Çalıştayın ilk bölümünde imece’den Buğra Çelik, depremin ilk gününden beri bulunduğu Hatay’dan deneyimlerini ve gözlemlerini aktardı:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Atık:&nbsp;Hatay ve çevresinde moloz toplama bölgeleri bulunuyor. İhale edilerek verilen bu alanlarda demirler betondan ayrıştırılıyor ve eşzamanlı sürdürülen bu ayrıştırma sürecinden kaynaklı olarak yoğun toz bulutları oluşuyor.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Hizmet:&nbsp;Eğitim ve sağlık hizmetlerinde eksiklikler sürüyor. Binaların yıkılmasıyla sağlık ve eğitim personelleri kalacak yer sorunu yaşıyor.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Barınma:&nbsp;Hatay’ın üçte biri konteyner kentte, kalan üçte ikisi okullarda, ücra mahallelerde veya otoparklarda öbekleşmiş şekilde kalıyor. Resmi çadır kentlerin dışında şehrin genel fotoğrafını çekebileceğimiz ve kamuoyuna açık istatistikler bulunmuyor.</li></ul>Bunlarla birlikte Hatay’ı kapsayan ve depremden etkilenen bölgedeki temel eksiklikleri ise Buğra şöyle sıraladı: Farklı aktörlerin ve kurumların koordinasyon ve iletişim eksikliği, insani yardım ve psikososyal destek alanlarında uzmanlaşmış gönüllü sayısında yetersizlik, erişilebilir ve kapsayıcı verinin sağlanmaması, iyileşme ve onarma süreçlerine katkı sağlayacak kamusal alan eksikliği.<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">SAHA ve YUVA</h3>Buğra, 6 Şubat depremlerinin beşinci ayını geride bırakırken acil müdahale ve insani ilk yardım süreçlerinin sona ermesiyle birlikte kentsel ve sosyal yeniden inşada uzmanların aktif rol ve sorumluluk üstlendiği&nbsp;döneme girdiğimizi ifade etti. Bundan harekette gönüllüler ve afetten etkilenen kişilerle bir araya&nbsp;“sivil bir ağ” oluşturdukları aktardı.Sivil Alan Hareketi (SAHA) adını verdikleri bu ağ ile birlikte; psikososyal destek, barınma ve sanitasyon alanlarında çalışmalar yürütüyorlar ve Sınır Tanımayan Doktorlar, Hayata Destek, Bilgi Üniversitesi Travma ve Afet Çalışmaları Merkezi ve Maya Vakfı gibi ulusal ve uluslararası sivil toplum kuruluşları ve akademik kurumlarla iş birliği yapıyorlar.SAHA’nın içinden çıkan, Hayata Destek ve Topluluk Etkisi arasında imzalanan protokolle hayata geçen YUVA projesi, deprem bölgesinde orta-uzun vadeli barınma ve dirençli yaşam alanı ihtiyacı olan kişiler için pratik, akılcı, sağlıklı ve tasarruflu bir çözüm olarak tasarlandı. Ayrıca YUVA; konteynerların ve konteynır kentlerin iklimlendirme, erişim ve lojistik sorunlarını da alternatif çözümler üretiyor.İlk YUVA, mayıs sonu üretime geçti ve ilk aşamada konut olarak değil derslik veya koordinasyon merkezi gibi ortak alanlar için kullanılacak. Kazıkla yapılacak olan YUVA’nın yapım aşamasında beton kullanılmıyor. Ayrıca YUVA, &nbsp;yağmur hasadı mekanizması ve doğal havalandırmaya sahip. Geçici barınma ve alan çözümüne odaklanan YUVA’nın her biri, ortalama 10 yıl kullanım ömrüne sahip. Şu anda iki günde bir YUVA üretebilen ekibin hedefi kısa zamanda üretim kapasitesini yükselterek günde bir YUVA üretmek.&nbsp;<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">YUVA projesi nelere odaklanıyor?</h3><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yerel Üretim: Lojistik sorunların önüne geçebilmek için, hammadde teminiyle birlikte yerel atölyelerde üretim imkânı.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yerel İstihdam: Yerel ölçekte üretim yapılabildiğinden, bölge halkına istihdam sağlayabilecek üretim yaklaşımı.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Çevreye Duvarlı Yaklaşım:&nbsp;İnsan sağlığına zararsız olmasının yanı sıra, ömrünü tamamladığında doğaya güvenle geri dönebilen malzemelerle üretim.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ekolojik ve Döngüsel Tasarım: Su tedariği, atık yönetimi ve iklimlendirme gibi ihtiyaçları yenilenebilir kaynaklardan ve ekoloji ilkeleri doğrultusunda karşılayan, böylece olası bir kesintide teknik ve sosyal direnç sağlayan yaklaşım.</li></ul><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">YUVA projesini ve teknik özelliklerini incelemek için <a fr-original-style="" href="https://yuvaproject.org/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bu bağlantıya</a>, SAHA ekibiyle tanışmak içinse <a fr-original-style="" href="https://acikradyo.com.tr/dayanisma-kusagi/dayanisirsan-11-5-olur" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bu bağlantıya</a> gidebilirsiniz.

