<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Tanışalım</h2>Resim üzerine çalışıyorum. Eğer resim yapmasaydım marangoz olmak isterdim.Problem çözmek ve boyaları karıştırarak yeni tonlar yaratmak konusunda iyi olduğumu düşünüyorum.&nbsp;Biriyle yeni tanıştığımda kendimle ilgili paylaşmak istediğim ilk konu üretimlerim ve yakın gelecekteki planlarım oluyor.Mardin’de yaşıyorum, kalbimde de Mardinli hissediyorum.Yaşadığım mahallede tasarım ve resim benden sorulur.&nbsp;Mahalle kavramını enerji paylaşıyla özdeşleştiriyorum. Bir mahallede canlılık ve insan sirkülasyonu varsa kendimi oraya ait hissediyorum."Aidiyet" benim için konfor alanı anlamına geliyor. "Yabancı" keşfetmek, "aşina" ise araştırmak demek.Sadece Mardinliler bilir: Bienale “binali” denir.Mardin’de bahar kırlangıç demektir. Bu yıl kırlangıçlarla beraber sergiler de demek.6. Mardin Bienali beni kendimi uzaktan izlemek üzerine düşündürüyor.

Soli

Mardin'in kadim topraklarından ve renklerin dilinden konuşan sanatçı, bu yıl Mardin Bienali'nde kırlangıçlarla zihnimize kazınıyor. 

