<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp;&nbsp; 2019’dan beri faaliyet yürüten Polen Ekoloji Kolektifi’nin bir bileşeni olan Polen Ekoloji Enstitüsü Kadıköy'de kuruldu.<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İlk seminerler: Enstitü’nün değişik alanlardan akademisyenlerden oluşturulan danışma kurulunun ilk dönem seminerleri 3 Mayıs'ta <a fr-original-style="" href="https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSd3q0mnSTtzaRpR3FEFKUrqyIbeRMfOyaq6q64Wbn3KSsvQWQ/viewform" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">başlayacak. </a></li></ul>

Angst

<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">✍️ Yöntem: Alex Johnson, Orion dergisinde yayımlanan&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://orionmagazine.org/article/how-to-queer-ecology-once-goose-at-a-time/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Ekolojiyi nasıl kuirleştiririz?</a> başlıklı makalesinde izlenebilecek adımları berraklaştırdığı bir ders planı sunuyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Çıkış noktası: <a fr-original-style="" href="https://environment.harvard.edu/people/alex-johnson" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Johnson</a>, sorunun doğa ve insan ayrımında olduğunu söylüyor. Ona göre bu bir ayrım değil ve yaratılmış ikilik. Dolayısıyla da yöntem yanlış.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Çözüm önerisi: Dolayısıyla araştırmacı, çözümü algıları karıştırmakta buluyor ve doğaya yaklaşımı kuirleştirmeyi öneriyor; yazı, akabinde 6 adımlık bir liste sunuyor</li></ul>

Parçaları birleştirince görüyoruz ki bu sergi, ilk aşamasından son aşamasına kadar bir deneyim sürecini hayata geçiriyor. Proje boyunca yetiştirilen yeşil yapraklı bitkilerin nihayetinde sofraya taşınması ve bunun yeni bir deneyimi doğurması zihinlerde kapının “aralıklı” kalmasına vesile oluyor. Üstelik serginin sanat, tasarım ve bilim&nbsp;üçlüsünden oluşan cephelerinin güçlerini birleştirerek izleyicilere iklim ve gıda krizi gibi küresel sorunların karşısında dimdik durarak fikir aşılayan&nbsp;düşünsel altyapısından bahsetmiyorum bile...Serginin aktörü olan her figür birbirine bağımlıydı, tıpkı gezegeni paylaşan bütün canlıların birbirine olan bağımlılığı gibi. Yaşamın ve canlılığın kaynağı olan su, serginin de “canlılığını” oluşturuyordu. Egemen Kemal’in cam şişelerinde sudan esinlenerek yarattığı formlar, Ecem Dilan’ın su moleküllerin meşeyle olan harmonisinden etkilenerek ürettiği dijital işi ve enstalasyon boyunca su döngüsünün izlenebilmesi bu fikri destekler nitelikteydi. Kolektifliğin hem partnerler hem de üretimler paralelinde devam etmesi ve sergi konusunun multidisipliner yaklaşımlarla inşa edilmesi projenin güncel sanatla olan ilişkisini sağlam temellere dayandırıyordu.Ekoloji&nbsp;ve sürdürülebilirlik sanat için yeni alanlar değil elbette. Ancak yeni antropojenik sorunlar, yeni bakış açılarını ve yeni teknik gereksinimleri de beraberinde getiriyor. Dolayısıyla bizler de bu alanların güncel sanatta alışılmadık boyutlarda ve biçimlerde sahnelenmesine şahit oluyoruz.Teknolojinin sağladığı imkanlar sayesinde sergiler artık fiziki