Aposto P.S.

Bir durum raporu.

SAHA, YUVA ve Sıradışı Aktörler

Yediklerimiz ayrı dert, çıkardıklarımız ayrı dert. Bu yazının konusu tuvaletler, ya da tuvaletlere erişim sorununun türlü hâlleri. Kimimiz için dert şehirlerde işe yetişmeye çalışırken, bir görüşmeye giderken, alışveriş yaparken bir tuvalet bulamamak, kimimiz için de üstü kapalı, akan suyu veya kanalizasyonu olan herhangi bir tuvalete hiç erişemiyor olmak.İkincisinden başlayayım. Dünyada 8 milyar insanız. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre bu 8 milyar insandan&nbsp;1,7 milyarının kanalizasyona bağlı ve suyu olan tuvaletlere erişimi yok. Bu grubun içinde 494 milyon insanın hayatlarında ise herhangi bir formda bir tuvalet <a fr-original-style="" href="https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/sanitation" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bulunmuyor</a>.&nbsp;Yani yarım milyar insan buldukları yerde, bir çalının arkasında, bir yapının köşesinde, bir derede tuvalet ihtiyaçlarını gidermek zorunda. Tabii bu durumun acı sonuçları oluyor. İnsanlık onuruna yakışmayan bir şekilde yaşamaya zorlanmanın yanı sıra her yıl 800 binden fazla insan, çoğu ishal ve diğer bağırsak hastalıklarından olmak üzere yetersiz sanitasyon ve hijyen koşullarına kurban gidiyor. Dünya Sağlık Örgütü'ne göre tuvalet ihtiyacının açıkta giderilmesi hastalık ve fakirlik kısır döngüsüne katkıda bulunuyor:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(220, 142, 129); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(220, 142, 129); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Açıkta dışkılamanın yaygın olduğu ülkeler yetersiz beslenmenin, fakirliğin ve büyük gelir farklılıklarının yanı sıra 5 yaşın altı çocuk ölüm sayılarının da en yüksek olduğu ülkeler.”</blockquote>Uluslararası örgütler bu soruna daha yeni yeni el atıyor. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 2010 yılında temiz ve güvenilir içme suyuna ve sanitasyona erişimi bir insan hakkı olarak tanımış, 2013 yılında 19 Kasım'ları <a fr-original-style="" href="https://sdg.iisd.org/events/world-toilet-day-2022/#:~:text=World%20Toilet%20Day%20is%20celebrated,%2FRES%2F67%2F291." style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Dünya Tuvalet Günü</a> olarak belirlemiş ve <a fr-original-style="" href="https://turkiye.un.org/tr/sdgs/6" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları'na</a> “herkes için erişilebilir su ve atık su hizmetlerini ve sürdürülebilir su yönetimini güvence altına almayı”&nbsp;da eklemiş. Birleşmiş Milletlerin koyduğu hedef şu:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(220, 142, 129); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(220, 142, 129); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“2030’a kadar herkesin yeterli temizlik ve sıhhi koşullara eşit biçimde erişiminin sağlanması ve kadınların, kız çocuklarının ve kırılgan durumda olan kişilerin ihtiyaçlarına özel önem göstererek kamuya açık alanlarda dışkılamanın sona erdirilmesi.”</blockquote><img src="https://images.aposto.com/2023/5/5/1686925035279.