteciler çoğunlukla inşaat, temizlik, tarım ve çöp toplama gibi kayıt dışılığın fazla olduğu sektörlerde çalışıyor. Krizin derinleşmesiyle daha önceleri ancak hayatta kalacak imkânlara sahip olan mülteciler beslenme, barınma ve sağlık gibi en temel ihtiyaçlarına erişemez hâle geliyor. Orta Doğu üzerine çalışmalar yürüten akademisyen Lea Müller-Funk, Birleşik Krallık merkezli Open Democracy internet sitesi için kaleme aldığı <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.opendemocracy.net/en/beyond-trafficking-and-slavery/you-feel-like-in-prison-here-imagining-a-future-in-lebanon-through-syrian-eyes/">makalesinde</a> Suriyeli mültecilerin Lübnan’ı artık “bir hapishane” gibi gördüklerini anlatıyor.</li></ul>

Spektrum

Lübnan lirasının dolar karşısında %80’den fazla değer kaybetmesiyle ülke nüfusunun yaklaşık %60’ı yoksulluk sınırının altında yaşamaya başladı, ithalata dayalı Lübnan ekonomisi çöküşün eşiğine geldi.

Ulusal Birlik Hükümeti ile ilgili hikayeler