“Güzelsin sevgilim,ama çok yakından!”Cemal SüreyaBir epigrafla başlarsam büyüsü bozulur mu bilmediğimden, alenen bir anlatıyla girip büyü sökümü yapalım bu yazıya. Platon’un Şölen’ini okuyanlar anımsayacaktır. Meclisin konularından biri aşka, amme hizmeti olarak sevgiyi tartışmaya geldiğinde mühim bir hikaye paylaşılır kitapta. Başlangıçta yeryüzünde, dört kollu, dört bacaklı, çok –yahut yok–&nbsp; cinsiyetli, yusyuvarlak ve kamburlu; biri güneşten, öteki aydan doğmuş ve birleşmiş, yekpare varlıklar yaşarmış. Bizim hatırı sayılır bir vakittir insan dediğimiz varlığın, ilk taslağı. Tek bedende yaşayan bu ikili zatlar, gün gelip de bu yaradılıştan sıkılınca, tanrılara karşı bir isyan çıkarmak için örgütlenmeye başlamışlar. Sittin senedir hikmetine, kararına karşı çıkıldı mı çileden çıkan Zeus da –ölümlünün, ölümsüzün başına ne geldiyse bunun kibrinden geldi zaten– bu varlıkları orta yerlerinden ikiye bölmüş, salmış çayıra. İşte bundandır insan, bengidöngüde hep diğer yarısını arar dururmuş.Durduysanız, bıraktığınız yerden başlayın. Ben keza bakkala giderken de yarımdır, tepemdir, yanımdır bir parçalarımı ararım. Bulduklarımdan da bir ben daha yaparım.Velhasıl bu arayış, bir şimşek mızraklı ak sakallının lanetindendir, değildir; her güzelin, her çirkinin alnının belli ki yazısı. Zira insan, diğer yarısını bulamasa kendi yarısını aramakla lanetlenmiş (midir?).Geçen hafta, Aposto’dan Deniz “Bir tiyatro yazısı yazar mısın, hem masal var hem de yepyeni bir iş, dijital medya ile iç içe” diye aradı. Hayatımda hiç tiyatro yazısı yazmadım, &nbsp;pek haddim de olmaz. O yüzden bu yazı, girişten anlayabileceğiniz gibi başka bir bağlamdan, beni çocuk hayreti ve heyecanıyla ağzım açık –bazen de karşı locada beni izleyen arkadaşın dediği gibi “büyük bir ciddiyetle hiç tebessüm edemeden” koltuğa mıhlayan bir muazzam anlatının ve emeğin, bana dokunduğu yerlerle alakalı olacak.Çirkin, yönetmenliğini Bergama Tiyatro Festivali’nde tanışma fırsatı elde ettiğim sonra da yakından takip ettiğim fiziksel tiyatro çalışmaları yapan Güray Dinçol’un yönetmenliğinde, Firuze Engin’in tarihten beslenen modern bir efsun yazarı olduğunu bir kez daha kanıtlayan, şapka çıkarılacak Nihal Yalçın ve Onur Berk Arslanoğlu performanslarıyla olayı bambaşka bir boyuta taşıyan, hakikaten tarifi zor bir oyun; bir zamanlararası anlatı. Sohbetlerinden her daim keyif aldığım, bugüne ait zeitgeist mizaçlı ve marj dışına çıkan sanat öncülü işlerde sıkça karşımıza çıkan Yağmur Dolkun yapımcı koltuğunda; xtopia’dan Lalin Akalan ve Amir Ahmadoghlu oyunun sanat direktörleri. *Bütün ekip kostümünden ışığına, rejisinden koreografisine ve görsel sanatçılarına başımız üstünde ve kocaman alkışlara, daimi emeklerin karşılığını hak ediyor.*Yazının bir amacı da oyunu merak ettirmek olacağından, fragman ya da “hakkında” yazısı yazmaktansa birkaç ipucuna değinmeli. İpuçlarında gezinirken fonda Ahmet Kenan Bilgiç çalsa iyidir, oyunun müzikleri onun sevip özlediğimiz zihninden.Nihal Yalçın’ın can verdiği, lanetlenerek ölümsüzlüğe çarptırılmış “çirkin” Şiva karakteri, beni Tomris Uyar’ın kaleminden bir başka tatla okuduğum Şahmeran’a götürüyor. Firuze Engin’in bu hikayeden ilham almış olabileceği, tamamen kendi hayal gücümün kumarıdır. Zira oyunun yazım sürecinin uzun bir tarih araştırmasından geçtiğinine ve hem Mezopotamya hem de Avrupa masallarından esinlendiğine, oyunun ardından Hope Alkazar’da sohbet ettiğimiz Yağmur’dan aşinayım.“Kimileri vardır: hırs, sessizce, bir ırmak gibi akıp gider içlerinde; yüzeyden, dışarıdan bakıldığında çırpıntısız, usul görünüler. Ama en ufak bir taş atılmayagörsün.”(Ödeşmeler ve Şahmeran Hikayesi, Tomris Uyar)Hah işte o taş Şiva’ya daha küçücükken atılıyor. Ne imiş çirkinmiş, garipmiş, bir başka imiş diye. Fiziksel ötekiliği neticesinde garabet pozisyonunda ömür sürmesi gereken Şiva bu dışlanmaya dayanamayıp türlü güçleriyle huzursuzluklar çıkarmaya başladığında, grotesk sistem (Urmenler, ki bu da bana ifritleri çağrıştırdı) ona bir seçim hakkı sunuyor: Huzursuzluğu ve gücünü kötüye kullanmayı bırak, karşılığında ne istiyorsun?&nbsp;“Dünyanın en güzeli olmak.” Eyvallah, fakat Tanrıcılık oynama Şiva –halbuki adı Hinduizm’in yok edici Tanrısı– ölüme karışma ve gazabını insanlıktan uzak tut. Yoksa hem yeniden çirkin olursun, hem de bu bedende sonsuzluğa mahkum edilirsin.“Zaman, sonsuz bir sarmal yumağın ipidir. Ve ip, ucunu yumaktan dışarı ilk çıkardığı günden beri hep ama hep ileri doğru uzar. Onu geri saramayız. Yönünü değiştiremeyiz. Ne yaparsak yapalım zaman ipi hep ileri doğru uzar. Fakat ip bazen kopabilir. Geriye kalan iki uç hemen birbirine düğümlenir. Aradan kopan o parçada neler olup bittiğini hiç kimse bilemez. Çünkü o parça artık zamana ait değildir. O kadar yoktur ki, onun yokluğu bile hissedilmez. İşte bu bir lanettir.”