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="2.48" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Kaynak: Birleşmiş Milletler<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Dünyanın zengin ülkelerinde de bir tuvalet derdi var. Onların sorunu şehirlerde yeteri kadar kamuya açık tuvalet olmaması. <a fr-original-style="" href="https://www.nytimes.com/2023/03/22/business/public-restrooms-bathrooms-us-city.html" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">New York Times</a> yazarı Jen A. Miller, <a fr-original-style="" href="https://www.qssupplies.co.uk/the-public-toilet-index.html" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Kamusal Tuvalet Endeksi</a>&nbsp;(Public Toilet Index) rakamlarına dikkat çekiyor. Buna göre İzlanda her yüz bin kişiye 56 kamu tuvaletiyle bu hizmeti en iyi sunan ülke. Ardından 46 ile İsviçre, 45 ile Yeni Zelanda geliyor. Bu oran Almanya’da 21, İngiltere’de 15, ABD’de 8. Türkiye’de kaç dersiniz? Sadece 1. Her yüz bin kişiye sadece bir kamusal tuvalet düşen diğer ülkeler arasında Benin, Mali, Uganda, Kamboçya, Çad da var. The Guardian gazetesinde geçen senelerde çıkan bir başka <a fr-original-style="" href="https://www.theguardian.com/lifeandstyle/2021/dec/01/the-urinary-leash-how-the-death-of-public-toilets-traps-and-trammels-us-all" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">yazıda</a> kamusal tuvalet sayılarının artacağı yerde düştüğünün altı çiziliyor. Britanya Tuvalet Birliği (British Toilet Association) başkanı son 10 yılda kamusal tuvaletlerin yüzde 50 azaldığını belirtiyor.Mesele tuvaleti yapıp yerleştirme meselesi değil sadece. Kim temizlik ve bakımından sorumlu olacak? Güvenlik nasıl sağlanacak? Kamusal bir alanda mahrem bir alan sunan kamusal tuvaletler, seks işçiliği, uyuşturucu kullanımı gibi tuvalet ihtiyacı dışında başka faaliyetler için de kullanılabiliyor.Tuvalet meselesinin de yine bir toplumsal cinsiyet boyutu var. Birçok şehirde kamusal pisuvarlar çok daha yaygın. Ama bunları sadece engeli olmayan ve penisi olan kişiler kullanabiliyor. Bir de genellikle kadın ve erkek tuvaletlerine aynı ölçülerde fiziksel mekân ayrılıyor ama erkek tuvaletlerinde aynı büyüklükteki mekâna çok daha fazla sayıda pisuvar yerleştirilebiliyor. Bu satırları okuyan kadınlar neden bahsettiğimizi, yani kadın tuvaletlerinde hep daha uzun olan kuyrukları gayet iyi bilirler. Bir de kadınların menstruasyon dönemlerinde de tuvalet ihtiyaçları olduğunun altını çizelim. Kısacası kamusal tuvaletlerin sayısının az olması, kadınların kamusal alandaki varoluşlarının da kısıtlanması, kamusal hayata katılmalarının engellenmesi demek. Elbette meselenin LGBTİ+'ları etkileyen boyutları da çok yakıcı, çünkü dünyanın çoğu yerinde trans kadınların kadınlar tuvaletini kullanmasıyla ilgili tartışmalar yaşanıyor ve cinsiyetsiz tuvaletlere çok çok nadir olarak rastlanabiliyor.<img src="https://images.aposto.com/2023/5/5/1686925307722.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.51" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Tokyo. Fotoğraf: Satoshi Nagare / The Nippon Foundation<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Kamusal tuvalet sorununu kamusal sanat yaklaşımıyla çözmeye çalışan ve çok çarpıcı tasarımlı tuvaletleri olan Japonya bu konu gündeme geldiğinde öne çıkan örneklerden. Mesela bu tuvaletlerden bir tanesi camdan bir yarım küre ama içine girip de kapıyı kilitlediğinizde dışarıdan içerisi görünmez hâle geliyormuş.Kısacası, tuvalet işi ve doğusuyla batısıyla, kuzeyiyle güneyiyle, cinsiyetiyle küresel olarak çok boyutlu bir iş. Buna da işte eşitsizliklerin tuvalet hâli diyebiliriz.