deneyimin ötesinde kolaylıkla taşınarak süresiz ve sınırsızca ziyaret edilebiliyor, dijital sergiler olarak varlığını sürdürüyor. Original By Nature sergisi de <a fr-original-style="" href="https://chita.com.tr/360/original-by-nature/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bu link üzerinden</a> dijital ziyaretçilerini beklemeye devam ediyor. Bu proje yalnızca ele aldığı konu ve yaklaşımlarla değil, teknik alanda yarattığı imkanlarla da güncel sanatın farklı alanlardaki bileşenlerini çok katmanlı&nbsp;bir şekilde bir araya getiriyor.<a data-type="embed" fr-original-style="" href="https://www.youtube.com/watch?v=XrqX31eSA_Q&t=55s" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank"><img src="https://embed.apos.to/assets/2023/0/2023-01-31T16:46:02.760Z.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.77" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a>Videoda sırasıyla Egemen Kemal Vuruşan, Ecem Dilan Köse, Ek Biç Ye İç ve Studio Mercado ekibi yer alıyor.<h2 fr-original-style="text-align: center;" style="text-align: center; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Son olarak...</h2>Açıkçası yaşadığı gezegene, canlılığa ve çeşitliliğe büyük hayranlık duyan biri olarak bu sergiden etkilenmemem mümkün değildi. Öyle ki ağır bir sözelci olarak, lisede başarılı olduğum tek sayısal ders biyoloji idi :) Yine de tüm bu kişisel ilgilerin ötesinde daha güçlü bir mıknatıs etkisi vardı bu sergide, beni kendisine çeken. Sanatın bireysel farkındalık yaratmadaki gücünün bir göstergesiydi bu sergi. Onunla temas eden insanlara “başka bir yolun mümkünlüğünü” hatırlatıyor ve umut aşılıyordu. Bugünü ve geleceği birlikte düşünüyordu; çünkü gelecek bugünden, bugün yaptığımız ve sorumlusu olduğumuz eylemlerden bağımsız değildi. Original By Nature, sanat tarihçisi olarak henüz tarihi yazılmaya devam eden bir zaman diliminin sanatına neden bu denli ilgi duyduğumun net bir yanıtıydı.&nbsp;Küçücük bir mekandan dünyaya, dünya için / bize, bizim için yayılan düşünceler... Sol LeWitt’in dediği gibi: “Düşünceler sanat yapıtları olabilir.”<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Sanat aracılığıyla yaşama dair anlatılara daldığımız bir sonraki bültende görüşmek dileğiyle.

Unagi.

Yakın Bakış

Sevgili Derin ve canım hemşirem Naz,Derin’in geçen haftaki mektubunda sorduğu soru üzerine epey düşündüm, tekrar okudum, sonra tekrar düşündüm. “Farklı farklı yerleri görüp, kültürler tanımadıkça, insan hikayelerini içselleştirmedikçe, doğayı gözlemlemedikçe gerçekten sürdürülebilirliği içselleştirmek mümkün mü?” diye sormuştu Derin.Ben de "Sürdürmek istediğimiz şey ne? Yaşam mı, sistem mi?" diye başlamak istiyorum. &nbsp;Önce bu konuda bir netlik sağlamak gerek diye düşünüyorum. Kendime&nbsp;"sürdürülebilirlik nedir?", diye sorduğumda kelime olarak aklıma gelen anlamla, kelimenin sistem içindeki karşılığının ne kadar farklılaştığını fark ettim. Benim için sürdürülebilirlik, ekolojik olanın korunması ve gelecekte de var olabilmesinin sağlanması. &nbsp;Öte yandan sürdürülebilirliğin ne olduğuna bakınca üstüne uzun uzun makaleler yazılan, tartışılan bir kavram olduğunu da biliyorum. Sosyal, ekonomik