Bawer Doğanay

<a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/bawerdoganay/?hl=en" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Bawer Doğanay</a>, resimlerinde canlı renkler ve dikkat çekici kompozisyonlarla izleyicilerinin işlerini tanıdığı bir sanatçı. Eserlerindeki renklerin zenginliği, yoğun bir veri toplama ve işleme sürecinin ürünü olarak ortaya çıkıyor. Mardinli sanatçı, Mardin’den izler taşıyan tarihî yapıları, taş süslemeleri ve motifleri gerçek ile fantastik unsurları harmanlıyor. Sanatçının işleri, ilk bakışta neşeli ve renkli bir dünya sunuyor gibi görünse de daha derin bir inceleme onların aslında oldukça ekspresif, hırçın ve içsel bir anlatıma sahip olduğunu ortaya koyuyor. 6. Mardin Bienali’nde bu sefer eserlerinde ilk kez çocukken bağ kurduğu kırlangıçları konu ediniyor. Bawer, Mardin'le ilişkisini, ilham kaynaklarını ve üretim sürecini anlatıyor.Elif Bayram: Mardin senin için neresidir; fiziksel, coğrafi ve duyumsal sınırları nerede başlar?Bawer Doğanay: Mardin’in sınırları benim için masallarla başlıyor. Burada Güzel Sanatlar Fakültesi Resim bölümünde okudum ve Şahmaran masalı benim için bir başlangıç oldu. Murathan Mungan’ın hayatından kesitleri ve Mardin’de yaşadığı dönemleri anlattığı kitaplarıyla ve Yaşar Kemal’in betimlemeleriyle beslendim.EB: Bawer’in Mardin’le nasıl bir ilişkisi var?BD: Bawer’in Mezopotamya Ovası ve gökyüzüyle bir ilişkisi var. Burada mevsimsel döngüleri, gece ve gündüzün farkını ve bunun gökyüzü ve ovayla ilişkisini, değişimleri ve farklılıklarını gözlemliyorum. Bunlar beni besleyen görseller.EB: Mardin, sanat pratiğinde kendini nasıl gösteriyor? Resimlerinde kullandığın motifler, tarihi yapılar ve doğa manzaraları gibi somut araçların ve kurmacalarındaki nüanslar üzerinden senin Mardin’ini nasıl okuyabiliriz?BD: Kullandığım motifler, tarihî yapılar tamamen benim burada, Mardin’de maruz kaldığım unsurlar. Yaşadığım yer eski bir ev, yürüdüğüm yollar, sokaklar, taş motifler… Her gün gördüğüm unsurlar bunlar ve resimlerimde çok etkili oluyor çünkü ben aynı zamanda gündelik olanı inceliyorum.EB: Yüksek lisans tezine ithafen, Türkiye’de sanatçı aktivizminin etki alanını nasıl değerlendiriyorsun?BD: Yüksek lisans tezimin çıkış noktası Mardin, Nusaybin, Sur ve Cizre’deki hendek olayları ve bu toplumsal olaylara sanatçıların tepkileriydi. Bunların üzerinden yola çıktım ve daha evrensel bir dile dönüştü. Toplumsal olaylara sanatçıların tepkilerini ve katkılarını araştırdığım bir tez haline geldi.Türkiye’de etkili bir sanatçı aktivizmi var. Bunu daha önceki yıllarda Gezi olaylarında ve birkaç şehir direnişinde görebiliyoruz. Bu anlamda etkili bir sanatçı aktivizminin mevcut olduğunu söyleyebiliriz ama ağır baskılara maruz kalınıyor.EB: Mardin Bienali’nin bu yılki teması “Daha Uzaklara” sana ne anlatıyor? Bu kapsamda “daha uzaklara” bakma niyeti, hatta bienalin kendisi bir direniş sayılabilir mi?BD: “Daha Uzaklara” bana Mezopotamya Ovası’nın görüntüsünü çağrıştırıyor. Cümle olarak da politik bir cümle gibi görünüyor bana ve aktivist tavrın etkisini hissettiriyor. Mezopotamya Ovası’ndan daha uzaklara bakmak, Ortadoğu’ya, oradaki kaosa bakmak gibi hissettiriyor.EB: 6. Mardin Bienali kurumsal destekçilerinden Beylerbeyi için gökyüzünün dansçıları kırlangıç motifleri çalıştın. Mardin’de kırlangıçlarla nasıl bir ilişkin var, bu yaratım sürecine nasıl yansıdı?BD: Kırlangıçlarla tanışıklığım eskiye, küçüklüğüme dayanıyor. Daha önce de bu motifi çalışıyordum, resimlerimde yer veriyordum. Markayla bir araya gelirken de atölyemde kırlangıç motiflerinin yer aldığı çalışmalarım üzerinde yoğunlaştık ve bir önceki bienalde kırlangıçlarla yaşadığım anları da anlattım. Kırlangıcın çok uzaklara gidebilmesi, hızı, devinimi ve yarattığı enerjiyle bir yaratım sürecimiz oldu.EB: Çocukluğunda ya da yakın geçmişte hafızana kazınmış, süreç içinde anımsadığın bir kırlangıç hikayesi var mı?BD: Kırlangıçlar mart ayında Mardin’e gelmeye başlarlar ve yaz sonuna doğru giderler. Çocukluğumda evlerin içine kırlangıçlar doluşurdu, yuva yaparlardı ve her sene onların gelmesini beklerdik. Bizim için ulaşılması çok zor bir canlıydı; hem çok hızlı hem çok çevik ama aynı zamanda da evin içindelerdi. Bu tezat bir taraftan çok keyifli ve kutsal bir yerdeydi. Asla yuvalarına dokunulmaz ve bozulmazdı.Kırlangıçlarla ilgili en önemli anım bir önceki Mardin Bienali’ndeki karşılaşmamdı. Sergim için 20-30 yıldır girilmemiş bir mekana girdim. Camı, penceresi açık bir yerdi. İçeriyi temizlemeye başladığımda kırlangıçların buraya yuva yaptığını gördüm. Ben sergiyi kurarken onlar da sergi mekanında hızla, devinimle dönmeye başlıyorlardı. Orada bana çok güzel bir enerji yüklediler. Sergi başladıktan sonra yavruları oldu, çoğaldılar ve bir arada bir sergi süreci geçirdik beraberce.EB: Bu defa kırlangıçlar senin için nasıl bir temsiliyet içinde?BD: Bu defa kırlangıçları gökyüzünde izleme üzerine düşündüm. Mardin’de bütün evler sonsuz gökyüzü ve ovaya bakar. Bu yıl için kırlangıçları bu sonsuz gökyüzü ve ova birlikteliğinde gözlemleme şansı buldum. Geçen yıl sergi mekanında yaşadığım o süreç de çok etkili oldu. Bu defa kırlangıçların gelişini kutlamak ve izlemekle geçiriyorum zamanımı.

Kırlangıçlar, tezatlar, ova ve gökyüzü arasındaki her şey üzerine.

Bawer Doğanay’la Mezopotamya Ovası’ndan daha uzaklara bakmak

<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Tanışalım</h2>Yakın çevremde "uçurtmacı" olarak anılırım, uçurtma sanatçısıyım.Aslında uçurtma hobimdi, sonradan işe dönüştürdüm. Eğer bunu yapmasaydım web tasarımı yapardım çünkü esasen mesleğim bu.Biriyle yeni tanıştığımda kendimle ilgili paylaşmak istediğim konu yaptığım iş oluyor. Oldukça ilginç sayılır.&nbsp;Mardin’de Şar Mahallesi’nde yaşıyorum. Kalbimde her daim Mardinli hissediyorum.Yaşadığım mahallede tabii ki gökyüzü benden sorulur.Mahalle kavramı bana göre komşuluk ilişkileri ve güven anlamına geliyor. Bir mahallede göçüp gitmeyen insanlar olursa kendimi oraya ait hissediyorum."Aidiyet" özgürlük demek. "Yabancı" yenilik ve öğrenmek, "aşina" ise güven demek.Böyle bakınca uzak Mardin’dir, yakın gökyüzüdür.Sadece Mardinliler bilir: Mardin’in kendine has, yazıya geçmemiş bir Arapça diyalekti vardır.6. Mardin Bienali beni yeni ilişkiler kurmanın, yeni sanatçıları ve eserleri tanımanın mutluluğu üzerine düşündürüyor.