Zappa Zamanlar

1,7 milyar insanın kanalizasyona bağlı ve suyu olan tuvaletlere erişimi yok, 494 milyon insanın hayatında ise herhangi bir formda bir tuvalet bulunmuyor.

Eşitsizliğin Tuvalet Hâli

Riskli şehirlerde afet olasılığına karşı sağlık sistemlerinin yapılandırılması, afet sonrası halk sağlığının korunması ve gereken iyileştirmeler için izlenecek yolları Yuvam Dünya Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mine Durusu Tanrıöver’den dinliyoruz.1. Bölgenin, şehrin ve hatta mahallenin koşullarını analiz ederek risk faktörlerini&nbsp;belirlemeliyiz.2. Afet durumunda sağlık kurumlarının çalışabilir olması için sağlık merkezlerimizi güvenilir ve dayanıklı&nbsp;alanlara inşa etmeliyiz.3. İllere özel belirlenen afet ve acil durum planlarının yanında, her hastanenin kendine özgü planı da bulunmalı. Şayet yoksa bunun oluşturulması için hastane yönetimine talebimizi iletmeliyiz.4. Hastane içindeki mobilya, ilaç vb malzemeleri afet ve acil durumlarda düşüp yaralanmalara yol açmamaları için sabitlemeliyiz.&nbsp;5. Afet ve Acil Durum Hazırlık planımızda risk yönetimini planlamalı, sürdürülebilir hizmetleri belirlemeli, hastane içinde sorumlulukları dağıtmalı, gönüllü ekip oluşturmalı ve bu ekibin eğitim almasını sağlamalıyız. Tüm bu aşamalardan sonra tatbikatlar düzenleyerek sağlık personelimizin ve hastanelerimizin direncini geliştirmeliyiz.6. Afet durumunda kriz yönetiminde ise öncelikle koordinasyonu sağlamalıyız. Yapılan tatbikatların eksiksiz bir şekilde gerçekleştirildiğinden emin olmalıyız.&nbsp;7. Bölgeden sık sık geri bildirimler almalıyız.8.&nbsp;Düzenli raporlama talep etmeliyiz. Bu hem afet sürecinin kontrolünü sağlamaya yardımcı olacaktır hem de sonraki afetlere karşı hangi alanda daha dirençli olmaya ihtiyaç duyduğumuzu tespit etmemizi sağlayacaktır.&nbsp;9. Akut afet döneminde en büyük risk kitlesel yaralanmalar ve kayıplardır. Bölgede binlerce travma hastası bulunur. Bu nedenle yapılan ilk müdahalelerde travma hastalarına ihtiyaçları olan hızlı ve yetkin müdahaleyi yapacak donanımlı bir ekibin alanda bulunması gerekmektedir.&nbsp;10. Akut afet döneminde enfeksiyon hastalıklarına karşı da hazırlıklı olmalıyız. Burada en önemli şey temiz suya erişimin olmasıdır. Bu nedenle temiz su, sanitasyon ve hijyen hızlı bir şekilde sağlanmalıdır.11. Akut afet döneminde atıkların da uygun bir şekilde bertaraf edilmesi önemlidir.&nbsp;12. Akut afet döneminde asbest maruziyeti oluşabilir. Bu da orta ve uzun vadede ciddi akciğer sorunlarına neden olabilir. Bu nedenle hastalara müdahalede yetkin kadronun alanda olması önemlidir.&nbsp;13. Akut afet döneminde kronik hastalıkları olanların ilaçlarına ulaşması ve tedavilerine devam etmesi önemlidir. Bu nedenle bu devamlılığı sağlayacak sağlık personelinin de bölgede bulunması gerekmektedir.14. Akut afet döneminde canlandırma eğitimine sahip olduğunu söyleyen sivil bir vatandaş varsa bu kişiyi bölgedeki koordinasyonu yöneten kişiye yönlendirmemiz gerekiyor. Genel koordinatörün vereceği görev alanında bu kişileri de mücadele gücünün bir parçası haline getirebiliriz.15.&nbsp;Aynı zamanda temel eğitim programlarına temel canlandırma eğitimleri eklenerek halkı da müdahale ekibin bir parçası yapabilir ve sağlık sistemimizi güçlendirebiliriz. Çünkü örneğin; kalp krizi geçiren biri varsa, dakikalar onun için çok önemlidir. Orada temel canlandırma eğitimi almış biri varsa, gereken müdahaleyi yaparak can kurtarabilir.&nbsp;* Yuvam Dünya Derneği Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mine Durusu Tanrıöver ile Yuvam Dünya İklim Elçisi Kerem Bursin’in röportajından anektodlarla oluşturulmuştur.&nbsp;

Dünyahali

Yuvam Dünya Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mine Durusu Tanrıöver’den dinliyoruz.