ve çevresel olarak bir bütün şeklinde inceleniyor. Bu üç konsepti aynı cümle içinde kullanınca -bana göre- işler tamamen karışıyor. Bu üç kavrama; ister sürdürülebilirliğin sacayakları, temelleri, bileşenleri, boyutları, bakış açıları deyin; isterseniz bunları sürdürülebilirliğin amaçları olarak alın bazı kavramlar yan yana gelince tekilde sağladıkları gücü ve yitiriyorlar. &nbsp;Ekoloji ve ekonomiyi yan yana getirince ortaya çıkan “sürdürülebilir&nbsp;seyahat" kavramı açısından da böyle bir etki oluyor bende.<img src="https://images.aposto.com/2022/8/4/1662629690948.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.75" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"> Sonra kendime seyahat ne demek, diye sordum. İdealimdeki seyahat, kaygısızca gittiğim yeri keşfetmek, yürümek, insanları gözlemlemek -belki- yeni insanlarla tanışmak demek. İhtiyacım olan ise; tüm yıl çalışıp yaz gelince de ‘stres ve yorgunluğumu atmak için’ deniz, kum, güneş ve yeşil barındıran bir yerde yavaşlamak, dinlenmek ve eğlenmek. Ama çokça yaptığım -ve &nbsp;çevremde de gözlemlediğim- &nbsp;bir sürü blog okuyup, araştırma yapıp, “neresi in” diye bakıp, YouTube’dan öneriler izleyip, sonra da uzun bir yapılacaklar listesini ele alarak bir yere gitmek. İnsanın kabul görme, beğenilme, takdir edilme ihtiyacı her an peşinde sanki. Kimsenin bilmediği ya da seyahat için seçmeyeceği bir yere gitmek istemiyor gibiyiz.<img src="https://images.aposto.com/2022/8/4/1662629617337.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.00" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">İdeal olanıma dönünce o yolda olmanın verdiği merak, öğrenme, keşif süreci çok heyecanlı. Başka hiçbir şekilde elde etmenin mümkün olmadığı bir deneyim. Yani Derin’in önceki mailinde anlattığı videodaki amca gibi. Şimdi o amcanın Japonya’ya gitme imkânı olsa muhtemelen o cümleleri kurmayacaktı. Gidip görmek, o havayı solumak, oranın yağmurunu deneyimlemek, yemeklerini yemek muhteşem. Telaşsızca, her gördüğüme bir çocuk merakıyla gözlerimi kocaman açarak bakıp, cep telefonu hatta saat bile olmadan sokaklarda kaybolarak orayı yaşamak düşüncesi çok çekici. Ama bunu yapmak -özellikle de ailecek tatile gittiyseniz- epey zor. Hatta maddi açıdan bakınca bugünlerde imkansıza yakın bir şey.Ama seyahat etmek bugünlerde yolda olmak değil de bir check-list ile yol yapmak gibi. Hatta -yüksek müsaadenizle biraz daha ileri gideyim- belli sıcaklığa sabitlenmiş, sahte pencereleri ve yapay ışıklandırmalarıyla ofislerimize geri döndüğümüzde “arkadaşlarımıza” anlatacağımız ya da Instagram'da ne kadar “like” alacağımız üzerinden kurguladığımız bir paket gibi. (Nasıl da herkesi aynı çuvala koyup önyargılarımla iğneledim ama, yazık oldu yaptığım onca şefkat çalışmasına).<img src="https://images.aposto.com/2022/8/4/1662629647923.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.68" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Demeye çalıştığım pazarlanan bir ideal seyahat rotası ve konsepti var. Ve bu rotada seçebileceğiniz belli başlı ‘destinasyon’lar var. Çektiğiniz fotoğrafların bolca ‘like’ alacağı manzaralar, lüks ve rahat garantili tesisler, size bir ‘kimlik/etiket’ sağlayan şehirler ya da bir gruba dahil olmanıza alan yaratan mekanlar. Yani düşünsenize kaçımız hafta sonunu şehrin yeşil ya da deniz barındırmayan bir yerinde geçirmek istiyoruz? Bunu hem dinlendirici olmadığı için tercih etmiyoruz hem de şehrin periferi çok çekici olmadığından.