Daniel J. Levitin, 2006 yılında yayımlanan ve bilimsel araştırmalara odaklanan <a fr-original-style="" href="https://www.amazon.com/This-Your-Brain-Music-Obsession/dp/0452288525" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">This is Your Brain On Music</a> kitabında hit bir şarkının kafamıza kazınmasına neden olan temel unsurları ritim ve melodiler olarak tanımlar. Müziği ise düşünceleri değil, duyguları harekete geçiren bir araç olarak adlandırır. Bu yüzden bir aşk şarkısının hit olma olasılığının daha yüksek olduğunun altını da çizer. Lewis Capaldi, İskoçya’daki küçücük odasında kaleme aldığı ve yukarıda bilimsel açıklamaların semptomlarına sahip olan hit’i <a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/track/7qEHsqek33rTcFNT9PFqLf?si=882230dab1c34811" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Someone You Loved</a>’ı yayınladığı 2019 yılında kıtalararası büyük bir patlama yaşandı. Pandemiden hemen önceydi; Someone You Loved,&nbsp;Spotify tarihinde en çok dinlenen dördüncü şarkı oldu. Capaldi; Alicia Keys'le düet yaptı, Ellen Show’a çıktı, Grammy’e aday oldu, BRIT Ödülleri’nde En İyi Tekli Ödülü’nü aldı.&nbsp;Bu yıl çıkardığı ikinci albümü <a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/album/0ECSyPejfD7oL95dD3jgoi?si=131b2279b5c04c02" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Broken By Desire To Be Heavenly Sent</a> de neredeyse tüm dijital müzik dinleme platformlarında liste başı oldu. 2023, pandeminin müzik sahnesindeki izlerinin silinmeye çalışıldığı yıl olurken Lewis Capaldi de kariyerinin en büyük turnesini duyurdu. Fakat Glastonbury Festivali’nin önemli sahnesi Pyramid Stage’deki konserinden hemen sonra turneyi gerçekleştiremeyeceğini ve şimdilik kasım ayına kadar -belki daha da uzun bir süre- sahne performanslarına ara verdiğini açıkladı. Peki, bir hit şarkıyla çok yeni başlayan dev bir kariyer ne oldu da durma noktasına geldi ve daha ikinci albümde yere çakılmaya doğru gitti?<img src="https://images.aposto.com/2023/7/1/1691391622649.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.50" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Lewis Capaldi | Fotoğraf: Tolga AkmenPopüler müzik tarihi boyunca hit şarkılar, sanatçıların kariyerlerini başlattıkları gibi kâbuslarından biri de oldu. Hikâyenin başına dönersek eğer Capaldi için de bu böyleydi. Someone You Loved, Capaldi’nin hem hayatını altüst etti -Tourette* hastalığının ortaya çıkmasına neden olması gibi- hem de hayatını kurtaran bir can simidi oldu.*Tourette, tik gibi istemsiz sesler çıkarmaya ya da hareketler yapmaya neden olan nörolojik hastalık.Lewis Capaldi’nin herkesin bir aşk şarkısı olarak dinlediği Someone You Loved’ı, sanatçının babaannesi ile teyzesinin vefatından sonra yazdığı sözlere sahip bir iyileşme çağrısı aynı zamanda.<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(224, 101, 53); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(224, 101, 53); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">I’m going under and this time I fear there’s no one to save me This all or nothing really got a way of driving me crazy I need somebody to heal</blockquote>- Lewis Capaldi,&nbsp;Someone You LovedLewis Capaldi, ciddi kritikleriyle bilinen İngiltere müzik basını tarafından şarkının popüler olduğu ilk zamanlarda acımasızca eleştirildi. Ta ki seneler sonra bile hatırlanacak 2023 Glastonbury performansına kadar... Fakat bu ikonik konser anına geçmeden önce Capaldi’nin Tourette hastalığının tetiklenmesi ve global müzik endüstrisinin müzisyenler için ne kadar zorlayıcı bir hâl almaya başladığından bahsetmeliyim.<img src="https://images.aposto.com/2023/7/1/1691391713608.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.50" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Lewis Capaldi | Kaynak: <a fr-original-style="" href="https://glasgowworld.com/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">glasgowworld.com</a>Baskılar altında kendini unutmakCapaldi’nin Netflix’te yayınlanan <a fr-original-style="" href="https://www.netflix.com/title/81663413" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">How I’m Feeling Now</a> belgeselini izlemeden önce kendisini fazlasıyla sınırları zorlayan İskoç şakalara sahip, derin bir müziği olmayan bir pop’çu olarak kafamda konumlanıyordum. Belgeselde beyaz iç çamaşırı ile sahneye çıkmasının, tuvaletteyken sosyal medya hesaplarından canlı yayın açmasının panik ataklarla çok daha zorlaşan depresyonunu kapatma ve kendiyle dalga geçerek bunu hafifleme amacı taşıdığını dile getiriyordu. Mental sağlığının, küçük yaşta teyzesinin trajik ölümüne şahit olup özgüvensiz geçen ergenlik sonrası bir anda patlayan hit şarkısıyla karmaşık bir hâl aldığını da söylüyordu. Ünlülük ve gerçek hayat dengesini de tutturamayınca her şey rayından çıkmıştı.