Şiva amenna diyor demesine fakat bu seçimden sonrası William Blake’in “Arzularının yangınları içinde yürür insan” demesi misali ilerliyor. Aldığı güzellik karşısında sadece aşktan feragat edeceğinden… Ortalık yine aşktan yanıyor. Gerisi sizde.Bana zalim deme ey yüzü mahımAşıkınım perişanım tel telimCihan Şah(Ödeşmeler ve Şahmeran Hikayesi)Onur Berk A.’nın 8o dakika boyunca Şiva ile beraber lanetlenen bir tavuğu oynamadığı, tavuk olduğu gerçeği; seyirciyi bir masalın izleyicisi olmaktan çıkarıp, âlemin tepesinde uçup üstüne kuş misali konduran performansı hayretimi perçinledi. Burada tavuğun bir başka zanaatkarı olan Candan Seda Balaban’a da sevgiler. Keza Şiva’nın kostümünü de ben her sofraya giyerim. O ne güzel detaylar.Aşk uğruna atılan tüm gazap eylemlerine rağmen –ki burada rahmetli Tuncel Kurtiz’in sesi kulaklarımda Oscar Wilde’ın şu dizeleriyle çınlıyor: “Çünkü her insan öldürür sevdiğini, gene de ölmez insan.”– Çirkin’in bir ilginç sihri daha var. Hikayeden bir antagonist, ötekileştirelenin mağdur ya da mağrur olarak çıkageldiği bir bağlam ya da ahlak hikayesi çıkmıyor. En azından bende böyle işlemedi. Bir anlatının, sözcüklerin, masalların, maceraların ve pek tabii duyguların mahluk/insan diyarında ilelebet ne kadar büyük bir yaşam âbı olduğu, esas içgüdünün belki de anlatmak olduğu gıdıklandı. Ötekinin hikayesi.Son olarak benim için en yeni olan deneyim, dijital enstalasyondu ya da yanlış bir şey dememek adına tanıtımdan alıntılamak gerekirse “duvarlardaki etkileşimli görüntüler”… xtopia’nın tüm ekibine ve sanat yönetmeni Veli Kahraman’a sonsuz övgüler. İlaveten millî ışık maestrosu Cem Yılmazer’e tekrar sevgiler.Klasik ve modern sanat tarihi ve felsefesi okudum. Okuduklarımı da geçtim, bazen muhafazakar addedilecek kadar nostaljik bir tipim. Birçok disiplinin iyisi, anlamlısı eskilerde sanarım. Senelerdir sanat ve yazı dünyasıyla ne kadar iç içe olsam da giremediğim dijital sanat ve belki de ard felsefenin siftahını sonunda böylece yaptım. İki önemli nokta var birbirine bağlanan bu deneyimde. İlki, duvar enstalasyonlarının oyun ile hemhal olmuş olması, yani bütün bu dijital sanat eserleri, hikayenin önüne geçmiyor; gelenek ile devrim arasında (Benjamin’e sevgiler*) bir yoldaş görevi görüyor. Bir deneyim yaşıyorsunuz ve fakat sahnesi, oyuncusu, hikayesi, teknolojisiyle birsiniz. Yatay hiyerarşi… Bunu tüm kalemler için söylüyorum.“Kimileri kurmayı, kimileri yıkmayı sürdürecek, çünkü güneşin altında her şeyin kendi zamanı vardır, ama ne kurmaya ne de yıkmaya benzemeyen bir üçüncü güç doğmadıkça, bizler köle olmayı sürdüreceğiz.”Tam da bu noktada kendi gazabından, canını alıp uzaklaşan Sovyet şairi Mayakovski’nin “Sevinmek için Çok Erken” başlıklı şiiri geliyor nedense aklıma. Düzenlediğim “Yaratıcı Düşünce” atölyelerinin ilk oturumunda bir düşünce, fikir ya da eylem nasıl “yeni” olur, “yeni” bir şey anlatır daha önce söylenmemiş ya da “görülecek şeyler yaratmak” nedir, neye değerdir diye tartışıyoruz senelerdir. Ne yıkmaya ne kurmaya benzeyen o üçüncü gücün dijital sanatlar olarak süreğenleşebilecek olması ihtimalini düşünmek, beni geleneğe ve nostaljiye tutunan esaretimden kurtardı ve ülkede bu anlamda ileride daha neler neler yaratılabileceğine dair çok heyecanlandırdı.Kurtarılacak olan, şimdiki zamansa eğer, hazine geçmişin ve insanevlatlarının aşk ve gazap tarihinden esinlenen parçaları birleştiren Çirkin ekibini bir kez daha can-ı gönülden kutlarım.Ötekilere, Sevim Burak’tan sevgiyle.Unutmadan,çok güzelsiniz! “Bu dünyayı izleyenlere bir halt yok.açıkgözler için hiçbir sey yazmayacağım.Dünyalarını kaybetmişler için...Kendim için yazacağım. Erken bunamışlara,hayalperestlere, çok acıklılara bu dünyadangitmek üzere hazırlık yapanlara yazacağım.Yalnız aklını kaybetmişlerle bu dünyayıpaylaşacağım. Aşktan aklını oynatanlara,şizofrenlere, aşırı romantiklere ve aşırısadistlere. Delilere yazacağım...”<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Çirkin Süre: 80 dakika. Yaş Sınırı: +13Yazar: Firuze Engin Yönetmen: Güray Dinçol Oynayanlar: Nihal Yalçın, Onur Berk Arslanoğlu Yaratıcı Yapımcı: Yağmur Dolkun Sahne &amp; Yapım Tasarım: Veli Kahraman Immersive Sanat Direktörleri: Lalin Akalan, Amir Ahmadoghlu (xtopia) Yaratıcı Teknoloji Uzmanı: Çağatay Güçlü (xtopia) Görsel Sanatçılar: Amir Ahmadoghlu, Burak Dirgen (xtopia) Proje Koordinatörü: Esra Küçükşen (xtopia)Yapım: Dolkun Production Ortak Yapımcılar: Institute of Time, Betaland Audiovisual, xtopia, Comfortnoise Oyunun biletlerine <a fr-original-style="" href="https://www.hopealkazar.com/cirkin" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a> ulaşabilirsiniz.

