<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp;Dışişleri Bakanlığı, Kırım'ın yasa dışı ilhakının 10. yılına ilişkin “Ukrayna Kırım Özerk Cumhuriyeti’nin 16 Mart 2014 tarihinde düzenlenen gayrimeşru bir referandumla Rusya Federasyonu tarafından ilhakının üzerinden 10 yıl geçmiştir” açıklamasında bulundu.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ayrıca: Bakanlık, uluslararası hukukun ihlalini teşkil eden bu fiili durumu tanımadıklarını, Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne ve egemenliğine desteklerini yinelediklerini bildirdi.</li></ul>

Aposto Gündem

REN21 tarafından düzenli olarak hazırlanan <a fr-original-style="" href="https://www.ren21.net/reports/global-status-report/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Yenilenebilir Enerji Küresel Durum Raporları'nın</a> 2023 versiyonu yayımlandı. Rapordan öne çıkan başlıklar ise şöyle:Küresel Genel Bakış<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Rusya Federasyonu'nun Ukrayna'yı işgaliyle daha da şiddetlenen enerji krizi, fosil yakıtların kırılganlığını ortaya çıkararak istikrarlı ve daha ucuz bir enerji kaynağı olarak yenilenebilir enerjiye daha fazla dikkat çekilmesine neden oldu.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Elektriğe erişimi olmayan insan sayısı geçtiğimiz yıl, özellikle yüksek enerji fiyatları nedeniyle on yıllardır ilk kez artış gösterdi.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yenilenebilir enerji kullanımı istikrarlı bir büyüme gösterse de, 2021 yılında toplam nihai enerji tüketiminin sadece yüzde 12,6'sını oluşturdu. Öte yandan, fosil yakıtlar yüzde 78,9 ile domine etti.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Hükümetler, yenilenebilir enerji kaynaklarının ekonomik ve sosyal faydalarını giderek daha fazla kabul ediyorlar. Ancak yenilenebilir enerji kullanımını daha da artırmak için güçlü politikalarla desteklenen enerji sistemlerine ve elektrifikasyona yatırım yapılması gerekiyor.</li></ul>Talep<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Güvenilir ve uygun fiyatlı bir enerji kaynağı olarak yenilenebilir enerjinin kullanımı artıyor.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yenilenebilir enerji payları 2020 yılında dört ana talep sektöründe de arttı. Sanayide enerji tüketiminin yüzde 16,8’ine ulaştı. Bina ve tarım sektörlerinde oran yüzde 15,5 oranındayken, ulaşımda ise yüzde 4,1 seviyesinde kaldı.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Elektrifikasyon, yenilenebilir enerji kaynaklarının daha yüksek oranda entegrasyonuna olanak sağlıyor.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ulaşım sektörünün elektrifikasyonu ve karbonsuzlaştırılması şart. Çünkü bu sektör yüzde 1,4 ile en düşük elektrifikasyon payına sahip olmasına rağmen enerji tüketimi açısından en hızlı büyüyen sektör.</li></ul>Tedarik<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yenilenebilir enerji rekor bir büyüme gösterdi. Ancak bu büyüme esas olarak birkaç kilit teknoloji ve coğrafya için gerçekleşti.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yenilenebilir enerjideki büyüme&nbsp;en çok, yenilenebilir enerjinin 2022'de toplam üretimin yüzde 30'unu oluşturduğu enerji sektöründe gerçekleşti. Öte yandan, yenilenebilir bazlı yakıtlar gibi kritik enerji taşıyıcıları ihmal edilmeye devam ediyor.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Politika teşvikleri enerji sektörüne yoğunlaştı. Ancak, ısı ve yakıt alanında daha fazla ilgiye ihtiyaç var.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">2022'de yeni eklenen yenilenebilir enerjinin neredeyse tamamını, yüzde 92'lik bir oranla güneş (fotovoltaikler (PV)) ve rüzgar enerjisi oluşturdu.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yenilenebilir enerji arzına geçiş bölgeler arasında dengesiz bir şekilde gerçekleşti. Çin 2022 yılında yeni yenilenebilir enerji yatırımlarında liderliğini sürdürdü. İkinci, yüzde 11 ile Avrupa; üçüncü ise yüzde 10 ile Amerika Birleşik Devletleri oldu. Afrika ve Orta Doğu 2022’de yenilenebilir enerjiye yapılan küresel yatırımın yalnızca yüzde 1,6'lık payına sahip. </li></ul>

Dünyahali

Yenilenebilir enerji kullanımı istikrarlı bir büyüme gösteriyor.