Kısaca uçurtmacı, uzunca uçurtma sanatçısı. Mardin’de ve ötesinde uçurtma geleneğin önemli temsilcilerinden biri.

Zahit Mungan

Mardin'in göklerinde kırlangıç formunda uçurtmalar çırpınıyor, rüzgarda özgürce süzülüyor... Bu uçurtmaların arkasındaki isim <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/zahit.mungan/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Zahit Mungan</a>. Çocukluğundan beri uçurtmalara olan hayranlığıyla, uçurtma uçurmanın ötesine geçerek onları tasarlayan, üreten ve bu tutkusunu dünyayla paylaşan bir sanatçı. 6. Mardin Bienali'nde buluştuğumuz Zahit'ten uçurtma yapımına dair tutkusunu ve deneyimlerini dinliyor, zihnimizde Mardin semalarına uzanan yeni bir pencere açıyoruz.&nbsp;Elif Bayram: Mardin’de göğe ve Mardin’e gökyüzünden bakan biri olarak Mardin’i hiç bilmeyen birine nasıl anlatırsın, nicedir Mardin?Zahit Mungan: Özellikle baharın gelmesiyle Mardin’de zamanımızı avlularda ve damlarda geçirmeye başlarız. Tüm aktivitelerimizi buralarda yaparız. Mardin’in göğünde ise taklacı güvercinler eksik olmaz. Yine baharın gelmesiyle her yaştan insan uçurtma uçurur, bu geleneklerden biridir. Gündoğumu ve günbatımı saatlerinde, akşamüstlerinde kırlangıçlar uçmaya başlar. Kartallar ve şahinler de zaman zaman görülür. Mevsim geçişlerinde turnaları da göç ederken görebilirsiniz.EB: Mardin’le nasıl bir ilişkiniz var? Yıllar içinde edindiğin meslekle ve sanatınla bu ilişki nasıl dönüştü?ZM: Eski Mardin’de büyüdüm. Eski Mardin, tarihî bir yerleşim içinde, birçok kültürle ve inançla bir arada yaşadığımız bir yer. Uçurtma uçurmak için de çok elverişli. Kıyaslama yapacak olursan örneğin Gökçeada’da, Datça’da rüzgar çok şiddetlidir ya da Kapadokya’da, Urfa’da ise rüzgar azdır. Rüzgarın az olması da çok olması da uçurtma uçurmayı engeller. Mardin için bir gelenek olan uçurtma, benim için tutkuyla yaptığım bir hobiyken, festivaller, etkinlikler ve atölyelerle yıllar içinde bir mesleğe dönüştü. Doğup büyüdüğüm evi atölyeye çevirdim. Uçurtma serüvenim ve Mardin’le ilişkim böylece birbirini besleyen bir şeye dönüştü.EB: Uçurtmalarla çalışmaya başladığında Mardin’e dair daha önce bilmediğin neler öğrendin?ZM: Mardin rüzgarına hakim olmayı öğrendim. Örneğin kuzeyden rüzgar geldiği zaman uçurtmanın uçmadığını öğrendim. Böylece rüzgarın yönüne, güneyden mi kuzeyden mi estiğine, şiddetine hakim olmayı da kavradım.&nbsp;EB: Biraz daha geri saralım. Uçurtmaya ilginin çocuk yaşlarda başladığını söylemiştin. O zamanlar uçurtmalar senin için neyi temsil ediyordu, gökyüzünde gördüğün ilk uçurtmayı hatırlıyor musun?ZM: Beş yaşındayken avluda gökyüzündeki uçurtmaları seyrettiğimi hatırlıyorum. Tabii o zaman uçurtmaya ulaşamıyordum. Herkesin yaptığı gibi poşete ip bağlayarak, ilk uçurtma deneylerimi yapıyordum. Uçurtma bu anlamda benim için özgürlüğü temsil ediyor.EB: Uçurtmaları tasarlama sürecinde doğaçlama mı davranıyorsun, bir sonraki uçurtma tasarımına nasıl karar veriyor ve başlıyorsun?ZM: Bir uçurtma yapmaya başladığımda onun hayalini kurmuş oluyorum, bu hayali belki üç yıl önce belki de bir ay önce kurmuş olabilirim. Yapım aşamasına geçtiğimde de büyük bir heyecan, büyük bir sabırsızlık hissediyorum. Bitirdiğim zaman hemen demek istiyorum çünkü hayal ettiğim, büyük emek verdiğim uçurtmanın özellikle ilk havalanışı beni çok mutlu ediyor. Sonra başka bir uçurtma için heyecanlanmaya devam ediyorum.EB: Uçurtma yaparken hangi malzemeler kullanılıyor? Mardin’de özel olarak tercih edilen bir malzeme var mı?ZM: Uçurtma sayesinde birçok yurtiçi, yurtdışı festivale davet edildim ve birçok ülkeye gittim. Coğrafyanın yapısına göre nelerin değiştiğini gördüm. Örneğin Uzakdoğu’da bambu çok yaygın, dolayısıyla uçurtmalar çoğunlukla bambudan yapılır. Avrupa’ya gittiğinizde daha gelişmiş, fiberglas, fiberkarbon gibi malzemeler kullanıldığını görürsünüz. Mardin’de ise kavak vardır. Özellikle Savur ilçesinde büyük bir kavak üretimi yapılır, hatta ihraç edilir. Bu malzeme bol ve ulaşılabilir olduğu için uçurtmada da bu kullanılıyor.EB: Mardin’de nasıl bir uçurtma geleneği var? Yıllar içinde nasıl bir