İster yıllık izinlerde çıkılan seyahatler ister günlük geziler olsun, bence bunu pek sürdürülebilir yaptığımız söylenemez. Düşünsenize, gerçekten doğa içinde bir yere gitmek istersem Bahçelievler’den toplu taşıma ile öyle bir yere ulaşmam gidiş dönüş ortalama 3 saatimi alabilir ve konforlu da değil. Kendi aracımla tek başıma gitmem de sürdürülebilir değil. Ya da hepimiz toplanıp Salda Gölü’ne gidersek bu neyi sürdürür? Ya da hep beraber Doğu Ekspresi’ne binip, sırf güzel bir kare fotoğraf çekebilmek uğruna vagonumuzun pencerelerini süsleyecek muhtelif objeler alırsak bu neyin sürdürülebilirliği olur?<img src="https://images.aposto.com/2022/8/4/1662629525654.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" alt="photo by burcu arslan" ratio="0.75" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;photo by: burcu arslanGeçenlerde kaldığım otelden şöyle bir mail aldım; “dünyamızı kurtarmak için yanınızda termoslarınızı getirmeyi unutmayın çünkü pet şişe ile su satmıyoruz”. Maili ilk gördüğümde aklımdan, ne kadar düşünceli bir hizmet politikası, diye geçti. Sonra “dünyayı kurtarmak” sözünün içerdiği aşırı iddialı tutumun beni rahatsız ettiğini fark ettim. Elbette tek kullanımlık pet şişeler yerine sebiller çok önemli bir adım ama kabul edelim dünyayı değil, günü kurtarıyoruz. Bir tarafta her gün çöpe giden bir sürü yiyeceğin olduğu açık büfe furyası, öte yanda sebille su. Sürdürülebilir seyahat değil de sürdürülebilirlik üzerinden prim yapmaya çalışan turizm endüstrisi görüyorum. İçim acıyor gerçekten. Sanki sadece kendimizi kandırdığımız bir fanusun içinde yaşıyor gibi hissediyorum.Benim gibi tedirgin bir ruh için, bazı şeyleri bilmek ya da tek başıma uygulamak rahatlatıcı olmuyor maalesef. Çünkü biliyorum ki, benim kaldığım yerel işletmenin ve benim özen gösterdiğim şeylerin hiçbirine, 2 kilometre ötedeki &nbsp;çok yıldızlı işletme aynı özeni göstermiyor. &nbsp;Ve bu beni delirtiyor.&nbsp;Sonra kendime; “sen kontrol edebileceklerine ve etki edebileceklerine odaklanmalısın. Elimden geleni yapmayı seçmeliyim" diyorum. &nbsp;Yapamadıklarıma ya da kontrol edemediklerime üzülmüyor değilim. Bununla birlikte sadece üzülüp kendi içsel kaynaklarımı israf etmek yerine; “başka ne yapabilirim” diye sormanın daha anlamlı ve işe yarar olduğunu öğrendim. Çünkü son dönemde, tek başıma ne yapabilirim ki diye kendime her sorduğumda “yalnız değilsin” diyen güzel insanlar var. Ve bu bana güç, cesaret, azim ve daha bir sürü güzel his veriyor. O nedenle seyahat ile ilgili de sürdürülemeyene değil de sürdürebildiklerime odaklanıp, en azından bana iyi gelen, gezene de minimum zarar veren bir yolu seçmek en doğrusu sanki.Siz ne dersiniz?Sevgiler selamlar esenliklerMerve&nbsp;

Cevabımdan çok sorum ve tespitim var. Ve bunlar kendime söylediklerimden fazlası değil. 

Ayrı dünyaların insanları mıyız?