Aposto İstanbul

Anlatı tiyatrosu ile dijital enstalasyonu birleştiren "Çirkin", Anadolu masallarından ilham alan bir ihanet anlatısı; tarihten beslenen modern bir efsun hikayesi. 

Zamanlararası bir anlatı: Çirkin

Yazı:&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://instagram.com/somelyer" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Selen Gözen</a>Şarap yapımı, tahminlere göre M.Ö. 11000 dolaylarında insanlar hayvanları ve bitkileri evcilleştirerek ilk kalıcı yerleşimleri yarattığında başladı. İnsanlık uzun zaman boyunca üzümler ezildiğinde sıvının tanrıların hikmetiyle şaraba dönüştüğüne inandı. Atalarımız için fermantasyon asmanın canlı meyvelerini alıp kanatana kadar ezmek ve tanrıların bu kanı ikinci kez ve daha da güçlü doğurmasını beklemekti. Şarabın sarhoş ediciliği doğaüstü bir etkiydi: Bağcılık ve şarapçılık ilahi olanla çalışmayı içerdiğinden kutsal faaliyetlerdi; şarabın ilahi nitelikleri onu içen kişinin tanrılarla bağlantı kurmasını sağlıyordu.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Dionysos’un varlığına: Şarabın doğması için üzümlerin ölmesi</h2>Ambardaki arpadan istendiği an üretilebilen biraya kıyasla doğanın yıllık döngüsüne bağlı olan şarap herkes için prestijli, arzu edilen bir içecekti ve uygarlığın tarım alanındaki zirvesinin temsiliydi. Önce ölümlü annesi Semele’den, sonra da yüce babası Zeus’un baldırından iki kez doğuşuyla “şarabın doğması için üzümlerin ölmesi” temasına tüm şarap tanrıları arasında en çok uyan Dionysos’du. Üzümler şarap olarak yeniden doğduğunda onun kanını taşıyor, içeni de tanrıya dönüştürüyordu. Tapınanlar şarap içtiklerinde içlerinde Dionysos'un varlığını hissettiklerinden onunla insanları pek umursamazmış gibi gözüken diğer tanrılardan daha fazla bağ kurdular. Sadece şaraptan değil bereketten, eğlenceden, tiyatrodan, felsefi tartışmalardan ve delilikten de sorumlu olan Dionysos’a yapılan adaklar, kutlamalar ve şenlikler diğer sıkıcı tanrılara yapılan yakarışların yanında keyifli deneyimlerdi.Şarap kendisine atfedilen kutsiyet sayesinde din adamlarının, kraliyetin ve soyluların tercihi oldu. Bununla birlikte, şaraptan beklenen deneyim günümüzden biraz farklıydı. Biz şarap deneyimini şarabın sunduğu aroma zenginliği, tat dengesi ve damaktaki süresiyle ölçerken atalarımız için zenginlik miktara ve alkol potansiyeline, denge (özellikle tanen yönünden) içilebilirliğe, süreyse tanrıları içlerinde ne kadar uzun zaman hissettiklerine bağlıydı. Su içemeyen halk ilaç niyetine günlerini bira ve sulandırılmamış şaraplarla geçirirken parası olanlar sert şaraplarını suyla, balla, bitkilerle karıştırarak damaktaki deneyimlerini daha da iyileştirmeye özen gösterdiler. Nüfuzlarını sağlamlaştırmak isteyenler zenginler tarafından sağlanan balla karıştırılmış ucuz şaraplar sayesinde tiyatrolarda ve eğlencelerde halk da bu lezzetleri deneyimleme fırsatına erişebiliyordu.<img src="https://images.aposto.com/2023/2/3/1678888435019.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.80" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Tanrılar, şeytanlar ve mayalar</h2>Bağcılıkta ve şarap yapımında ustalaştıkça bu katkılar gereksiz hâle gelmeye başladı. Şarapların geldikleri bağın özelliklerini taşıdığı; ne kadar iyi bir bağdan geliyorlarsa sundukları deneyimin de o kadar daha iyi olabildiği fark edildi. Bu dönemlerde şarabı hâlâ maya değil de tanrılar fermente ettiğinden asıl önem bağ alanlarına atfedildi. Şaraphanede de mayanın deneyimindeki eksiklikler sebebiyle yaşadıklarını şeytana yorduk. Şıradaki şeker az olursa mayayı aç bırakıp alkolü yetersiz şaraplar, maya tüm şekeri bitirmeden ölürse insanı baştan çıkarabilen tatlı şaraplar, fermantasyon devam ederken ısı fazla düşerse uyuyup ısı yükseldiğinde tekrar uyanmasıyla kavda patlayıp köpüren şaraplar ortaya çıkıyordu.Mahzene inerken demir maskeler kullanmak zorunda kalan rahipler daha kalın şişeler ve yerinden kolayca fırlamayan mantarlar sayesinde, kimyager Chaptal Amca da şıraya şeker ekleyerek bu gizli şeytanı dize getirdiler. Baştan çıkarılmak şeytanın sevdiğimiz bir alameti olduğundan tatlı şarapları üretmeye devam ettik.