değişim gözlemledin?ZM: Eskiden Mardin’de uçurtmacılık daha yaygındı. Hiç unutmuyorum, 2002 yılında aynı anda 120 tane uçurtma saymıştım gökyüzünde. Bir festival organize edilse bu kadar göremezsiniz. Bugünlerde Eski Mardin bölgesi turizm sebebiyle değişti, her yer otele ve kafeye dönüştü. Bu da insanların yeni yerleşim yerlerine göç etmesiyle sonuçlandı. Turizmin faydası olduğu gibi zararı da oldu bu anlamda. İnsanlar buradan göç edince, çocuk nüfusu da azalıyor. Çocuk nüfusu azalınca uçurtma uçuranların sayısı da azalıyor. Eski Mardin’de artık uçurtma uçuran çok fazla kimse kalmadı. Yeni yerleşim alanında da dört duvarın arasında büyüyen çocukların uçurtma uçurma imkanı olamıyor.EB: Bu kültürü korumak için başlattığın Mardin Uluslararası Uçurtma Festivali’nin hikayesinden bahseder misin? Mardin’e ve uçurtma kültürüne nasıl katkı sağladı?ZM: 2006 yılında birkaç arkadaşımla uçurtma etkinlikleri düzenledik. 2009’da bu etkinlikler ilk Ulusal Uçurtma Festivali’ne dönüştü. Daha sonra Mardin Müzesi, valilik ve belediyeyle birlikte 2016’da ilk Uluslararası Uçurtma Festivali’ni yaptık. Bu festival üç yıl boyunca devam etti fakat araya pandemi girdikten sonra tekrar başlayamadık. Umarım bu festivali şehre geri kazandırabiliriz. Festivalle bir geleneği tekrar gündeme getiriyoruz. Çocuklar kendi uçurtmalarını yapıyor, damlara çıkıp uçurtma uçuruyorlar. Turizmi de olumlu anlamda etkiliyor, şehrin kalkınmasına katkı sağlıyor.EB: İşi gökle ve göğe bakmak olan biri olarak Mardin semalarındaki kuşlara dair bunca zamandır neler gözlemledin? Özellikle bahar ve yaz aylarında göğün ikindi vakti dansçıları kırlangıçlara dair hikayelerin var mı?ZM: Sanırım sekiz yaşındaydım. Bir uçurtma yapmıştım, malzeme olarak ne kullandığımdan tam olarak emin değilim aslında. Burada yorgan ipi olarak bildiğimiz bir iple uçurtmamı uçurmuştum. Kırlangıçlar sürekli uçurtmamın ipinin etrafında uçuyorlardı, o ipten çok hoşlanıyorlardı. İpin kokusundan mı yoksa başka bir özelliğinden mi bilmiyorum. Sonunda kırlangıçlardan biri uçurtmamın ipine takıldı. Uçurtmayı indirdim ama kırlangıcı iplerden kurtaramadım. Bir kırlangıç gördüğümde aklıma bu gelir. Hâlâ da kanatlı hayvanlara dokunamam.EB: 6. Mardin Bienali’nin temasıyla bağlantılı olarak Beylerbeyi işbirliğinde kırlangıç formunda uçurtmalar tasarladın. Evi gök olan bir canlıyı gökyüzünde farklı bir formda hayal etme ve tasarlama sürecinden bahseder misin?ZM: Öncelikle kırlangıçların yapısını inceledim. Tabii yıllardır edindiğim tecrübe ve birikimle uçurma için tasarladığım belli formlar var. Bilgisayar ortamında tüm bu girdilerle çalıştım ve çizimleri yaptım. Bunları ölçeklendirdim ama sonuçta bilgisayarda yapılan çizimin uçup uçmayacağını denemeden bilmek zor. Önce daha küçük boyutta çalıştım ama ebat küçük olduğu için rüzgar alma sorunu oldu. Uçurtmalar küçüldükçe dengeli uçmakta zorlanır. Daha sonra ebatı biraz büyüttüm ve tekrar denedim ancak bu sefer de denge problemi yaşadım, denge ipi için çözümler yarattım ve üçüncü deneme için varolan ölçüleri yakaladım. Bu ölçüde karar kıldıktan sonra önce yedi tane yaptım ve denedim. Daha sonra aşama aşama denemeler yaparak sayıyı 20’ye çıkardım.Her yaptığım uçurtmayı, az rüzgar, orta şiddetli rüzgar ve şiddetli rüzgarda ayrı ayrı teste tâbi tutuyorum. Uçurtmanın hangi rüzgar aralığında uçtuğunu bilmem gerekiyor. 20 tane yaptıktan sonra Almanya’dan getirdiğim, balıkçıların da kullandığı özel bir mekanizma olan fırdöndüleri denemeye başladım. Bunlar yaklaşık olarak 60 kilogram kaldırma gücündeydi ama rüzgarın gücüne dayanamadılar. Bu yüzden araştırmalarım sonucu 100 kilogramlık fırdöndüler getirdim ve sonuca ulaştım. &nbsp;EB: Uçurtmalarını gökyüzünde görmeden önce daha uzakları düşleyelim. 6. Mardin Bienali’nin incelediği tema “Daha Uzaklara”, bir uçurtma sanatçısı olarak senin zihninde hangi soruları uyandırıyor?ZM: Mezopotamya’nın engin denizlerine benzer hayallerimiz, birbirlerine bu kadar uzak inançların, birbirlerine bu kadar yakın yaşamış insanların uzakları Mardin’e yakın etmesi bu coğrafyanın büyüleyici olmasıyla mı alakalıdır?