Yenilenebilir Enerji Küresel Durum Raporu

<a fr-original-style="" href="https://twitter.com/mehmettyyilmaz" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Mehmet Y. Yılmaz</a>&nbsp;Bugün bildiğimiz anlamda bir seçime çok benzemiyor olsa da bu topraklarda ilk seçimi 1877 yılında yaptık.Benim için ilginç bir tesadüf eseri ilk kez oy kullandığım seçim de bundan tam 100 yıl sonrasına denk geliyor: 5 Haziran 1977’de yapılan genel seçim!O günden beri de her seçimde oy kullandım, tatile gittiysem oy kullanmak için döndüm.14 Mayıs 2023 günü yapılacak seçim, oy kullanacağım kaçıncı seçim olacak diye merak ettim, üşenmedim ve saydım.Bugüne kadar 12 genel seçim, iki Cumhurbaşkanı seçimi, 6 referandum, 7 yerel seçimde oy kullanmışım.Fena bir rekor gibi durmuyor ve sanırım daha çok seçim göreceğim.Seçimlere katılım Türkiye’de genellikle %85’ler civarında oluyor.Siyasi ortamın çok gerildiği dönemlerde bunun biraz üstüne çıkıyor.Batı demokrasileriyle karşılaştırdığımızda bu katılım çok yüksek.Mesela Fransa’da son cumhurbaşkanı seçiminin birinci turunda katılım oranı %33,9, ikinci turunda katılım oranı %34,3 olmuştu.Demokratik bir rejime sahip olmayan Rusya Federasyonu’nda da genel seçimlere katılım %68’i hiç geçmedi. İran’da bu oran %70.Bunun çok nedeni var.Batı demokrasilerinde vatandaşların ülkenin yönetimine, siyasi katılımına olanak veren çok seçenek var.Sivil toplum kuruluşlarında, yerel yönetimlerde, sokak ve mahalle konseylerinde siyasi katılım mümkün ve daha da önemlisi vatandaşlar iktidar değişiminin temel haklarına zarar vermeyeceğinden eminler.Anayasal haklar güvence altında, yargı bağımsız, bireysel özgürlükler her şeyin üzerinde ve seçimler, bu temel hakları tehdit edecek sonuçlar&nbsp;yaratmıyor.Batılı demokrasilerin tam tersinde yer alan Rusya Federasyonu’nda ya da İran’da katılımın düşük olmasının nedeni de esasen bu.Rusya’da ya da İran’da vatandaşlar biliyorlar ki seçimler, hayatlarını değiştirmeyecek. Çünkü kimlerin seçime katılacağı zaten önceden bir “seçime tabi tutuluyor”.Rejimin istemediği adayların seçime girmesi engelleniyor, Anayasa, demokratik bir seçim düzeni kurulmasına zemin yaratmıyor, yargı yürütmenin bir uzantısı gibi çalışıyor, bağımsız değil.Birbirlerine bu kadar uzak rejimler ve ancak seçime katılımın az olmasının temel nedeni birbirine benziyor.Ve Türkiye de zaten bu&nbsp;iki tür rejimin ortalarında bir yerde&nbsp;bulunuyor.Ne Batılı bir demokrasi sayılabiliriz ne de Rusya, İran gibi otokratik, diktatoryal bir rejim altında yaşıyoruz.Bazı yönlerimizle Batılı bir demokrasiye benzerken bazı yönlerimizle otokratik bir rejim olarak tanımlanabiliyoruz.14 Mayıs Pazar günü yapacağımız seçim de zaten bu kararsız durumumuz nedeniyle önemli.“Kararsız durum” dememin nedeni, ülkemizdeki siyasi rejimin Batılı bir demokrasiye evrilmesinin kolayca mümkün olabilmesi kadar tersinin de kolayca mümkün olabilmesinden kaynaklanıyor.Seçim sonucu bizi Batılı bir demokrasiye de yaklaştırabilir, İran, Rusya gibi otokratik, diktatoryal bir rejime de.Türkiye çok sıkıntılı bir dönemden geçiyor.İktidar liderlerinin konuşmalarına bakacak olursak bu seçimde ülkenin geleceğine karar vereceğiz.Öyle bir gelecek tablosu çiziyorlar ki ya cennette olacağız ya da cehennem zebanileri bizi bekliyor olacak.Muhalefet de böyle bir tablo çiziyor, ama tersinden.Ya iktidar değişecek bahar gelecek ya da otokratikleşme yolunda son derece hızla yol alan rejim bir diktatörlüğe dönüşecek.Sokak röportajlarında izlediğimiz insanlar da benzer şeyler söylüyorlar.Gerçekten böyle olabilir mi? Bir ülke, böylesine keskin bir köprünün üzerinde olabilir mi?Merak etmeyin, ikisi de gerçek değil.Bu seçim son seçim olmayacak, bu seçimde muhalefet kazanırsa ülke bölünüp, işgal edilmeyecek. İktidar kazanırsa başımıza bir diktatör seçmiş olmayacağız.Ancak şunu söylemem mümkün:Demokrasinin bizden giderek uzaklaşmakta olan bir tren olduğunu görüyoruz.Geleneksel medya diye bir şey ortada kalmadı.Bir demokrasinin olmaz ise olmazı sayılması lazım gelen özgür medyanın sesi kısıldı.Bir yandan ceza tehditleri, diğer yandan maddi olanaksızlıklara rağmen teknolojinin gelişmesi sayesinde sesimizi duyurabiliyoruz. Ama bu yeterli değil, iktidar güdümündeki televizyonların yarattığı dezenformasyonla mücadele etmek kolay olmuyor.Onun için de medyanın önemli bölümü artık bizim günlük meselelerimizle de ilgili değil, demokrasi-insan hakları gibi konularla da.Bir ümitsizliğin bir sis bulutu gibi giderek yayıldığını görüyorum.Birçok insan yurtdışına gitmekten söz ediyor. Türkler geçen yıl, yurt dışında “emlak yatırımı yapıp, oturma izni alma” konusunda dünya rekoru kırdı.Özellikle eğitimli genç nüfus için bir Batı ülkesinde iş ve yaşama olanağına kavuşmak, önemli bir hedef hâline geldi.Bunun nedeni içinde yaşadığımız rejim.Müzik festivallerinin yerel tarikatların baskısıyla yasaklanması, sanatın devlet tarafından baskıcı bir kontrol altında tutulmak istenmesi, kanun önünde eşit olması lazım gelen vatandaşların cinsel yönelimlerine ya da dinî inançlarına göre ötekileştirilmesi, bir bira içti diye vatandaşlara alkolik muamelesi yapılması gibi faktörler nedeniyle yaşam biçimimizi tehdit altında hissediyoruz.Cumhurbaşkanı, cami avlusuna kurulmuş kürsülerde siyasi propaganda yapıyor.Kendisine oy vermeyenlerin “kitapsız, kıblesiz” olduğunu söyleyebiliyor.Kadına karşı şiddeti önlemek için çıkarılmış kanunun, seçim hesaplarıyla tarikatları ve Hizbullahçı ve şeriatçı partiyi memnun edebilmek amacıyla değiştirilmesi gündeme gelebiliyor.18 yaşına gelmemiş kız çocuklarının evlendirilmesi meşru hâle getirilmek isteniyor.Eğitimi dinî temellere oturtma çabasının sonucu imam hatiplerin yaygınlaştırılması oldu.Türkiye’de sınıf atlamanın en garantili yolu olan iyi eğitime ulaşabilmek artık sadece bazı ayrıcalıklı ailelerin çocukları için mümkün.Okullarımızda ne bir yabancı dili doğru dürüst öğretebiliyoruz ne de geleceğin meslekleri için donanımlı insan yetiştirebiliyoruz.Türkçeyi bile öğretemeyen bir eğitim sistemimiz var ve bu kötü okullarda okuyan çocuklar, gelecekte değişen dünyadaki akranlarıyla nasıl rekabet edebilecekler, bu aklımıza bile gelmiyor.Başlıktaki soruyu, Talmud’dan aktardım. Yanıtını siz vereceksiniz.Ben değilsem kim yapacak?Şimdi yapmayacaksam ne zaman yapacağım?Oysa her şeyi değiştirmek bizim elimizde.Siyasetten memnun değilsek, onu değiştirmek de. Ülkenin bu hâlinden mutsuzsak ülkeyi değiştirmek de!Kim değiştirecek?Bunu da sizin adınıza başka birisinin yapmasını mı bekleyeceksiniz, yoksa harekete mi geçeceksiniz?Harekete geçelim diyorsanız, başlamak için 14 Mayıs Pazar günü sandığa gidip oy kullanmak&nbsp;ilk adım&nbsp;olacaktır.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Not: Serbest Kürsü'de yer alan tüm görüşler yazarlara ait olup, Aposto'nun editoryal bakış açısını yansıtmamaktadır. &nbsp;