Şarabı tanrılar yaptı ve şeytanlar bozdu; ta ki bir gün mikrobiyolog Pasteur Amca mikroskobuna bakıp şu gözlemi yapana dek: “Fermantasyon; mayanın tükettikçe üreten her canlı gibi üzüm şırasındaki şekeri yiyip karşılığında ısı çıkararak alkol ve karbondioksit üretmesi, dünyevi bir bakışla şeker yedikçe enerji üretip karbondioksit osurup alkol işemesi sürecidir.” Atalarımızın içinde tanrılarla şeytanların parmağı olduğunu düşündüğü süreç bir canlının hayat deneyimiydi. Şarapların kalitesinin, dolayısıyla bizim deneyimimizin ne kadar iyi olacağı bu canlıyı desteklememize ve deneyimini iyileştirmemize bağlıydı.Üstelik bu canlı her yerde bir değildi. Bazı bağların iklim, toprak ve üzüm çeşidi gibi etkenleri benzeşmesine rağmen şaraplarında görülen farklılıklar bağın maya popülasyonuna bağlı olabiliyordu. Ekosistemi zarar görmemiş, etrafında endüstriyelleşme olmayan bağlardaki maya suşları geleneksel olarak imece usulü çalışmaya daha yatkındılar. Fermantasyonda üzüm kabuklarında bulunan beş ila otuz farklı maya suşu rol alabiliyordu. Fermantasyonu başlatan mayalarla bitirenler aynı değildi. Şıradaki besin, sıcaklık ve alkol seviyelerine bağlı olarak bazı suşlar aynı anda aktifken, diğerleri yalnızca başka suşlar ivme kaybettiğinde hız kazanıyordu. İmeceyle yapılan bir fermantasyonda bu kadar çok aktif maya türüne sahip olmak ödüllerin yanı sıra riskleri de beraberinde getiriyordu; koşullar belirli bir suş için uygun olmadığında veya (özellikle endüstriyelleşme sonrası) yerli popülasyona kaçak işçiler katıldığında fermantasyon istenmeyen yönlere ilerleyebiliyordu. Kurutulmuş kültür mayaları 1960’larda ortaya çıkana dek ünlü şaraphanelerden zahmetli süreçlerle alınmış canlı örnekler kullanıldı. Günümüzde üzüm bağlarından kataloglanmış 1700'den fazla Saccharomyces cerevisiae suşu arasından seçilebilen mayalar, iş boyunca nasıl bir deneyime ihtiyaçları olduğu bilindiğinden veya artık bağda imeceyle çalışabilen bir popülasyon bulunmadığından üreticiler tarafından tercih edildiler.<img src="https://images.aposto.com/2023/2/3/1678888456386.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.80" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Şikemperverin damak şenliği</h2>Kökeninden bağımsız olarak mayanın görevi üzümün kendisinde olan aromaları belirginleştirmek ve zenginleştirmek; sadece alkolü değil, süreç boyunca açığa çıkması gereken diğer bileşenleri de dengeli biçimde üretmek; görevini acele etmeden veya ayak sürümeden, performansını hakkıyla ortaya koyacak şekilde ve sürede yapmakken bize de mayanın alacağı besinin aroma ve şeker zenginliğini sağlamak, ortamın özellikle ısı dengesini korumak ve yapılan işi devam ettiği sürede takip etmek düştü. Deneyimine verdiğimiz destekle belirginleştirdiği veya ortaya çıkardığı aromaların zenginliği; ürettiği alkol, koruduğu asit (ve belki de tüketmediği bir miktar şeker) arasındaki denge; hakkıyla ortaya koyduğu performansın damağı ne kadar uzun süre şenlendirdiği ise bizim deneyimimizi şekillendirdi.Profesyonel tadımlarda şarabın sunduğu deneyimin kalitesine dair ortak bir yargıya ihtiyaç duysak da; ne zaman, nerede, hangi şarapla, nasıl bir deneyim yaşamak istediğimiz kişisel tercihlerimize bağlı. Misal bu yazıyı yazan şikemperver için iyi bir şarap deneyimi iç pilav gibi hem burunda hem damakta zengin aromalı, şekeri kıvamında limonata gibi dengeli, yutulduktan dakikalar sonra bile Isparta’da geziyormuş hissi veren güllü lokum gibi uzun bitişli. Bunlarla birlikte bizim deneyimimizi mayanınkinden daha uç noktalara taşıyabilecek başka değişkenler de mevcut. Görür, koklar, dokunur ve tadarken duyguların, zihnin ve ruhun da doyurulması; alkolün etkisiyle duyguların belirginleşmesi, hayatın herhangi bir anını bir anda yaşatabilecek koku hafızasının çalışması… Böyle bir şarabı Isparta’nın gül bahçelerine kurulmuş bir sahnede tiyatro izlerken yemek eşliğinde yudumlasak; deneyimimiz Dionysos’a yaraşır bir adak sayılır mı?