Mardin'in sokaklarından gökyüzüne ve daha uzaklara uzanıyoruz. Zahit Mungan ile ayaküstü sohbetteyiz.

Zahit Mungan’la uçurtmanın peşinde

2022'de konserler geri döndü! Aposto'da da müzik yayınlarımızda konser sayıları en çok okunan sayılardan oldu. Edebiyat dünyasında hem edebiyat tarihinden klasikleri okuduk, hem çağdaş edebiyatı takip ettik.Sinema ve televizyona baktığımızda ilk gördüğümüz Disney+. 2022'de Disney+'ın Türkiye pazarına girdiğini eğer bu yıl içinde İstanbul'da metroya bindiyseniz unutmanız mümkün değil. Çilingir Sofrası ve Everything Everywhere All at Once gibi filmlerle duygu roller coaster'larına bindik, Erşan Kuneri gibi yapımları masaya yatırdık.Filmler, televizyonlar, kitaplar, çizgi roman ve webtoonlar sayesinde kurgu kahramanlar bu yıl da yanımızda oldu.&nbsp;İşte kültür-sanat yayınlarımızın en çok okunan sayıları.<img src="https://images.aposto.com/2022/11/1/1672063323577.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.79" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Argonotlar <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/i/10-adimda-5-mardin-bienali" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">10 adımda 5. Mardin Bienali</a>

Aposto P.S.

“Çimenin Vaadi” başlığını taşıyan 5. <a fr-original-style="" href="https://mardinbienali.org/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Mardin Bienali,</a> Adwait Singh küratörlüğünde 20 Mayıs’ta başladı ve 21 ülkeden sanatçıların katılımıyla 20 Haziran’a kadar sürüyor olacak. Adwait Singh, “Çimenin iyileştirici olduğuna inandığım o anarşikliği, kendini her seferinde yeniden üreten o yılmazlığı, bana, bize, yeryüzünün yaralarının yeşil bir örtüyle sarılma ihtimalini düşündürecek.” diyor.<img src="https://images.aposto.com/2022/5/4/1654198157825.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.50" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><a fr-original-style="" href="http://@mardinbiennial" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Bienal</a>, Mardin’in benzersiz tarihsel mimarisi ve Mardin halkının gündelik hayatıyla kaynaşan mekânlarında gerçekleşiyor. Sanat yoluyla Mardin coğrafyasını sanatçılar, akademisyenler, öğrenciler ve farklı kültür topluluklarıyla hareketlendirmek, yeni paylaşım ortamları yaratmak amaçlanıyor.Yuvam Dünya Derneği olarak biz de 10 Haziran’da 5. Uluslararası Mardin Bienali’ndeyiz! Detayları sosyal medyamızda paylaşıyor olacağız.