Afette Sağlık

<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2020-06-17T08:54:44.683Z.jpeg" alt="Wall-E"><figcaption>Jason Leung</figcaption></figure> Otomasyon süreçlerinin iş gücü üzerinde özellikle geçtiğimiz on yılda yoğunlaşan bir baskısı var: İşin otomatize edilmesi ve sonucunda muhtemel insan iş gücü kaybı. Bu tartışmalar artık çok yeni olmasa da pandemi sürecinin getirdiği sağlığa dayalı bazı zorunluluklar ve ekonomik resesyon; salgından sonraki dünya için hızlandırılmış bir otomasyon sürecini işaret ediyor olabilir.<ul><li>Sosyal mesafe ve yayılmanın azaltılma çabası: Koronavirüs salgını sürecinde insanların en çok dikkat etmesi gereken konulardan biri sosyal mesafeyi korumak ve mobiliteyi azaltmak iken bazı sektörler doğaları gereği virüsü yaymak için tehlikeli durumda. Örnek olarak aynı anda çok fazla kişinin bir araya gelip fiziksel olarak çalıştığı üretim süreçleri veya dağıtıma odaklanan lojistik sektörleri verilebilir. Şirketler bir yandan çalışanlarının sağlığını korumaya devam ederken diğer yandan ticari faaliyetlerini de sürdürebilmek istediğinden, bu sektörlerde otomasyona yönelik yatırımlar daha çok görülüyor. &nbsp;</li><li>Resesyon ve otomasyon: Otomasyonu hızlandırabilecek sürecin ikinci ayağını ise resesyon dönemi oluşturuyor. Dünya Ekonomik Forumu İş Gücü Yönetim Kurulu üyesi Ravin Jesuthasan ve The Economist Intelligence Unit yazarlarından Mark Muro, 20. ve 21. yüzyıllardaki resesyonların her zaman daha fazla otomasyona yol açtığını <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.cnbc.com/2020/06/06/how-companies-plan-to-hire-robots-after-coronavirus-layoffs.html">belirtiyor.</a> Sebep ise basit: Şirketler, düşen gelirleri sonucu çalışan maliyetlerini azaltmanın ve daha verimli iş süreçleri oluşturmanın yollarını arıyor. Muro, otomasyon sürecinin uzun süren ve adım adım gerçekleşen bir süreç olduğu düşüncesinin yanlış olduğunu ve tarihteki önemli kırılma noktalarının otomasyonu hızla artırdığını <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://eiuperspectives.economist.com/technology-innovation/will-covid-19-pandemic-accelerate-automation%0A">belirtiyor.</a> &nbsp;</li><li>Tekrar eden, rutin işler: British Columbia Üniversitesi ve Zürih Üniversitesi’nin ortak yayımladığı <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.nber.org/papers/w18334.pdf">rapor</a>, geçtiğimiz 30 yılda karşılaşılan üç büyük resesyon sonrası kaybedilen işlerin %88’inin rutin olan, tekrar eden ve otonom hâle getirilmeye müsait işler olduğunu vurguluyor. Günümüze geldiğimizde restoran, perakende, ulaşım ve sanitasyon gibi işler; otonomlaşmaya daha yatkın işler olarak öne çıkıyor. &nbsp;</li><li>Ve bazı örnekler: Aralarında bazı tanınan şirketlerin de olduğu bazı yapılar, pandemi sürecinde otonomlaşma sürecine geçmeye başlamış durumda. <ul><li>Brain Corp.’un yazılımları: &nbsp;Otonom süreçler için yazılımlar geliştiren San Francisco merkezli Brain Corp, sürecin otonoma geçen değil, geçiren tarafında yer alıyor. Şirket yaptığı açıklamada, sadece iki ay öncesine göre perakende şirketlerinin temizlik süreçlerinde %13 daha fazla otonom robotlar kullandığını belirtiyor. &nbsp;</li><li>PayPal: Dijital ödeme şirketi PayPal, pandemi sürecinde çalışanlarının neredeyse tamamını evden çalışmaya yönlendirmesinin ardından, müşteri talepleri ve ilişkilerini %65 oranında sohbet robotları üzerinden sağlamaya başladı. &nbsp;</li><li>YouTube: YouTube ise yine çalışanlarının evlerinden çalışmaları sonucunda, normalde şirketin fiziksel ofislerinde gerçekleşen moderasyon süreçlerini geçici olarak otonom yazılımlar ile yapacağını açıkladı.</li></ul></li></ul>

Quando

Koronavirüs salgını sırasında yaşanan ekonomik resesyon, salgın sonrası otomasyon süreçlerinde radikal artışlara yol açma potansiyeline sahip.

Pandemi, resesyon, otomasyon

• Mimari ve tasarım alanında uluslararası bir yarışma olan Jumpthegap’de hijyen ve korunmayı kolaylaştıran geleceğin banyo alanları için yenilikçi çözümlere odaklanan tasarımlar açıklandı. Pandemi dönemine yönelik sanitasyon, hijyen ve konfor ile ilgili yaratıcı çözümler sunan <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmMjQzYTZlZjBiYWEzMDAwODlhMGRlMyZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cuanVtcHRoZWdhcC5uZXQlMjUyRiUyNTNGdXRtX3NvdXJjZSUyNTNEYXBvc3RvJTI1MjZhbXAlMjUzQnV0bV9tZWRpdW0lMjUzRHVuZGVmaW5lZA=="">tasarımlar</a> ön plandaydı.&nbsp;

sanitasyon ile ilgili hikayeler