Yanıtını siz vereceksiniz.

Ben değilsem kim, şimdi değilse ne zaman?

<a fr-original-style="" href="https://kg.linkedin.com/in/djoomart-otorbaev-519680117" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Djoomart Otorbaev</a>ABD'nin uzun süredir stratejik ortağı olan Suudi Arabistan'ın, Çin ve Rusya'nın&nbsp;başını çektiği bir ekonomi ve güvenlik örgütüne katılması daha birkaç yıl önce neredeyse hayal bile edilemezdi. Ancak Suudiler geçen ay Şanghay İşbirliği Örgütü'nde kendisine "diyalog ortağı" statüsü veren bir mutabakat zaptını onayladı: tam üyeliğe doğru ilk adım.ŞİÖ'nün temelleri 1980'lerde, Sovyetler Birliği ve Çin'in ortak sınırlarındaki gerilimleri yönetmeye çalıştıkları dönemde atıldı. Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından iki taraf beş taraf haline geldi: Çin Halk Cumhuriyeti, Rusya Federasyonu, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan. 2001 yılında, Şanghay Beşlisi olarak adlandırılan grup, bölgesel işbirliğini derinleştirmek için sınırların belirlenmesi ve askerden arındırılmasının ötesine geçmeleri gerektiği konusunda anlaştı ve ŞİÖ doğdu.Bugün ŞİÖ, Şanghay Beşlisi'nin yanı sıra Hindistan, Pakistan ve Özbekistan'dan oluşuyor ve İran'ın da bu yıl içinde örgüte katılması bekleniyor. ŞİÖ'nün ayrıca Ermenistan, Azerbaycan, Kamboçya, Mısır, Nepal, Katar, Sri Lanka, Türkiye ve şimdi de Suudi Arabistan olmak üzere dokuz diyalog ortağı var ve beş ülke daha aynı yola girmiş durumda. Üç ülke (Afganistan, Belarus ve Moğolistan) gözlemci statüsüne sahip.ŞİÖ, örneğin NATO ile kıyaslanabilecek bir askerî ittifak olmadığı gibi, salt ekonomik bir birlik de değil. Aksine, ŞİÖ tüzüğü güvenlik işbirliğini örgütün amacının merkezi olarak belirler ve ŞİÖ üyeleri düzenli olarak ortak askerî ve terörle mücadele tatbikatları düzenler. Örneğin, Ağustos ayında Rusya'nın Çelyabinsk bölgesinde ortak bir "terörle mücadele tatbikatı" yapılması planlanıyor.Suudi Arabistan'ın ŞİÖ'ye katılma hamlesi, jeopolitik etkisini arttırmak ve ABD liderliğindeki mevcut uluslararası düzene meydan okumak isteyen Çin için bir zafer anlamına geliyor. Bu çabanın diplomatik ayağı çok önemliydi. Örneğin, Suudi Arabistan ŞİÖ memorandumunu onaylamadan üç haftadan kısa bir süre önce, İran ile diplomatik ilişkilerini yeniden tesis etmek üzere Çin'in aracılık ettiği bir anlaşmayı kabul etti. Çin yakında İsrail-Filistin çatışmasına bir çözüm bulmak için arabuluculuk yapmaya kalkarsa kimse şaşırmamalı.Ancak bu tür diplomatik başarıları mümkün kılan da Çin'in ekonomik gücü. Suudilerin ŞİÖ mutabakatını imzalamasından iki gün önce, 27 Mart'ta devlete ait petrol devi Saudi Aramco'nun 3,6 milyar dolar değerinde bir anlaşmayla Çin'in Rongsheng Petrokimya şirketinin %10 hissesini satın aldığını açıklaması tesadüf değil. Halihazırda Çin'e ABD'nin dört katından fazla ham petrol tedarik eden Saudi Aramco şimdi de Çin'deki rafinerilere günde 690 bin varil ham petrol tedarik etmeyi kabul etti.Suudi Arabistan sadakatini en yüksek teklifi verene satıyor gibi görünüyor. Suudiler, ŞİÖ'ye ek olarak, Çin'in egemen olduğu bir başka grup olan ve Brezilya, Rusya, Hindistan ve Güney Afrika'yı da içeren BRICS'e katılmayı da resmen talep etti. 2001 yılında Goldman Sachs tarafından bir varlık sınıfı olarak tasarlanan BRICS gruplaşması kısa sürede kendi başına bir hayat kazandı. 2006 yılında bir ticaret ittifakı olarak ortaya çıkan BRICS, kendisini G7'ye jeopolitik bir alternatif olarak konumlandırmaya çalışmakta, hatta ABD dolarına alternatif olabilecek ortak bir para biriminin piyasaya sürülmesini tartışmakta.