Dünyahali

Çimenin Vaadi

Mardin Bienali 

Mardin, büyülü şehir… Ancak bahar alerjisi olanlar için pek de değil. Bazıları için şehrin merkezinden daha büyük olan Kızıltepe ilçesi, kimileri için de son beş yılda gittikçe Instagramcılar için fona dönüşen “eski Mardin”. Güncel sanat meraklıları içinse ilki 2010 yılında düzenenlenen ve bu yıl 5. edisyonu gerçekleştirilen Mardin Bienali. Bu yıl 20 Mayıs-20 Haziran tarihleri arasında gerçekleşecek bienalin teması ise Çimenin Vaadi. Bienal’i ziyaret etmek için 20-21 Mayıs tarihlerinde Mardin’deydik. Gezdik, gördük, konuştuk, tartıştık, telkari fetişizmini bir kenara bıraktık, yedik, içtik ve 10 adımda Mardin Bienali’ni karşınıza getirdik.&nbsp;Seçil Epik - Kültigin Kağan Akbulut<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">1. Nerede?</h2>Mardin Bienali “eski Mardin” diye de anılan şehrin merkezinde yer alıyor. Akşam vakti bir damın tepesine çıkıp da ovaya doğru baktığınızda bolca aydınlık bir yer göreceksiniz, o taraf şehrin merkezinden daha büyük olan Kızıltepe. Aynı damın tam karşısında ise pek ışık göremeyeceğiniz Suriye sınırı. Mardin Artuklu Üniversitesi Mimarlık Fakültesi ile Turizm bölümünün Uygulama Oteli (eski PTT binası) de bu bölgede yer alıyor. Adım atar atmaz göreceğiniz üzere “eski Mardin” artık son derece turistik bir bölge konumunda.Mardin Bienali de Alman Karargahı, Develi Han, Uluslararası Tasarım Vakfı Galerisi, Tasarım Vakfı Meydan Galeri başta olmak üzere Cumbalı Konak, Marangozlar Kahvesi, Topraktan Tabağa Kolektifi ve ArkeoArt gibi mekânlara yayılıyor. Hepsi birbirine yürüyerek en fazla 20 dakika uzaklıkta, ancak birilerine sorsanız çok uzak derler. Dizlerine güvenmeyenler için bitmeyen merdivenleriyle zorlu bir bölge, ancak eski Mardin’in ara sokaklarında dolaşmak, hatta bazen kaybolmak her şeye değer.<img src="https://images.aposto.com/2022/4/1/1653917698886.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.34" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">2. Kim düzenliyor?</h2><a fr-original-style="" href="https://mardinbienali.org/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Mardin Bienali</a> en başından bu yana Mardin Sinema Derneği ev sahipliğinde, Döne Otyam ve Hakan Irmak tarafından düzenleniyor. İlk iki bienalde kamu desteği de yer alırken artık bağımsız ilerlemeyi tercih etmişler. İkilinin dışında da çoğunlukla dışarıdan ve kısa zamanlı destek olan kişiler ekipte yer alıyor.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">3. Bienalin genç küratörü Adwait Singh kim?&nbsp;</h2>Mardin sokaklarına flamboyan bir hava katan küratör Adwait Singh tarih yazımı, queer epistomoloji ve ekoloji gibi başlıklarla çalışıyor. Yeni Delhili küratör henüz 30 yaşında ve gördüğümüz, konuştuğumuz kadarıyla Mardin Bienali onun ilk büyük çaplı çalışması. Öncelikle böyle genç bir küratöre işi emanet ettikleri için bienal ekibini kutlamak gerek. Adwait Singh açılış telaşı ve basın gezisi stresine rağmen Mardin’i hiç de yadırgamamış gibiydi.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">4. Alman Karargahı</h2>Alman Karargahı üçüncü edisyonundan bu yana Mardin Bienali’nin ana mekânlarından. Su, insan olmayan hayvanlar, bitkiler, mantarlar, jeolojik hareketler ve ekolojik mücadelenin dünyanın dört bir yanındaki yansımalarını mekânda görebiliyorsunuz.&nbsp;Alman Karargahı’nın terasında izleyicileri E. B. Itso’nun brandadaki dev bir fotoğrafı karşılıyor. 1980’lerde Kopenhag’daki konut hakkını öne çıkaran işgalciler Allotria isimli bir evi işgal ederler. Daha sonra işgalcileri boşaltmaya giren polisler kimseyi bulamaz, sadece onları bir pankart karşılar: “Ne zaman savaşmak istediğimize kendimiz karar veririz.”&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2022/4/1/1653917357677.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.46" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Türkiye’nin ve Mardin’in çatışmalı tarihinin özeti niteliğindeki Alman Karargahı’nın ve dolayısıyla bienalin de bu işle açılması anlamlı. Küratör Singh ve sanatçılar sergi boyunca şehrin tarihiyle, ulusal ve uluslararası tarih ve mücadeleler arasında bağ kuruyor.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">5. Develi Han</h2>Bu yıl ilk kez bienal mekânları arasında yer alan, ulaşması yokuşa ve merdivenlere alışkın olmayanlar için güç olabilecek Develi Han’da bizi, Hintli sanatçı Bhagwati Prasad’ın Kedersiz Bir Yer (2022) isimli çizimlerden oluşan yerleştirmesi karşılıyor. 15. yüzyıl Hindistan’ındaki reformist Aziz Ravidas’ın işaret ettiği hiyerarşiden ve gözetimden azade bir yerleşim hayalini Bienal’in bu alanında hissedebiliyoruz. Kathyayini Dash’ın Yunus Emre ve Hintli Kabir Saheb arasındaki hayali köprüye değindiği Birliğin Topraklarını Gezinmek (2022) isimli yerleştirmesi mesela.<img src="https://images.aposto.com/2022/4/1/1653917275118.