Görsel: "Ecology No. 5", Angie Contini<a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwM2QyNGM4NmE5MzgwMDAwN2Y1MWY4OCZ1c2VyPTVmZjQ0YTVlYTMzOTQ1MDAwN2EwMDdiZSZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cuaW5zdGFncmFtLmNvbSUyNTJGZ2FzdHJvbm9tbGF5dm9uZCUyNTJG""">Can Koyuncu</a>Politik Ekoloji nedir?Son bir yüzyıla ve özellikle de 1950 sonrasında yaşanan gelişmelere baktığımızda, bir yeşil devrim dönemi var. Yeşil devrim, 1940’lar ile 70’ler arasında dünya genelinde gözlenen tarımsal üretim artışını ifade eden bir terim. (Özellikle de gelişmekte olan ülkelerde 1960 sonrası hızlanmıştır.) Devrimin babası olarak adlandırılan Norman Borlaug’un öncülük ettiği bu hareket ile bir milyonun üzerinde insan açlıktan kurtulmuş, tarım teknolojileri geliştirilmiş, fakat bir yandan da hibrit tohum, yapay gübre ve pestisit gibi girdiler de işin içerisine sızmıştı.&nbsp;<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2021-03-01T17:32:03.602Z.jpeg"><figcaption>Kaynak: BBC “Norman Borlaug”</figcaption></figure>&nbsp;Burada açlıktan kurtulan insanlar için bir parantez açmak gerekli. 1996 senesinde gerçekleşen Dünya Gıda Zirvesi’ne dek, gıda erişebilirliği kavramına geniş bir açıdan bakılmamıştı. Bu zirvede ortaya çıkan sonuçlara göre, besin erişebilirliği kavramı onlarca yıldır göz ardı edilmişti. Yani toplumların yalnızca kalorilere erişmesini değil, temel besinlere, minerallere ve vitaminlere de yeterli şekilde erişebilmesi gerekiyordu.&nbsp;&nbsp;Not: “Yeşil Devrim” terimi ilk kez ABD uluslararası ilişkiler eski müdürü William Gaud tarafından 1968 senesinde bir konuşmasında şu şekilde kullanılmıştı: “Tarım alanındaki bu ve benzeri gelişmeler yeni bir devrimi simgeliyor. Bu, Sovyetler’in vahşi kızıl devrimi ya da İran Şahı’nın beyaz devrimi gibi bir şey değil. Ben buna yeşil devrim diyorum.”<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2021-03-01T17:23:22.779Z.jpeg"><figcaption>Kaynak: Amiran “İran Şahı ve ailesi”</figcaption></figure>Kızıl devrimin ne olduğu malum, fakat beyaz devrim terimini ilk kez duyanlar olabilir.&nbsp;Beyaz devrim, İran Şahı Muhammed Rıza Pehlevi’nin 1963 yılından itibaren yapmayı denediği bir proje. Bu devrimle, kapsamlı sosyal reformlarla birlikte toprak reformu uygulanmaya çalışılmış, kadınlara oy hakkı verilmiş ve çeşitli özgürlükler getirilmişti. Feodal olan ekonomi kapitalizme kapılarını açmış, fakat Türkiye’deki Köy Enstitüleri örneğinde olduğu gibi feodal ağalar ve din adamlarının gücünü azalttığı için geri tepmişti. Kağıt üzerinde, topraklar 700.000 küçük çiftçiye pay edilecekti, fakat başarılı olunamadı.O dönemin muhalif lideri Humeyni, bu yaşananların batı emperyalizmi olduğunu söylemiş ve kışkırtmadan ötürü tutuklanmıştı. Tutuklanma sonrası halk sokağa dökülünce ise sürgüne gönderildi.&nbsp;Şah’ın asıl amacı Japonya ile ölçüşecek bir İran yaratmaktı. Bir gecede bu nedenle petrole %14 zam yapınca, ABD başta olmak üzere birden fazla batı ülkesini petrolsüz bırakmıştı. Zam sayesinde İran’da o dönem yapay bir zenginlik yaşandı, ancak Şah buradan gelen parayı direkt reform programlarına aktarıp, yüksek harcamalara devam edince enflasyon yükseldi. Alt sınıfın fakirleşmesi ve orta sınıfın lüks harcama yapamaz hâle gelmesi derken, beyaz devrim sona erdi.