Çin'in BRICS'in toplam GSYH'sinin %72'sini oluşturduğu göz önüne alındığında, blok -muhtemelen genişletilmiş bir biçimde- ticari ödemeleri renminbi (yuan'ın resmî adı) ile yapmaya başlamaya karar verebilir. Bu henüz gerçekleşmese bile Çin, Rusya ile yaptığı gibi Suudi Arabistan'dan hidrokarbon alımlarını renminbi ile yapmaya karar verebilir. Çin'in, küresel petrol talebinin %15'ini ve küresel petrol ticaretinin %10'unu oluşturduğu düşünüldüğünde, diğer yakın petrol üreticisi ülkeler de aynı düzenlemeye dahil olabilir.Çin'in ABD'yi yakın zamanda Orta Doğu'dan çıkarması beklenmiyor; zira Amerika, Körfez ülkelerinin çoğu için en önemli güvenlik ortağı olmaya devam ediyor. Suudi Arabistan ABD askerî üslerine ev sahipliği yapmaya devam ediyor ve geçen ay iki ülke Riyad'daki yeni bir askerî test merkezinde ilk ortak ‘drone karşıtı’ tatbikatlarını tamamladı. Aynı hafta iki Suudi Arabistan havayolu şirketi ABD'li üretici Boeing'den 78 uçak sipariş etmeyi ve 43 tane daha satın alma opsiyonu edinmeyi planladıklarını açıkladı.Bununla birlikte, Çin'in Orta Doğu'da artan ayak izleri ABD'yi endişelendiriyor. ABD'li yetkililer, Suudi Arabistan'ın ŞİÖ'ye katılma hamlesinin etkilerini, bunun çok gecikmiş olduğunu söyleyerek küçümserken, Huawei 5G teknolojisinin Orta Doğu'da benimsenmesinden duydukları endişeyi dile getirdiler ve Birleşik Arap Emirlikleri'ni Çin'e ait bir güvenlik tesisini kapatmaya çağırdılar. ABD, Çin ile işbirliği yapmanın ülkelerin Amerika ile ilişkilerine zarar verebileceği uyarısında bulunuyor.Suudi Arabistan'a göreyse ikili ilişkilere zarar veren taraf, ABD. ABD Başkanı Joe Biden 2020 seçim kampanyası sırasında gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın öldürülmesi nedeniyle Suudi Arabistan'ı "parya" (e.n. uluslararası toplumdan dışlanmış ülke) ilan etmekle tehdit etti. Biden o zamandan bu yana tutumunu yumuşatmış olsa da, silah tedariki gibi birkaç temel kısıtlama yürürlükte kalmaya devam ediyor.Dahası, ABD Senatörleri Chris Murphy ve Mike Lee kısa bir süre önce Dışişleri Bakanlığı'nın Suudi Arabistan'ın ülke içindeki insan hakları uygulamalarını ve Yemen'deki savaşa katılımını soruşturmasını talep eden bir "ayrıcalıklı karar tasarısı" sundu. Önergeye göre, bu soruşturmaya ait rapor 30 gün içinde sunulmazsa krallığa yapılan tüm güvenlik yardımları kesilecek.Dolayısıyla Suudi Arabistan'ın Çin'e yönelmesi, ABD politikasından duyduğu memnuniyetsizliği yansıtıyor. Suudilerin bu siyasi pazarlık yaklaşımına ilk kez başvurdukları söylenemez; ancak bu durum zararsız olduğu anlamına da gelmiyor. Çin'in Orta Doğu ülkelerini siyasi ve ekonomik bloklar halinde bir araya getirme çabalarına olanak tanımanın geniş kapsamlı stratejik sonuçları olabilir.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Kırgızistan'ın eski başbakanlarından Djoomart Otorbaev, Central Asia's Economic Rebirth in the Shadow of the New Great Game (Routledge, 2023) adlı kitabın da yazarıdır.© <a fr-original-style="" href="https://www.project-syndicate.org/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Project Syndicate</a>, 2023.

Suudi Arabistan'ın Çin'e yönelmesi ABD politikasından duyduğu memnuniyetsizliği yansıtıyor. Ancak Suudilerin bu siyasi pazarlık yaklaşımına ilk kez başvurdukları söylenemese de, bu yaklaşımın tanıdık olması zararsız olduğu anlamına gelmiyor.

Çin, Orta Doğu’da kazanabilecek mi?