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.50" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"> <h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">6. Çimenin ve Mardin’in vaadi</h2>Eski Mardin’de pek de görme şansımızın olmadığı çimenler bienalin kavramsal çerçevesinin odağında. Çimenin Vaadi başlıklı küratoryal metninde Singh, güvenlikli sitelerden lüks kıyamet sığınaklarına, mültecilerin geçişini engellemek için yapılan yüzey deniz duvarlarından düşman mimarilerine ve şirketleşmiş ulus devletlerin ayrımcı politikalarıa kadar kapitalist bir kuşatma altında olduğumuzdan bahsediyor. Ve bu kuşatma altında Şili’den Hong Kong’a kadar milyonların paydaşı olduğu kırılganlıklar üzerinden birleştiğini ve kazara da olsa kolektif bir prekarya yarattığını vurguluyor.&nbsp;Mardin Bienali de Tibet’ten Nepal’e, Kazakistan’dan Türkiye’ye, Hindistan’dan İsveç’e ve buraya tamamını yazmamızın zor olacağı geniş bir coğrafyadan sanatçıların bu kuşatmaya karşı vaatlerini sunuyor.&nbsp;Küratör metninin son cümlesini de buraya not edelim: “Medeniyetler beşiği olarak bilinen Levant bölgesine odaklanan 5. Mardin Bienali, dünyanın çeşitli yerlerinde kültürel üretim yapan ve bu düşsel önermenin ön saflarında yer alan kişilerin buluşmasına tanıklık edecek.”&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2022/5/3/1654085929430.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.72" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"> <h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">7. Davet edilen / Invited</h2>Bienalin bu seneki yeniliklerinden biri de Davet Edilen/Invited sergisi. Artık her bienalde sanat dünyasından kurumlar ve aktörler küratoryal metin çerçevesinde bir sergi yapmaya davet edilecek. Bu ilk Invited sergisinde Alper Aydın, Ekin Saçlıoğlu, Erkan Özgen, İrem Tok, Itamar Gov ve Jennifer Steinkamp’ın işleri yer alıyor. Invited sergisini Dabbakoğlu Evi’nde görmek mümkün. Bu sergiyi görmeye gitmişken aynı avludaki 13 Metrekare Sanat Kolektifi’nin mekanına da uğrayabilirsiniz.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">8. Bienal dışı sergiler</h2>Şehrin her yerine yayılan gümüşçülerin, Şahmeran çizimi bulabileceğiniz küçük atölyelerin aralarında bienale paralel başka sergiler de görebilirsiniz.Maalesef bienal programında paralel sergilere ait bir liste bulunmuyor. Ancak Mardinli sanatçılar Mehmet Ali Boran’ın “Dudakların benden başka hiç kimsenin toprakları değildir” ve Hüseyin Aksoy’un İki Nehrin Arasındaki Toprak sergilerini muhakkak görün. Boran’ın işlerini eski şehirde Sakıp Sabancı Müzesi’nin hemen karşısındaki binada bulabilirsiniz. Aksoy’un, Ferda Art Platform organizasyonuyla hazırlanan sergisi ise Mardin Arkeoloji ve Etnografya Müzesi Arka Binasında yer alan Tasarım Vakfı’nda.<img src="https://images.aposto.com/2022/4/1/1653917831037.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" alt="Hüseyin Aksoy" ratio="1.42" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">9. Ne yenir, ne içilir?&nbsp;</h2>Eski Mardin’e adım attığınız anda 1. Cadde’nin sağına ve soluna yayılmış kuruyemişçilerden uzatılan renkli badem şekerleri ve fırınlardan uzatılan Süryani çörekleri sizi şaşırtmasın. Hepsinin tadına bakmaktan çekinmeyin. Özellikle içi hurma ezmeli, lezzetli mi lezzetli Süryani çöreğini İstanbul pastanesi’nden henüz fırından çıkmış olarak yakalarsanız şanslısınız.Doboo Restoran ve Leyli Restoran bölgeye gidenlerin direkt alınıp götürüldüğü iki restoran. Kadıköy’deki Çiya tadını bir de yerinde alayım diyenler için birebir. Özellikle Leyli, vejateryan seçenekleri ve rakı keyfi de yapılabilmesiyle daha geniş olanaklar sunuyor. Muhteşem yemeklerinin dışında iki restoranda da İstanbul’da pek bulunamayacak sumak ve reyhan şerbetleri var. Şeker düşmanları olarak tereddütle yaklaşsak da bütün şerbetlerin şeker dengesi oldukça iyiydi. Veganlar ve vejeteryenler için pek doğru bir şehir değil tabii ki Mardin. Ancak garsonlar alternatif sunmaya alışkın. Bizim keşif yapma şansımız pek olmadı, belki bir sonraki sefere. Yemeklerden sonra da hem bir şeyler içmek, hem de dans etmek için gitmeniz gereken yer açılışa giden basının da favorisi Sinek Cafe.<img src="https://images.aposto.com/2022/4/1/1653917741213.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" alt="Sinek Cafe'nin damı" ratio="1.34" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">10. Nerede kalınır?&nbsp;</h2>Eski Mardin’de turist akınının olduğu dönemler dışında onlarca butik otel bulabilirsiniz. Hepsi dışarıdan bütün egzotik hayalleri kaşıyacak eski taş binalar içinde. Ancak “yok ben otelimde lüsk ararım” derseniz Mardin merkezde zincir oteller de var. Gördüğümüze ve duyduğumuza göre belki pandemi sonrası hazırlıksızlık, belki de genel durum, butik otellerde küçük pürüzlerle karşılaşmak mümkün, bu yüzden seçiminizi yapmadan önce iyi bir araştırma yapmanız önemli.