&nbsp;Beyaz denmesinin ardında yatan neden, kansız gerçekleşmesiydi Şah’a göre. Ancak bu yalnızca kağıt üzerindeydi.&nbsp;<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2021-03-01T17:21:54.320Z.png"><figcaption>Kaynak: Iowa State University</figcaption></figure>Yeşil Devrim’e döneceksek, 1950’lerdeki tarımın roket hızda yükselişini hangi tarım uzmanına sorsanız, “Eh, çiftçiler artık daha iyi türleri kullanırken, bir yandan da eskisinden daha fazla gübre kullanmaya başladı. Bu nedenle de verim arttı.” der.&nbsp;Temel düzeyde bakıldığında, cevap doğru olabilir. Daha fazla gübre, pestisit ve hibrit tohumlar, daha büyük hasatlar elde etmeyi mümkün kıldı. Ancak bunun yanında birkaç soruyu daha sormak gerek:&nbsp;Çiftçiler bu yeni daha iyi bitki çeşitlerini nasıl elde etti? Neden gübre kullanımı artı? Üretim pratikleri ne zaman değişmeye başladı?Bu soruların cevabı tarım-bilim çalışmalarında yatıyor. Çünkü bilim insanları sayesinde oldu tüm bunlar. Ama bunu dile getirince yeni sorularla karşılaşıyoruz:Bilim insanları bu yüksek verim yöntemlerini nasıl keşfetti? Araştırmaları nasıl yaptılar? Finansörleri kimdi?Sorular belki kulağa basit gelebilir, ancak tarımı ele almak kolay değil çünkü birden fazla değişkeni olan, birden fazla kurumun ve kişinin söz hakkı doğduğu bir alan. John Perkins’e göre bu durum bir paradoks yaratırken, bir yandan da ironik:-Tarım, bir zamanlar insanoğlunun büyük bir bölümünün geçim, yaşam kaynağı idi ve yaşadığı bölge buna göre seçilirdi. Şimdi ise birçok ülke nüfusunun %5’ini bile geçmez, hatta bizde %1’in altında.&nbsp;-Tarım hasadı, çoğu insanın hayatta kalmak için bel bağladığı şey, fakat çok ama çok az insan gıda sisteminin ve tarımın nasıl çalıştığı hakkında fikir sahibi.-Tarım aslında canlı, yeşil bir doğayı temsil eder, pastoral bir tablo gibi. Fakat günümüz gerçeğine baktığımızda bir yıkımı temsil ediyor. Günümüz tarımı ve politikaları, doğayı ve ekosistemi yok etmekte.-Kanunlarda, hatta halk mitlerinde tarım, bir halkın veyahut rejimin bel kemiği olarak yansır. Çiftçiler de en onurlu kişilerdir. “Köylü, milletin efendisidir.” Ancak günlük hayatta “Köylü” kelimesi bir aşağılama aracı.-Tarıma günümüzde yalnızca bir iş kolu olarak bakılır, oysa hayatımızda her an var olduğunu insanoğlu unutmuştur. (Michael Pollan, Arzunun Botaniği kısmında bu konu hakkında tarım yerine doğa kelimesini kullanıyor.)-Tarımın nadiren ulusal güvenlik konusu olduğu tartışılır, düşünülür. Oysa gerçekte ulusal bağımsızlığın birinci şartı tarımsal üretimdir, sanayiden önce gelir. Covid-19 dönemi zaten bunu gördük.