apéro

Şekeri kıvamında limonata gibi dengeli, Isparta’da geziyormuş hissi veren güllü lokum bitişli.

Üzümden şaraba: Tanrılar, şeytanlar ve mayalar

• Washington Post'un bilişim yöneticisi Shailesh Prakash'ın, kasım ayında şirketten ayrılacağı ve haberlerden sorumlu başkan yardımcısı ve genel müdür olarak Google'a katılacağı bildirildi.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Katkılar:&nbsp;Business Insider'a konuşan bir kaynağa göre potansiyel CEO olarak görülen Prakash, içerik dağıtım sistemi Arc XP'nin ve reklam platformu Zeus'un geliştirilmesine öncülük ederek şirketin dijital dağıtım ve reklam platformunun dönüşümüne önemli katkılar sağlamıştı.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Gerçekleşmeyen plan: Axios'un yakın kaynaklara dayandırdığı haberine göre, uzun süredir ArcXP'nin şirketten ayrılması ve yeni şirketi Prakash'ın yönetmesi planlanıyordu. Bölünmenin gerçekleşmemesinin bu kararda etkili olup olmadığı ise bilinmiyor.</li></ul>

Pareto

We are taking one hairpin turn after another on the mountain road. For the last 15 minutes, we feel like we are on an amusement park train, climbing up, rather than a car ride. In the darkness of the night, we move forward to get to the tomb of Antiochus I, King of Commagene.We start walking from where the driveway ends. We have thermoses in our bags, winter jackets, and some snacks even though it is the middle of summer. When I turn on my headlamp for the walk, which will take about half an hour, I see an ancient 2,000-year-old path paved with stones. Walking on this path in the darkness of the night takes you into a time tunnel. I could be a Commagenean, a Roman, or a Persian in the mountain's darkness. The only thing that distinguishes me from them is the clothes I am wearing and the technological tools I use. But I think they were probably as excited and curious as I was 2,000 years ago when they came to this enormous mausoleum. The Kahta's lights and villages shine in the darkness of the night from afar.<img src="https://images.aposto.com/2022/6/0/1658684061994.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.80" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">After a while, the path ends, and I reach a terrace on top of the mountain. To my right is a flat area overlooking the mountains and the vast Mesopotamian lands behind it, similar to the stage where a temple used to stand. When I turn to the left, I freeze for a while before the giant statues of Nemrut appear in the twilight. I am greeted by a lion guarding the mountain, two eagles, Antiochus the King of Commagene, Commagene the god of fertility, Zeus the God of gods, Apollo, the god of wisdom, son of Zeus, and Heracles, another son of Zeus. Even the heads of the statues, separated from their bodies by earthquakes and natural causes, are the size of an average human being. Behind their torsos rises a 50-meter-high tumulus made of crushed stone. Inside this Tumulus is known to be the burial chamber of Antiochus I, King of Commagene. However, this burial chamber hasn't been reached until today. All the work done in the past had stopped. They have damaging risks to the Tumulus and the statues.<img src="https://images.aposto.com/2022/6/0/1658684089861.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.75" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">The strong wind blowing at 2,150 meters helps me get away from the impressive sculptures and the mystical atmosphere of the twilight. We are now at the end of the Taurus mountain range. After this, the fertile lands of Mesopotamia begin. While waiting for the sunrise in the freezing weather, I think about the Kingdom of Commagene. I am looking for the answer to the question of how a small kingdom sandwiched between the two superpowers of the period, the Persians and the Romans, could leave such a magnificent monument. The answer to my question is so simple: balance. Commagene is a kingdom built on a balance. In order not to be swallowed by these two superpowers, it becomes a cultural and commercial partner of both. With the neutrality policy created, it became the crossroads of the east and the west and prospered with trade. The supreme confusion experienced by the experts who first saw the statues in Nemrut was to encounter Greek gods in Persian clothes.On the other hand, to make his power unshakable, he wants to strengthen his god-king image. He sends reliefs of himself shaking hands with the gods all over the country and attributes sanctity to himself. When Antiochus I died in 34 BC, he had buried next to the Greek and Zoroastrian gods, whom he tried to unite, perhaps because of this sanctity, and even considered his relatives. Of course, as befits a god-king. First, a burial chamber had built for him on the mountain where the temple of the union of the gods was located. According to one theory, he had been cremated, and his ashes were placed in this room. Then, this burial chamber was covered with 30,000 cubic meters of broken stones of 150 meters in age and 50 meters in height, and a new summit had built on the mountain. Moreover, it is estimated that these stones had not obtained from the mountain but from somewhere else. How so many stones had moved up the 2,150-meter-high mountain about 2,000 years ago and what kind of human power was used is a mystery. The task of protecting the tomb is given to the giant god statues placed to the east and west of the tumulus. Thus, Antiochus I continues to unite east and west with his death. Every day the rising sun first greets the statues on the eastern terrace and then says goodbye to the statues on the western terrace as it sets.It's the coldest time of the night, and all we want is to reach the warming rays of the sun as soon as possible. But the view from the east terrace, with our backs to the giant statues, is so mesmerizing that we want to slow down the sunrise and prolong the moment. Now and then I look behind me. And the more the light increases, the more the majesty of the Tumulus and the statues are revealed. The horizon gradually turns from red to yellow, and finally, the night comes to an end.The first rays of light hit the mountain's summit and quickly descend. The sun bursts through the mountains as if in a hurry. The dilemma we all face is whether to watch the sunrise or to watch the light hit the mountain. We take photos not knowing where to turn and watch. As the sun rises, we get rid of the poisonous cold. It is as if we are coming back to life. Apart from the gods and Antiochus I, someone else is permanently on the mountain. When Theresa Goell, the American archaeologist who helped us meet them, passed away, her ashes were scattered in the air from the summit of the mountain by the villagers in the region. Antiochus I has a new neighbor in his eternal resting place.<img src="https://images.aposto.com/2022/6/0/1658684161059.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.88" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">With slow steps, we walk around the tumulus to the west terrace. The bodies of the statues here are more destroyed. However, some reliefs depicting Antiochus shaking hands with the gods are on display here. Luckily, the west terrace is also empty. The area, which hosts hundreds of people at some sunsets, is as if it was reserved for us. We agree to meet the gods and Antiochus I, the King of Commagene, on the west terrace at sunset one day in the future and start walking down. As I walk to the back of the group, I look back. I am in the shadow of the giant tumulus. I think that maybe this is how Antiochus I found the immortality that humans have been chasing for thousands of years.