Argonotlar ekibi olarak gezdik, gördük, konuştuk, tartıştık, telkari fetişizmini bir kenara bıraktık, yedik, içtik ve 10 adımda Mardin Bienali’ni karşınıza getirdik.

10 adımda 5. Mardin Bienali

<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2022/4/5/1652451177288.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.50" width="550" alt="Develi Han, Mardin" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Develi Han, Mardin Fotoğraf: Mardin Bienali&nbsp;<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Geri sayım başladı: 5. Mardin Bienali <ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Nedir?&nbsp;Bienal. Mardin’i modern sanatın merkezi hâline dönüştürebilmek düşüncesiyle yola çıkan ve 12. yaşını kutlayan Mardin Bienali, bu yıl Yeni Delhi’de yaşayan bağımsız küratör, teorisyen ve yazar Adwait Singh küratörlüğünde, Çimenin Vaadi başlığıyla izleyicisiyle buluşacak.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Nerede? Alman Karargâhı, Develi Han, Uluslararası Tasarım Vakfı Galerisi, Cumbalı Konak, Tasarım Vakfı Meydan Galeri ve Marangozlar Kahvesi, Mardin&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ne zaman? 20 Mayıs - 20 Haziran&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Neden gitmeli? 21 ülkeden sanatçıların katılımıyla gerçekleşecek Bienal, gizemli bir evrensel politikaya ya da feragat kavramını içselleştiren bir sosyal-ekoloji ihtimaline doğru keşfe çıkıyor.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Not almalı:&nbsp;Mekânların tümünü haftanın her günü 10.00-17.00 saatleri arasında ziyaret edebilirsin.</li></ul>

Mardin Bienali ile ilgili hikayeler