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) aralık ayı <a fr-original-style="" href="https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Konut-Satis-Istatistikleri-Aralik-2022-49526&dil=1" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">konut satış verileri</a>ni açıkladı. Buna göre 2022 yılında satılan konut miktarı bir önceki yılın %0,4 altında kaldı.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Detaylarda neler var?</h2>Konut satışları 2022 yılında 1 milyon 486 bin adet olarak gerçekleşti. Bu değer, bir önceki yıl 1 milyon 492 bin seviyesindeydi. Veri, yaşanan ekonomik çalkantıya rağmen toplam konut satışlarında bir önceki yılın hacminin korunduğuna işaret ediyor. Buna karşın satışların yapısı itibarıyla önemli sayılabilecek detaylar mevcut.Konut satışlarında İstanbul %17,5 ile lider konumunu sürdürüyor. İstanbul’u her zaman olduğu gibi Ankara ve İzmir takip ediyor. Ankara ve İzmir’de yapılan satışların toplamı ise İstanbul’da yapılan satışların yaklaşık 50.000 adet altında bulunuyor.Verilere aylık bazda baktığımızda, aralık ayında yapılan satışların kasım ayı satışlarının %76,5 üzerinde olduğu görülüyor. Bu artış oranı 2022’de bir miktar fazla hissedilse de sektörel veriler aralık ayı satışlarında düzenli bir artış olduğunu ve hareketin temelde olduğunu gösteriyor. Yıllık bazda bakıldığında Aralık 2022’de yapılan satış miktarı ise bir önceki yılın aynı ayındaki satışların %8,2 altında bulunuyor.Toplam satışların konut kredisi aracılığıyla gerçekleşme oranındaki düşüş ise devam ediyor. 2022 yılında %18,9 olarak gerçekleşen oran bir önceki yıl %19,7 seviyesindeydi. Burada, açıklanan konut kredisi kampanyalarına karşın yüksek seyreden faiz oranları ve krediye erişimde yaşanan güçlüklerin önemli bir payı var. Aralık ayında yapılan satışların ise sadece onda biri konut kredisi aracılığıyla gerçekleştirilmiş durumda.💉 Hatırlatma dozu: Kredili (ipotekli) satışların toplam içindeki payı 2020 yılında %38,2 olarak gerçekleşmişti.Veri setindeki önemli bir detay da yabancılara yapılan satışlar. 2022 yılında yabancılara yapılan 67.490 adet satış, toplam satışların %4,6’sını oluşturuyor ve zaman serisinin en yüksek değeri olarak kayda geçmiş durumda. Bu oran önceki yıl %4,0 seviyesindeydi. 2022 yılında Rusya Federasyonu uyruklu kişilere yapılan satış adedi yaklaşık iki kat artarken, mevcut seviye yabancı uyruklu kişilere yapılan yaklaşık her dört satıştan birine denk geliyor. Yabancıya satışlarda ilk sırada ise Antalya yer alıyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Talep ve fiyat durumu</h2>Ülkemizde konut fiyatları küresel ortalamaların çok üzerinde bir reel artış trendinde bulunuyor. Geçtiğimiz günlerde ekonomi gündeminde yer bulan Knight Frank imzalı çalışma da bunu teyit eder nitelikte. Çalışmaya göre 2022 yılının ilk çeyreğinde konut fiyatlarının reel olarak en çok arttığı ülke açık ara farkla Türkiye olmuştu. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından yayımlanan <a fr-original-style="" href="https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/8bbac42a-c854-4c58-8b0c-e7e55c35ec2d/KFE.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=ROOTWORKSPACE-8bbac42a-c854-4c58-8b0c-e7e55c35ec2d-om.vAy1" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">konut fiyat endeksi</a>&nbsp;çalışmasının kasım ayı sonuçları da konut fiyatlarının ülke genelinde nominal olarak %174,3; reel olaraksa %54,0 oranında arttığını gösteriyor.Sonuç malum olmakla birlikte bu sonucu yaratan sebepleri bir araya getirmekte fayda var. Konut fiyatlarındaki artışın öncelikli sebebi şüphesiz ki enflasyon. TL’deki değer kaybı ile başlayan süreç, hemen her alanda olduğu gibi inşaat malzeme ve işçilik maliyetlerinde güçlü bir artışa yol açtı. TÜİK’in son verilerine göre, inşaat maliyetlerindeki yıllık artış oranı %117,1 seviyesinde bulunuyor. Yine de bu artış oranı reel anlamda yükselen fiyatları tam olarak açıklamaya yetmiyor. Bu noktada ise devreye tüketici davranışları ve toplumsal alışkanlıklar giriyor. Enflasyonist dönemlerde varlıklarını koruma içgüdüsüyle hareket eden hanehalkının yarattığı yüksek talep hem sıfır hem de ikinci el konut fiyatlarında artışa yol açıyor. Bunun yanında, ekonomi yönetimi tarafından teşvik edilen konut sahibi olma eğilimi ve salgın döneminden bu yana devrede bulunan kredi paketleri de bu talebi canlı tutuyor. Son dönemde kredili satış hacmi düşmekle birlikte talebi destekleyen bu görünüme hem TL’deki değer kaybının hem de vatandaşlık opsiyonu gibi avantajların tetiklediği yabancı talebi de eklendiğinde fiyatlama mekanizmasında bozulmalar görülüyor.İçinde bulunduğumuz dönemde yaşanan “fiyatlarda balon olup olmadığı” tartışması ise bir süre daha (en azından maliyet enflasyonu baskısı ortadan kalkana dek) gündemdeki yerini koruyacak. Buna karşın, tarihsel olarak da teyit edilebileceği üzere fiyatların aşağı yönlü güçlü katılığı fenomeni sebebiyle fiyatlarda bir kırılma yaşanması olası görünmüyor.Bu görünüme karşın, yerel talepte henüz bir kırılma görülmemesi ve artan dış talebin de destekleyici etkisi satış verilerinde bozulmaya yol açmıyor.