Ruta

In pursuit of immortality: Nemrut

• Bu kanal, Bir Tür İnceleme kanalında ele aldığımız filmin detaylı bir alt metin incelemesini yapmak için var. Umarız hoşunuza gidecektir.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">BU NOKTADAN SONRA SPOILER VAR!</h3><h3 fr-original-style="text-align: center;" style="text-align: center; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2022/4/0/1651968246382.jpeg" style="width: 100%; max-width: 550px; vertical-align: middle; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.67" fr-original-style="width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable" width="550"></h3>Kaynak: Memedroid<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">"Kısa ve öz olsun Sinemacı Adam."</h3>Hayhay. Oluşturulan bu renkli dünyanın derinliklerinde, göründüğünden çok daha fazlasını sorguluyor bu yapım. Sevginin varlığı, tanrıların üstünlüğü, vatanın gerçek anlamı. Biraz açayım.Kızıyla birlikte yokluğun tam ortasında bir mülteci edasıyla yolculuk yapan Gorr, "yüce" tanrılardan her ne kadar yardım istese de bir cevap alamaz ve onlardan intikam almaya karar verir. Nihai planının en önemli kısmı ise Asgardlı çocukları kaçırmaktır.Filmin sonlarına doğru gelinirken Thor'un tek başına altından kalkamadığı düşmanlara karşı esir çocukların da mücadeleye katılıp bir direniş gösterdikleri sahne, filmin alt metni için en can alıcı noktaydı sanırım. Bu sahne ile belki de yeni neslin, bu yozlaşmış çarpık dünya düzenine karşı en etkili silah olduğunu ve kendi esaret zincirlerini, ilerleyen dönemlerde sadece kendilerinin kırabileceğini vurgulamak istiyordu Taika Waititi.<img src="https://images.aposto.com/2022/6/3/1657686640719.png" style="width: 100%; max-width: 550px; vertical-align: middle; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.78" fr-original-style="width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable" width="550">Aynı zamanda filmde yer alan ve beraber daha güçlü olan bu küçük çocuklardan bazılarının Asgardlı olmadıklarını ısrarlı bir şekilde vurguluyor yazdığı replikler ile Waititi. Burada vatanın toprak ile değil, birlik olmakla ilgili olduğunu gösteriyor. "Sen-ben yok, biz varız!" mesajını kuvvetli bir şekilde vermeye çalışıyor Marvel Evreni'nin müsaade ettiği kadarıyla."Biraz fazla mı mana yükledin acaba? Bu sadece bir süper kahraman filmi." demeyin. Taika Waititi, Yahudi bir Rus annenin evladı. Yaptığı her açıklamada, dokunduğu her köşe yazısında ve en önemlisi de Oscar kazanan Jojo Rabbit&nbsp;filmi senaryosunda da ırk ve dini farklılıklara binaen dünya üzerinde oluşan her türlü zulmün karşısında olduğunu fazlasıyla dile getiren bir yönetmen. Bu filmde de bu mesajları verdiğini düşünüyorum.<img src="https://images.aposto.com/2022/6/3/1657685072952.jpeg" style="width: 100%; max-width: 550px; vertical-align: middle; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="2.01" fr-original-style="width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable" width="550">Kaynak: UniladÖte yandan filmde yer alan tanrıların sefa düşkünü ve umursamaz yapılarının yanı sıra Zeus'un yerle bir edilen itibarı ile tanrı ve yüce kavramlarını da ayakları altına alıyor Waititi. Mjolnir'in, doğuştan tanrı olan eski sahibi Thor yerine hasta düşmüş bir insanı tercih etmesi ve onunla birlikte Mighty Thor olarak anılması ise cabası.Bir de naçizane, hoşuma giden kısımdan bahsetmezsem olmaz. Filmin sonunda Aşk&nbsp;ve Gök Gürültüsü isimlerinin vurgulandığı o kısa sahne, sonraki film için oldukça başarılı bir bağlama ve bu film adına "İsminin hakkını verdi be." dedirten noktaydı.