&nbsp;Tourette nöbetinin ilk görülmeye başladığı an, 2020’de OVO Arena Wembley’deki konseri... <a fr-original-style="" href="https://www.youtube.com/watch?v=KzHf08TyG2Q" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">YouTube’daki performans videosuna</a> baktığınızda hayatını değiştiren hit şarkısını söylemeye çalışırken tiklerinin ortaya çıktığını ve performansını kesmek zorunda kaldığını görüyorsunuz. Capaldi, o sırada hastalığının ne olduğunun dahi farkında değildi: “Vücudumdaki seğirmeler kontrolden çıkmıştı, korkunçtu. Babam ise o sırada sahneye çıkıp şarkıya devam etmemi istiyordu. Baskılar kafamı daha da meşgul etmeye başladı. O güne dair yazılan yazılar sadece dış görünüşümdeki seğirmeler üzerineydi. İnsanlar, ‘Uyuşturucu kullanıyor mu?’ demeye başladı. Tüm bu gereksiz endişelerden nefret ediyordum.”&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2023/7/1/1691391925279.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.00" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Lewis Capaldi, Broken By Desire to Be Heavenly SentBir şarkı tüketim canavarı olarak sosyal medyaMental sağlığına dair çok da derinlemesine düşünmeden Capaldi, çok satan ilk albümü <a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/album/5658aM19fA3JVwTK6eQX70?si=6f2cafeb65224cc1" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Divinely Uninspired to a Hellish Extent</a>'ın baskısıyla ikinci albümü için çalışmaya başladı. Bu sırada pandemi geldi. Capaldi, İskoçya’daki ailesinin yanına dönerek karantina döneminde şarkılar yazmaya başladı. Fakat her hafta bir yeni şarkının hit olduğu, sosyal medyanın âdeta şarkı tüketen bir canavar hâline dönüştüğü bu dönemde plak şirketi de baskısını müzisyene hissettirdi. Her gün Amerika ile yapılan görüntülü konuşmalar, şarkı yazma koçlarının devreye girmesi, ilk albümün başarısını yenme çabası Capaldi’nin kaygılarını daha da arttırdı. Tüm bu zorlu ve yıpratıcı süreç devam ederken geçtiğimiz yıl kendisine Tourette sendromu teşhisi konuldu.&nbsp;Aniden gelen ve stresle daha da kötüleşebilen fiziksel tikler, Lewis Capaldi’nin hayatının artık birer parçasıydı... Capaldi, sesinin hâkimiyetine sahip olduğu sınırlı anlarda ikinci albümünü kaydetmeyi başardı. Ve artık turneye çıkmak için hazır olduğunu söyledi. <a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/album/0ECSyPejfD7oL95dD3jgoi?si=qIqtLKWnRTSYhBz5lAqWVA" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Broken By Desire to Be Heavenly Sent</a>&nbsp;albümü listelerde üst sıralarda yer almasına rağmen sanatçının kariyerinde kalp kırıklıklarıyla dolu şarkı sözleri hiçbir yeniliğe de sahip değildi.2023 yılı müzik sahnesinde dev stadyum turnelerine ev sahipliği yaparken Capaldi de yola çıkmaya hazırlandı. Fakat Glastonbury konseri öncesi mental sorunları nedeniyle peş peşe üç konserini iptal etti. Müzisyen, “Geri dönüşüm Glastonbury ile müthiş olacaktı” derken planlar umduğu gibi gitmedi. Henüz her şey için çok erkendi.<img src="https://images.aposto.com/2023/7/1/1691391998097.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.58" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Lewis Capaldi, Glastonbury Festival 2023 | Fotoğraf: Jim Dyson2023 yazının en duygusal konser anıGeçen aylarda Lewis Capaldi, adeta bir kahraman gibi karşılandığı Glastonbury’deki performansında setlist’inden 9 şarkı seslendirdi. Sonuncusu ise hayatını değiştiren Someone You Loved’dı... Şarkıyı söylediği sırada Tourette ataklarını geçirmeye başladı. 2019 yılında ilk kez çıktığı sahnede herkesi güldüren Capaldi, bu kez izleyen herkesin kalbine dokunan ve 2023 yazının en duygusal konser anına imza attı. Şarkıyı <a fr-original-style="" href="https://www.youtube.com/watch?v=Fy4jz_OQEZM" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">YouTube videosunda</a> da izleyeceğin üzerine tiklerinden dolayı söyleyemedi. Pyramid Stage'i dolduran on binlerce kişi hep bir ağızdan Capaldi için tek bir ses olup Someone You Loved'ı söyledi. Müzisyen, performansın yarısında gözyaşlarına hâkim olamadı; hayranlarına eşlik etmeye çalıştığında ise atakları daha da çoğaldı ve teşekkür ederek sahneden indi. Konserin hemen ardından da bütün turnesini süresiz olarak iptal ettiğini duyurdu.Lewis Capaldi, bu performansı sonrası verdiği röportajlarda plak şirketlerinin hit savaşları arasında aslında müzisyenlerin ne kadar da yorulduğunu ima etti: “Ne zaman bir şarkının büyük bir hit olduğunu düşünsem tam bir başarısızlık oldu. Plak şirketleri de hiçbir şey bilmiyor, siz de hiçbir şey bilmiyorsunuz. Kimse bir şey bilmiyor. Şarkı yazma sürecimi de çoğu zaman kendimden nefret ederek geçirdim.”&nbsp;Hit şarkıların müzisyenlere yarattığı baskı bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da devam edecek... Müziğin tüketilen bir şey mi yoksa bilimsel açıklaması gibi duygulara hitap eden bir sanat aracı mı olduğu ise gelecek yıllarda çok daha belirsiz hâle gelecek. Fakat tek bir şarkının yarattığı o duygusal bağ, sanki hiçbir zaman kopamayacak.

Duende

Hit bir şarkı bazen müzisyenlerin laneti hâline gelebiliyor. Lewis Capaldi’nin Glastonbury performansı bize en duygusal konser anlarından birini sunarken aynı zamanda spot ışıkları altındaki müzisyenlerin yaşadığı mental sorunların da ne kadar ciddi hâle geldiğini gösterdi.

Ellen Show ile ilgili hikayeler