EXANTE

Konut satışlarında yatay seyir

<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Türkiye'den veriler:</h2>• 2021 yılında fiyatı en fazla artan bitkisel ürün %58,69'la kırmızı mercimek&nbsp;oldu. İkinci sırada %47,35 artışla arpa gelirken fiyatı en fazla artan üçüncü ürün %35,95'le buğday oldu.• &nbsp;Yatırım araçları şubatta enflasyona yenik düşerken hiçbir yatırım aracı bu dönemde reel getiri sağlayamadı. Belirli varlıkların TÜFE ile indirgenmiş reel getirileri şubat ayı için şöyle:<ul data-border="0" data-indent="1" data-stringify-type="unordered-list" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li data-stringify-border="0" data-stringify-indent="1" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Devlet iç borçlanma senedi, -%0,81</li><li data-stringify-border="0" data-stringify-indent="1" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Altın, -%1,39</li><li data-stringify-border="0" data-stringify-indent="1" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Mevduat faizi, -%3,38</li><li data-stringify-border="0" data-stringify-indent="1" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Euro, -%3,59</li><li data-stringify-border="0" data-stringify-indent="1" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Dolar, -%3,74</li><li data-stringify-border="0" data-stringify-indent="1" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">BIST 100, -%4,94</li></ul>•&nbsp;Nükleer Düzenleme Kanunu, Resmî Gazete'de yayımlanan kararla yürürlüğe girdi.&nbsp;<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ne anlama geliyor?&nbsp;Yasa, nükleer enerji ve iyonlaştırıcı radyasyona ilişkin faaliyetlerin yürütülmesi sırasında çalışanların, halkın, çevrenin ve gelecek nesillerin iyonlaştırıcı radyasyonun olası zararlı etkilerinden korunmasına yönelik uygulanması gereken ilke ve esaslar ile tarafların sorumluluklarını belirliyor.</li></ul><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Dünya Kadınlar Günü&nbsp;</h2>Adalet Bakanı Bekir Bozdağ,&nbsp;yakında TBMM'ye yasa tasarısı sunulacağını belirterek&nbsp;"Kadına karşı kasten yaralama, eziyet, işkence, tehdit, cinsel saldırı ve çocukların cinsel istismarı suçlarının tamamında ceza miktarına bakılmaksızın, talepleri hâlinde her bir kadın mağdura baro tarafından ücretsiz avukat görevlendirilecektir" dedi.CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü dolayısıyla yaptığı açıklamada kadın işsizliği rakamlarını paylaşarak&nbsp;"Her 100 kadından 65’i çalışma hakkından faydalanamıyor. Türkiye’de kadınlar istihdam yer almak istese de ev işleri nedeniyle 10 milyona yakın kadın istihdam da yer alamıyor" açıklamasını yaptı.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Rusya-Ukrayna gerilimi</h2>Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Kiev'i terk ettiği iddiaları üzerine dün gece başkentteki ofisinden video yayınladı. Zelenski saklanmadığını ve korkmadığını söyledi. Ukrayna Devlet Başkanı'nın bugün Birleşik Krallık'taki Avam Kamarası'na sesleneceği bildirildi.&nbsp;ABC News kanalına konuşan Zelenski,&nbsp;"Güvenlik konusundaki garantilerle ilgili konuşuyorum. Bence geçici olarak işgal edilen ve Rusya Federasyonu dışında tanınmayan cumhuriyetlerin tanınması konusunu müzakere edebilir ve bir anlaşmaya varabiliriz." dedi.&nbsp;Birleşmiş Milletler, Ukrayna'yı terk eden kişi sayısının 2 milyona ulaştığını duyurdu.&nbsp;FIFA, Rusya'daki futbol takımlarında yer alan yabancı oyunculara ve antrenörlere sözleşmelerini sezon sonuna kadar tek taraflı olarak askıya alma hakkı verdi.

8 Mart'ta öne çıkanlar

8 Mart: Kadınlar Günü, veriler, Ukrayna'da son durum

<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Türkiye'den veriler:&nbsp;</h2>2021 yılında fiyatı en fazla artan bitkisel ürün %58,69 ile kırmızı mercimek oldu. İkinci sırada %47,35 artışla arpa gelirken fiyatı en fazla artan üçüncü ürün %35,95 ile buğday oldu.Nükleer Düzenleme Kanunu Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.<ul data-border="0" data-indent="1" data-stringify-type="unordered-list" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li data-stringify-border="0" data-stringify-indent="1" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ne anlama geliyor? Yasa, nükleer enerji ve iyonlaştırıcı radyasyona ilişkin faaliyetlerin yürütülmesi sırasında çalışanların, halkın, çevrenin ve gelecek nesillerin iyonlaştırıcı radyasyonun olası zararlı etkilerinden korunmasına yönelik uygulanması gereken ilke ve esaslar ile tarafların sorumluluklarını belirliyor.</li></ul>Yatırım araçları şubatta enflasyona yenik düşerken hiçbir yatırım aracı bu dönemde reel getiri sağlayamadı. Belirli varlıkların TÜFE ile indirgenmiş reel getirileri şubat ayı için şöyle:<ul data-border="0" data-indent="1" data-stringify-type="unordered-list" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li data-stringify-border="0" data-stringify-indent="1" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Devlet iç borçlanma senedi, -%0,81</li><li data-stringify-border="0" data-stringify-indent="1" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Altın, -%1,39</li><li data-stringify-border="0" data-stringify-indent="1" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Mevduat faizi, -%3,38</li><li data-stringify-border="0" data-stringify-indent="1" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Euro, -%3,59</li><li data-stringify-border="0" data-stringify-indent="1" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Dolar, -%3,74</li><li data-stringify-border="0" data-stringify-indent="1" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">BIST 100, -%4,94</li></ul><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Dünya Kadınlar Günü&nbsp;</h2>Adalet Bakanı Bekir Bozdağ yakında TBMM'ye yasa tasarısı sunulacağını belirterek "Kadına karşı kasten yaralama, eziyet, işkence, tehdit, cinsel saldırı ve çocukların cinsel istismarı suçlarının tamamında ceza miktarına bakılmaksızın, talepleri halinde her bir kadın mağdura baro tarafından ücretsiz avukat görevlendirilecektir" dedi.CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü dolayısıyla yaptığı açıklamada kadın işsizliği rakamlarını paylaşarak "Her 100 kadından 65’i çalışma hakkından faydalanamıyor. Türkiye’de kadınlar istihdam yer almak istese de ev işleri nedeniyle 10 milyona yakın kadın istihdam da yer alamıyor"&nbsp;ifadelerini kullandı.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Rusya-Ukrayna gerilimi&nbsp;</h2>Ukrayna Devlet Başkanı&nbsp;Volodimir Zelenski,&nbsp;Kiev'i terk ettiği iddiaları üzerine dün gece başkanetteki ofisinden video yayımlayarak saklanmadığını ve kaçmadığını söyledi. Zelenski'nin bugün Birleşik Krallık'taki Avam Kamarası'na sesleneceği bildirildi.&nbsp;Ayrıca ABC News kanalına konuşan Zelenski,&nbsp;"Güvenlik konusundaki garantilerle ilgili konuşuyorum. Bence geçici olarak işgal edilen ve Rusya Federasyonu dışında tanınmayan cumhuriyetlerin tanınması konusunu müzakere edebilir ve bir anlaşmaya varabiliriz." dedi. &nbsp;Birleşmiş Milletler, Ukrayna'yı terk eden kişi sayısının 2 milyona ulaştığını duyurdu.&nbsp;Rusya, İran ve Kuzey Kore gibi ülkeleri geride bırakarak sadece 10 gün içinde dünyada en çok yaptırım uygulanan ülke oldu. ABD ve Avrupa Birliği 22 şubattan bu yana&nbsp;Rusya'ya 2 bin 778 yeni yaptırım kararı&nbsp;aldı. FIFA, Rusya'daki futbol takımlarında yer alan yabancı oyunculara ve antrenörlere sözleşmelerini sezon sonuna kadar tek taraflı olarak askıya alma hakkı verdi.