<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2021-03-01T17:25:34.046Z.jpeg"><figcaption>Görsel: Toutvert</figcaption></figure>&nbsp;İşte bu sonsuz gibi görünen çelişkiler, konunun karmaşıklığını açıklıyor. Yine de konuyu daha iyi ele almak mümkün:1-Doğru bitki çeşidini seçmek2-Uygun biçimde hazırlanmış toprak ve tohum3-Su ve topraktaki besinleri doğru zamanda vermek4-Bitkileri zararlı canlılara ve hastalıklara karşı korumak5-Hasat ve depolama6-Ürünü işlemeBunlar baz alınarak yola çıkılan tarım, yine doğal kaynakların doğru kullanımına dayanıyor. Yani basitçe güneş ışığı, toprak, bitki, su ve iklim.&nbsp;Daha genel bir ifadeyle, teknolojinin doğal kaynaklar/çevre ile insan ihtiyaç ve istekleri arasındaki köprü olduğu söylenebilir. Şayet bu aradaki köprü hiç olmasaydı, insanoğlu hâlen göçebe veya yarı göçebe hayatını idame ettirirdi.&nbsp;Teknoloji olarak bahsedilen köprü tarım olarak düşünüldüğünde, işin içinden çıkmak daha kolay, zira bu şekilde politik ve ekolojik perspektiflerden bakabilme şansı doğuyor.&nbsp;Perkins bu konuda şunu dile getiriyor: “Tarım arazisinin üretkenliği hem ekolojik hem de ekonomik bir süreçtir. ‘Üretkenlik’ ise burada iki ayrı kola ayrılıyor. İlki, biyolojik üretkenlik. Yani belirli bir zaman çerçevesinde, belirli bir alanda üretilen, gramaj ve kalori cinsinden ölçülen biyokütle. İkincisi ise ekonomik verimlilik, yani belirli bir zaman çerçevesinde, belirli bir alanda üretilmiş olan biyokütlenin parasal değeri ve getirisi. Ekonomik çıktı ise, hasadın dağıtımını kontrol etme gücüyle bağlantılıdır. Bu nedenle tarımsal kaynakların geliştirilmesi (su ve toprak), doğası gereği hem ekolojik hem de politik bir ekonomik süreçtir.”Politik ekoloji de, bahsedilen soruları birbirine bağlamak için bir entegrasyon arar, onun peşinden gider.&nbsp;&nbsp;Politik Ekolojiyi TanımlamakEkoloji, organizmaların dünya yüzeyindeki dağılımını ve bolluğunu anlamaya çalışan bir disiplin. Belli türden organizmaların bazı yerlerde bol, bazı yerlerde kıt olduğuna dair gözlemler için açıklamalar arar.&nbsp;Ekosistemdeki her türün, genellikle zaman içinde yukarı ve aşağı dalgalanan bir nüfusu var. Ekolojistler, nüfus büyüklüğünü ve zaman içindeki değişim oranını neyin belirlediğini anlamaya çalışır. Çoğu tür için, ekolojistler, taşıma kapasitesi veya belirli bir alanda, belirsiz bir süre için desteklenebilecek maksimum sayıda bireyle de ilgilenir. Taşıma kapasitesi tahminleri, özellikle insanlar için yüksek ilgi gören türler için ekolojik araştırmanın önemli bir bileşeni. Bu terimlerle tarım, insanların yeryüzünün insanlar için taşıma kapasitesini artırma şekli. Tarım, insanların avlanma ve toplama yoluyla elde edebileceklerinden daha fazla miktarda güneş enerjisi yakalamalarına ve bu da daha büyük bir insan nüfusuna izin verir.&nbsp;Ancak günümüz dünyasında ekoloji, insan yaşamının boyutları için rehberlik etmede yetersiz kalıyor. Zamanla insanlar, biyolojik üretkenliğin ve zenginliğin üretimini ve dağıtımını yöneten ayrı kurumlar geliştirdiler. Böylece dilimiz, bizi servetin üretimini ve dağıtımını, otoritenin yaratılması ve uygulanmasından ayrı olarak görmemize yol açan bir mitoloji edindi.