Show Business

Dağ yolunda ardına keskin virajları dönüyoruz. Son 15 dakikadır bir araba yolculuğundan ziyade sürekli yukarı tırmanılan bir eğlence parkı treninde gibiyiz. Gecenin karanlığında Kommagene Kralı I. Antiochus’un mezarına gidebilmek için ilerliyoruz.&nbsp;Araba yolunun bittiği yerden yürümeye başlıyoruz. Çantalarımızda termoslar, yaz ortası olmasına rağmen kışlık ceketler ve bazı atıştırmalıklar var. Yaklaşık yarım saat sürecek olan yürüyüş için kafa lambamı açtığımda taşlarla döşenmiş 2.000 yıllık antik bir patika karşımda beliriyor. Bu yoldan gecenin karanlığında yürümek insanı adeta bir zaman tüneline sokuyor. Dağı saran karanlıkta bir Kommageneli, bir Romalı veya bir Persli olabilirim. Beni onlardan ayıran tek şey üstümdeki kıyafetler ve kullandığım teknolojik aletler. Ancak muhtemelen bu muazzam anıt mezara gelirken 2.000 yıl önce onlar da en az benim kadar heyecanlı ve meraklılardı diye düşünüyorum. Kahta ve köylerinin ışıkları uzaktan gecenin karanlığında parlıyor.&nbsp;<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2022/2/2/1646737521938.png" width="550" style="width: 100%; max-width: 550px; vertical-align: middle; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.80" alt="Nemrut" fr-original-style="width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Bir süre sonra patika sonra eriyor ve dağın üstünde bir terasa varıyorum. Sağımda dağlara ve arkasındaki uçsuz bucaksız Mezopotamya topraklarına bakan, eskiden bir tapınağın yer aldığı sahneye benzer bir düz alan var. Soluma döndüğümde ise Nemrut’un alacakaranlıkta beliren dev heykelleri karşısında bir süre donup kalıyorum. Dağı koruyan bir aslan, iki kartal, Kommagene Kralı Antiochus, bereket tanrısı Kommagene, tanrıların tanrısı Zeus, Zeus’un oğlu bilgelik tanrısı Apollon ve Zeus’un başka bir oğlu Herakles beni karşılıyorlar. Depremler ve doğal nedenlerle gövdelerden ayrılmış heykellerin kafaları bile ortalama bir insan boyutundalar. Gövdelerinin ardında ise yaklaşık 50 metrelik yüksekliğinde, kırma taştan oluşturulmuş Tümülüs yükseliyor. Bu tümülüsün içinde ise Kommagene Kralı I. Antiochus’un mezar odası olduğu biliniyor. Ancak bugüne kadar bu mezar odasına ulaşılabilmiş değil. Eskiden yapılan tüm çalışmalar tümülüse ve heykellere zarar verme riski taşıdığı için durdurulmuş.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2022/2/2/1646737565785.jpeg" width="550" alt="Nemrut" style="width: 100%; max-width: 550px; vertical-align: middle; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.75" fr-original-style="width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Heykellerin etkileyiciliğinden ve alacakaranlığın mistik ortamından sıyrılmam için 2.150 metrede esen sert rüzgâr oldukça yardımcı oluyor. Toros dağ silsilesinin artık sonundayız. Bundan sonra Mezopotamya’nın bereketli toprakları başlıyor. Buz gibi havada güneşin doğumunu beklerken Kommagene Krallığını düşünüyorum. Dönemin iki süper gücü olan Persler ve Romalılar arasına sıkışmış ufak bir krallık nasıl böyle görkemli bir eser bırakabiliyor sorusunun cevabını arıyorum. Aslında sorumun cevabı çok basit: denge. Kommagene dengeler üstüne kurulu bir krallık. Bu iki süper güç tarafından yutulmamak için ikisinin de kültürel ve ticari olarak ortağı oluyor. Oluşturduğu tarafsızlık politikasıyla hem doğunun hem de batının kavşak noktasına dönüşüyor ve ticaretle zenginleşiyor. Zaten Nemrut’daki heykelleri ilk gören uzmanların yaşadığı en büyük kafa karışıklığı Pers kıyafetli Yunan tanrılarıyla karşılaşmak.&nbsp;Öte yandan iktidarını sarsılmaz hâle getirmek için de tanrı-kral imajını kuvvetlendirmek istiyor. Ülkenin dört bir yanına tanrılarla el sıkışan kabartmalarını yollatıp kendine bir kutsiyet yüklüyor. Her iktidar sahibi gibi ölümsüzlüğü isteyen I. Antiochus milattan önce 34 yılında hayatını kaybettiğinde ise belki de bu kutsiyetten dolayı birleştirmeye çalıştığı hatta akrabaları olarak gördüğü Yunan ve Zerdüşt tanrılarının yanına gömülüyor. Tabii bir tanrı krala yakışır şekilde. Öncelikle tanrıları birleştirdiği tapınağın yer aldığı dağda kendisine bir mezar odası yapılıyor. Bir &nbsp;teoriye göre yakılıyor ve külleri bu odaya yerleştiriliyor. Daha sonra 150m çağında, 50 metre yüksekliğinde 30.000 metreküp kırık taşla bu mezar odasının üstü kapatılıyor ve dağa yeni bir zirve yapılıyor. Üstelik bu taşların dağdan değil başka bir yerden elde edildiği tahmin ediliyor. Bu kadar taşın günümüzden yaklaşık 2.000 yıl önce 2.150 metre yükseklikteki dağa nasıl çıkartıldığı ve nasıl bir insan gücü kullanıldığı ise tam bir gizem. Mezarı koruma görevi ise tümülüsün doğu ve batısına yerleştirilmiş dev tanrı heykellerine veriliyor. Böylece I. Antiochus doğu ile batıyı ölümüyle birleştirmeye devam ediyor. Her gün doğan güneş önce doğu terasındaki heykelleri selamlıyor sonra da batarken batı terasındaki heykellerle vedalaşıyor.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2022/2/2/1646737625653.jpeg" width="550" style="width: 100%; max-width: 550px; vertical-align: middle; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.88" alt="Nemrut" fr-original-style="width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Gecenin en soğuk vaktindeyiz, tek istediğimiz bir an önce güneşin ısıtıcı ışıklarına kavuşmak. Ancak doğu terasında, sırtımızı dev heykellere dönerek izlediğimiz manzara o kadar büyüleyici ki bir yandan da güneşin doğuşunu yavaşlatarak anın keyfini uzatmak istiyoruz. Arada arkama bakıyorum, ışık arttıkça Tümülüs ve heykellerin görkemi daha da ortaya çıkıyor. Ufuk giderek kızıldan sarıya dönüyor ve sonunda gece sona eriyor.&nbsp;İlk ışıkları dağın zirvesine vuruyor ve hızla aşağı iniyor. Güneş sanki acelesi varmış gibi davranarak dağların arasından adeta fırlıyor. Hepimizin içinde bulunduğu ikilem gün doğumunu mu yoksa ışıkların dağa vuruşunu izlemek mi. Nereye dönüp izleyeceğimizi bilemeden fotoğraflar çekiyoruz. Güneş yükseldikçe zehir gibi soğuktan kurtuluyoruz. Adeta yeniden hayata dönüyoruz. Aslında tanrılar ve I. Antiochus dışında biri daha daimi olarak dağda bulunuyor. Onlarla kavuşabilmemizi sağlayan Amerikalı arkeolog Theresa Goell ise hayata gözlerini yumduğunda külleri bölgedeki köylüler tarafından dağın zirvesinden havaya serpiliyor. I. Antiochus’un ebedî istirahatgahında yeni bir komşusu daha oluyor.&nbsp;Yavaş adımlarla tümülüsün çevresinden yürüyerek batı terasına geçiyoruz. Buradaki heykellerin vücutları daha tahrip olmuş durumda. Ancak I. Antiochus’un kendini tanrılarla el sıkışırken resmettirdiği kabartmaların bazıları burada sergileniyor. Şansımıza batı terası da bomboş. Bazı gün batımlarında yüzlerce kişiyi ağırlayan alan sanki bize özel ayrılmış durumda. İleride bir gün, gün batımında bu defa batı terasında tanrılarla ve Kommagene Kralı I. Antiochus’la buluşmak üzere sözleşip aşağı inmeye başlıyoruz. Grubun en arkasında giderken arkaya bakıyorum. Dev Tümülüsün gölgesindeyim. İnsanın binlerce yıldır peşinden koştuğu ölümsüzlüğü belki de I. Antiochus böyle bulmuştur diye geçiriyorum aklımdan.