8 Mart'ta öne çıkanlar


8 Mart: Dünya Kadınlar Günü, veriler, Ukrayna'da son durum

(Görsel: FT)21 Şubat 2022'de Rusya Federasyonu, Ukrayna'nın doğusunda 2014'ten bu yana kurulu hükümet dışı bölgeleri (Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Lugansk Halk Cumhuriyeti) tanıma kararını <a fr-original-style="" href="https://www.bloomberght.com/putin-ayrilikci-yonetimlerin-taninmasiyla-ilgili-kararini-verdi-2299396" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">onaylamıştır</a>. Takiben, Rus askeri kuvvetlerinin 24 Şubat itibarıyla Ukrayna topraklarında başlattığı işgal nedeniyle Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Avrupa Birliği (AB) ve Birleşik Krallık'ın başını çektiği Batı ülkeleri paktı, söz konusu kararın Ukrayna'nın egemenliğini ve toprak bütünlüğünü tehdit ettiğini belirterek, Ukrayna'daki fiili işgal bölgelerine ve Rusya'ya yönelik yeni yaptırımlar ilan <a fr-original-style="" href="https://www.bloomberght.com/putinin-ukrayna-karari-sonrasi-dunyadan-tepkiler-2299416" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">etmektedir</a>. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR), Rusya'nın işgale başlamasından bu yana en az 64 sivilin hayatını kaybettiğini, 176 kişinin de yaralandığını bildirdi. Yarım milyon kişinin ise Ukrayna sınırını geçerek komşu ülkelere sığındığını <a fr-original-style="" href="https://twitter.com/Refugees/status/1498261706631483395" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bildirdi</a>.Tüm bu gelişmeler ışığında 28 Şubat itibarıyla mevcut olan yaptırım düzenlemelerine göre;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Fiili işgal bölgelerine doğrudan ya da dolaylı olarak ihracat, ithalat, yatırım yapılması ve bu işlemlerin kolaylaştırılması, finanse/garanti edilmesi, onaylanması yasaklanmıştır.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kremlin'e siyasi ve ticari yönden yakın olan bazı oligarklar ile parlamenterler, iş insanları ve subaylar, yaptırım listelerine dahil edilmiş; kendileriyle ve şirketleriyle her türlü işlem yasaklanmıştır.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Rusya'nın finans sektörüne yönelik olarak başta Sberbank, VTB Bank, Vnesheconombank, Eximbank, Promsvyazbank, Prominvestbank olmak üzere toplamda 41 ayrı finans kuruluşu ve yüzlerce iştiraki yaptırım listelerine dahil edilmiş; söz konusu kurumlar ile her türlü işlem yasaklanmıştır.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yürürlükte olan sektörel yaptırım kararlarının yanı sıra; Rus tahvil piyasasına erişim kısıtlanarak, ikincil piyasalara katılım da yasaklanmıştır. Söz konusu yasak Rusya Merkez Bankası, Ulusal Varlık Fonu, Direkt Yatırım Fonu ve Rusya Maliye Bakanlığı dahil olmak üzere hükümete yöneliktir.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">ABD tarafından yayımlanan ve aralarında Credit Bank of Moscow, Gazprombank gibi bankaların da yer aldığı kuruluşlar istisnai olarak ticari işlemlerin gerçekleştirilebildiği Non-SDN listesine eklenmiş ve bu kurumlara yönelik özel bir direktif (<a fr-original-style="" href="https://home.treasury.gov/system/files/126/new_debt_and_equity_directive_3.pdf" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Directive 3 EO 14024</a>) düzenlenmiştir. Direktif kapsamında, Non-SDN listesindeki kuruluşlara vadesi 14 günü aşan borç verilmesi, kaynak ve finansman sağlanması yasaklanmıştır.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Rusya'nın en büyük finans grubu olan Sberbank ve iştiraklerinin dahil olduğu kuruluşlar, yine ABD tarafından ilk kez devreye alınan CAPTA listelerine eklenmiştir. Söz konusu kurumlara ilişkin özel bir direktif (<a fr-original-style="" href="https://home.treasury.gov/system/files/126/correspondent_accounts_directive_2.pdf" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Directive 2 EO 14024</a>) düzenlenmiştir. Buna göre; muhabir hesabı (correspondent account) ve/veya aktarmalı muhabir hesabı (payable-through account) açılması yasaklanmış, ilgili kurumların ve yüzde 50 oranında hissedarı oldukları iştiraklerinin tarafı olduğu işlemlerin gerçekleştirilmesi yasaklanmıştır.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Rusya'dan gelecek uçuşlara hava sahası pek çok ülke tarafından kapatılmıştır. Buna istinaden seyahat yasakları ve transit geçiş yasakları ile vize politikasına ilişkin kısıtlamalar devreye alınmıştır.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Aşağıdaki listelerde yer alan bankaların varlıkları dondurulacaktır.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Rusya Federasyonu yurttaşları, AB ülkelerine yatırım ve para karşılığı vatandaşlık ya da oturma izni düzenlemelerinden yararlandırılmayacaktır.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Rusya menşeli kamu yayıncıları olan Sputnik ve Russia Today ile bunlara bağlı medya kuruluşlarının AB ülkelerinde yasaklanacaktır. Söz konusu kuruluşların internet siteleri ve uygulamalar üzerinden para kazanmasına Google tarafından engeller getirildi.