&nbsp;<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2021-03-01T17:30:25.543Z.jpeg"><figcaption>Kaynak: Newstarget</figcaption></figure>Politik-ekoloji ise, ekoloji ve politik ekonominin kaygılarını bir araya getiriyor. Ana misyonu, insanların ekosistemleri nasıl değiştirdiğini ve ekosistem üretkenliğini zenginliğin üretimi ve dağıtımı ve iktidarın kullanılmasıyla nasıl iç içe geçtiğini tarihsel olarak anlamak. Ekosistem kavramını özümsüyor ve birincil üretimin veya fotosentezin tek pratik kaynağı olduğunu vurguluyor. İnsanlar, biyosferdeki (küresel ekosistem) birincil üretim miktarına kesinlikle bağlı, çünkü bu, gıda arzının yegâne temeli. Bu nedenle tarım, politik ekolojinin temel endişelerinden biri. Çünkü tarım, insanların ekosistemlerin birincil üretkenliğini hayatta kalmak için gıdaya kanalize ettiği gibi, toplumların merkezindeki zenginlik ve güce kanalize ettiği en önemli teknoloji.&nbsp;&nbsp;

Tarım, insanların avlanma ve toplama yoluyla elde edebileceklerinden daha fazla miktarda güneş enerjisi yakalamalarına ve bu da daha büyük bir insan nüfusuna izin verir. 

Gücün Kanalize Edilmesine Farklı Bir Bakış: Politik Ekoloji

• Dünyanın en eski yerleşim merkezlerinden biri olan Hasankeyf'te, Ilısu Barajı yapımı ile yaşanan ekolojik ve kültürel tahribatın göründüğü fotoğraflar <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.cumhuriyet.com.tr/galeri/hasankeyfin-yeni-hali-yurekleri-dagladi-1749917">paylaşıldı.</a> Yerleşimin 12 bin yıl öncesine dayandığı şehrin sular altında kalacak noktaya gelmesi tepkilere yol açtı.<ul><li>Neler oldu? The New York Times gazetesi "Refah için tarihî bir hazineyi batırmak" başlığı ile Hasankeyf'i manşetine taşıdı. "Bugün vadi sular altında ve 70 bin kişi yerinden oldu." ifadelerine yer verdi.</li></ul><figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2020-07-09T14:14:47.370Z.jpeg" alt="hasankeyf"><figcaption>Fotoğraf: Mauricio Lima, The New York Times &nbsp;</figcaption></figure><ul><li>Ilısu Barajı ve Hidroelektrik Santrali Projesi: Planları 1950'lerde konuşulmaya başlan proje, 1980'lerde Güneydoğu Anadolu Projesi'nin&nbsp;(GAP) parçası oldu ve 2006 yılında temelleri atıldı. Yetkililer, projenin bölgenin kalkınmasına katkı sağlayacağını <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://t24.com.tr/haber/cumhurbaskani-erdogan-ilisu-baraji-nin-ilk-turbin-acilisinda-konusuyor,879475">söylemişti.</a> &nbsp;</li><li>Sivil toplum kuruluşları inşaata son vermek için büyük bir çaba harcadı. Yaşatma Girişimleri ve Ekoloji Hareketleri&nbsp;Türkiye’de ve yurt dışında eylemler düzenlemişti. Hasankeyf’i Yaşatma Girişimi’nin de aralarında olduğu uluslararası yedi sivil toplum örgütü de UNESCO Dünya Kültürel Miras Komitesi’ne açık bir mektup <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="http://bianet.org/bianet/cevre/221941-hasankeyf-te-kazi-ve-koruma-calismalari-devam-etmeli">göndermişti.</a> &nbsp;</li><li>Baraj inşaatı ile binlerce insan evlerini de terk etmek zorunda kaldı. Hak sahibi olmayanlar da oldu. Bölgede yeni yerleşim yerlerinin inşaatı devam ediyor.</li></ul>

Ekoloji ile ilgili hikayeler