Ölümsüzlüğün peşinde: Nemrut

(Görsel: The Quint)Olimpiyatların kökeni Antik Yunan'da yapılan şenliklere dayanır. Tarihte yapılan ilk olimpiyatlar, Tanrı Zeus&nbsp;adına yapılan şenliklerdi. Önceleri sadece bir gün süren koşullardan oluşan oyunlara sonraları değişik mesafelerde yarışlar ve branşlar eklenerek şenliklerin süresi de beş güne çıkarıldı. İlk başlarda ölülerin ruhlarının sekiz yılda bir dirileceği inancıyla aynı sürede düzenlenen oyunlar, daha sonra dört yılda bir yapılmaya başlandı. Modern dönem olimpiyatları ise, Baron Pierre de Coubertin’in girişimi ile 1896 yılında Atina'da düzenlendi ve ardından her dört yılda bir yapılmaya <a fr-original-style="" href="https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/148037/mod_resource/content/0/Sporda%20%20Kad%C4%B1n.pdf" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">başlandı</a>.Bu oyunlarda 14 ülkeden toplamda 241 sporcu yarıştı. Ancak bu sporcuların hepsi erkekti. Kadınlara tam 14 yıl boyunca yarışma hakkı tanınmadı. Tâ ki 1900’de kadınlara olimpiyatlarda yer alma şansı verilene dek…. Katılan 997 sporcudan sadece 22’si kadındı. Kadınlar antik olimpiyatlarda, sporun istenmeyenleri olmuşlardı. Bu durum modern olimpiyatların başlangıcında da devam etti. Kaldı ki Baron Coubertin’in, yaymaya çalıştığı olimpizm bakış açısı içerisinde kadınlara pek yer yoktu. Ancak 1970’li yıllardan sonra feminist mücadelenin de etkisiyle kadınlar olimpiyatlarda söz sahibi olmaya başlamıştır. Modern olimpiyatların başlangıcında Charlotte Cooper adlı bir kadın tenisçi 11 Temmuz 1900’de Paris’te tarih yazdı ve ilk kadın olimpiyat tenis şampiyonu oldu. Bu başarı birçok kadın için yol gösterici ve heves uyandırıcı olmuştur. Ertesi süreçte kadın sporcuların sayısı ve mücadele ettikleri branş sayıları da gün geçtikçe <a fr-original-style="" href="https://olympics.com/ioc/gender-equality" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">arttı</a>.Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) ise, sporda cinsiyet eşitliğine kendini adamıştır. tüzüğünde, IOC'nin rolü “kadınların ve erkeklerin eşitliği ilkesini uygulamak amacıyla, her düzeyde ve tüm yapılarda kadınların sporda ilerlemesini teşvik etmek ve desteklemek” sözleriyle <a fr-original-style="" href="https://olympics.com/en/featured-news/iwd-how-sportswomen-have-effected-change" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">belirtilir</a>.Pandemi sebebiyle bir yıl gecikmeli olarak yapılan 2020 Tokyo Olimpiyat Oyunları, 206 ülkeden 11 bin sporcuyla başladı. Tokyo’da yarışan tüm sporcuların yüzde 49’unun kadın sporcular olması sporda kadın-erkek temsiliyetinin eşitlenmesi yolunda olumlu bir örnek. Tam 120 yıl sonrasında, Tokyo’da söz konusu temsiliyetin neredeyse eşitlenmesi tarihi önemde bir gelişme. Bu başarı umalım ki gelecek yıllarda korunarak <a fr-original-style="" href="https://olympics.com/en/featured-news/iwd-how-sportswomen-have-effected-change" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">sürsün</a>.Bu yıl sporcularımız 18 branşta toplamda 108 sporcuyla ülkemizi temsil etti. Bu sporcuların ellisini kadın sporcularımız oluşturmakta. Kadın sporcuların temsil oranı yaklaşık olarak olimpiyatların genel seviyesiyle eşit. Birçok firma ve kuruluş ise başlattığı projelerle kadın sporcularımıza bu yolda destek olmaya devam ediyor. Azimli ve başarılı sporcularımız ise bu yolda emin adımlarla ilerliyorlar. Kadın ve erkek temsiliyeti 2000’lerin başından beridir yüzde 10 arttı. Türkiye’de bu anlamda en dikkat çekici örneklerden biri 2012 Londra Yaz Olimpiyatları’nda 66 kadın ve 48 erkek sporcuyla mücadele edilmesi <a fr-original-style="" href="https://olympics.com/ioc/news/international-women-s-day-a-time-for-reflection" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">olmuştu</a>. Öte yandan spordaki bu temsiliyet artışı, umarım yüzde 15 seviyelerindeki istihdam edilen kadın oranlarına da yansır…Sonuç olarak olimpiyat yolunda dünden bugüne kadınlar dikenli bir dizi yol aştılar. Hem de çoğu zaman erkeklerin koyduğu çerçeveleri, blokları, engelleri... Severek, güçle, zarafet ve hırsla bu yolda yürüdüler. Böylesine başarılı kadınlara bu yolda eşlik etmek, başarılarını dile getirmek ise bizim boynumuzun borcu... Umalım ki gelecek yıllarda genç sporcuların önünde kadın rol modeller artarak çoğalsın. Böylece 2024 olimpiyatlarında kadın-erkek temsiliyeti eşitlenir ve “Cam tavanları nasıl kırarız?” temalı soruları değil “hangi başarıları yakaladığımızı” <a fr-original-style="" href="https://www.olimpiyat.org.tr/Haber-Detay/IOCden-Cinsiyet-Esitligine-Yonelik-25-Oneri/7783" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">konuşuruz</a>.<a fr-original-style="" href="https://www.linkedin.com/in/ecedikmenli8913" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Ece Dikmenli</a>

Tokyo’da yarışan tüm sporcuların yüzde 49’unun kadın olması, kadın-erkek temsiliyetinin eşitlenmesi yolunda olumlu bir örnek.

Olimpiyatlar ve cinsiyet eşitliği

<h2>İstanbul efsaneleri: Zeus aslında "Boğaz" çocuğu muymuş?</h2>Türkiye’de kültür turizminin öncüsü olan FEST Travel, bu yıl 35. yaşını doldurdu. Kutlamaları fırsat bilip soluğu acentenin kurucusu&nbsp;Faruk Pekin’in yanında aldık ve İstanbul’un bilinmeyen efsanelerini <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmNjYxY2JmOWE4MDZkMDAwN2U5OTYyOSZ1c2VyPTVlYjU0M2NmNzA2NDk0MjU1ZWNmNmE4MCZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZpc3RhbmJ1bGxpZmUuY29tLnRyJTI1MkZyb3BvcnRhamxhciUyNTJGaXN0YW5idWwtZWZzYW5lbGVyaS16ZXVzLWFzbGluZGEtYm9nYXotY29jdWd1LW11eW11cyUyNTJG"">dinledik</a>. &nbsp; Kentin kuruluş öykülerinden birincisi Zeus’a aittir. Efsaneye göre baştanrı Zeus, günün birinde Argos Kralı ve Argos Nehri Tanrısı İnahos’un İo adlı güzelliğiyle ünlü kızına âşık olur. Zeus’un eşi, tanrıça Hera durumu öğrenince kıskançlığını gizlemez. Zeus da Hera’nın öfkesinden korumak için kızı beyaz bir inek biçimine sokar. Ancak Hera, Zeus’tan ineği ister ve başına yüz gözlü dev Argos’u bekçi olarak diker. Zeus, tanrıların ulağı olan Hermes’i gönderip Argos’u öldürtür. Hera, bu kez ineğe bir atsineği musallat eder. İnek biçiminde- ki İo, atsineğinden kaçmak için yüzerek karşı kıyıya, bir kıtadan diğer kıtaya geçer ve böylece Boğaziçi’nin Yunanca adı olan Bosforos sözcüğü (İnek Geçidi) ortaya çıkar.

Zeus ile ilgili hikayeler