</li></ul>Ayrıca henüz onaylanmamış ama süreçleri devam eden yasal düzenlemelerin ışığında;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Rusya'nın büyük ölçekli bankalarının, SWIFT sistemi aracılığıyla yasaklanarak; uluslararası bankacılığa erişimi kapatılacaktır.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Rusya menşeli şirketlerin piyasalardan finansman sağlamasını zorlaştıracak, bazı sektörler nezdinde yasaklayacaktır.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Askeri yönden kullanılabilir nitelikte ürünlerin (çifte kullanımlı mallar) Rusya'ya yönelik ihracat lisansları askıya alınacaktır.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Petrol ve doğalgaz çıkarmaya yönelik ekipmanların ihracatını yasaklayan mevzuat hazırlanmaktadır.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Her iki ülkenin askeri entegrasyonu göz önünde bulundurularak, yaptırımlar Belarus'a genişletilecektir.</li></ul>SDN Listesinde yer alan Rus bankaları* Listelenen taraflarla ilişkilerin derhal kesileceği ve mal varlıklarının dondurulacağı kişi ve kurumları içerir.<ol fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">BANCO VTB AFRICA SA</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">BANK DABRABYT JSC</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">BANK NATIONAL FACTORING COMPANY JSC</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">BANK VTB KAZAKHSTAN JSC</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">BELINVESTBANK JSC (BELARUSSIAN BANK OF DEVELOPMENT AND RECONSTRUCTION)</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">BM BANK PJSC</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">JSC NOVIKOMBANK</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">JSC SAROVBUSINESSBANK</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">JSC SOVCOMBANK LIFE</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">LIMITED LIABILITY COMPANY OZON BANK</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">PAO ROSGOSSTRAKH BANK</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">PJSC BANK FINANCIAL CORPORATION OTKRITIE</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">SOVCOMBANK OPEN JSC</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">VIETNAM-RUSSIA JOINT VENTURE BANK</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">VTB BANK ARMENIA</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">VTB BANK AZERBAIJAN</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">VTB BANK BELARUS</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">VTB BANK EUROPE SE</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">VTB BANK GEORGIA</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">VTB BANK RUSSIA</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">WEST SIBERIAN COMMERCIAL BANK PJSC</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">PROMSVYAZBANK PJSC (PSB)</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">VNESHECONOMBANK (VEB)</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">BANK BELVEB OJSC&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">EXIMBANK OF RUSSIA</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">PROMINVESTBANK&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">BANK ROSSIYA</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">IS (INDUSTRIAL SAVINGS) BANK AO</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">JSC GENBANK</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">JSC BANK CHBRR (BLACK SEA BANK FOR DEVELOPMENT AND RECONSTRUCTION)</li></ol>Non-SDN Listesinde yer alan Rus bankaları** Ancak belirli koşullar doğrultusunda ve istisnai olarak işlemlerin gerçekleştirilebildiği kişi ve kurumları içerir.<ol fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">CREDIT BANK OF MOSCOW PJSC</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">GAZPROMBANK JSC</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">JSC ALFA-BANK</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">JSC RUSSIAN AGRICULTURAL BANK</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">CENTRAL BANK OF RUSSIA</li></ol>CAPTA Listesinde yer alan Rus bankaları*** Söz konusu taraflar ile tüm para birimlerini kapsayan şekilde muhabirlik ilişkisini durdurulmasına ve mevcut muhabir hesapların sonlandırılmasına yönelik kişi ve kurum listesini içerir.<ol fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">PJSC SBERBANK OF RUSSIA</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">JSC SBERBANK (UKRAINE)</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">OPEN JSC BPS-SBERBANK (BELARUS)</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">SBERBANK EUROPE AG</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">SB SBERBANK OF RUSSIA JSC (KAZAKHSTAN)</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">SETELEM BANK LIMITED LIABILITY COMPANY</li></ol>

ABD, AB ve Birleşik Krallık'ın başını çektiği Batı ülkeleri, Ukrayna'daki fiili işgal bölgelerine ve Rusya'ya yönelik yeni yaptırımlar ilan etmektedir.

Rusya Federasyonu ile ilgili hikayeler